گونه های جهش یافته ویروس کرونا در انگلیس و آفریقای جنوبی به سرعت در حال شیوع است و آمار مبتلایان در هر دو منطقه با سرعتی بی سابقه رو به رشد است. این دو جهش نسبت به سایر جهش ها مسری تر بوده و به بسیاری از کشورهای دیگر رسیده است و محققان و مقامات بهداشتی نگران تأثیر احتمالی آن ها بر واکسن ها هستند.
یک مطالعه جدید نشان می دهد که واکسن Pfizer-BioNTech می تواند روی ویروس کرونای انگلیسی تاثیر بگذارد. محققان آفریقای جنوبی دریافتند که آنتی بادی های مونوکلونال و تزریق پلاسما نمی توانند پروتئین سنبله ویروس جهش یافته آفریقایی را خنثی کنند. همین امر باعث ابتلای مجدد می شود و ممکن است اثر بخشی واکسن را تحت تأثیر قرار دهد.
از اواسط ماه دسامبر، گونه های جدید ویروس کرونا در انگلیس (B.1.1.7) و آفریقای جنوبی (B.1.351) با شیوع فراوان گزارش شدند. این دو گونه، جهش های متعددی داشته اند، از جمله تغییرات ژنتیکی اجزای اصلی ویروس؛ دقیقا همان اجزایی که واکسن ها آن را هدف قرار داده اند، یعنی سنبله پروتئین.
این دو جهش مسری تر هستند و در نتیجه به افزایش موج مبتلایان انگلیس و آفریقای جنوبی دامن زده اند؛ در هر دو منطقه هم آمار مبتلایان و هم نرخ مرگ و میر رو به افزایش است. این جهش ها در بسیاری از کشورهای دیگر از جمله ایالات متحده آمریکا مشاهده می شوند و مرکز کنترل و پیشگیری بیماری آمریکا هشدار داد که گونه انگلیسی احتمالا تا ماه مارس تمام کشور را فرابگیرد.
پزشکان و مقامات بهداشت عمومی نگرانند که جهش ها بر ایمنی ایجاد شده در بدن تاثیر بگذارند؛ این ایمنی چه حاصل بهبود پس از ابتلا به کرونا باشد و چه حاصل واکسیناسیون. اگر واکسن ها موثر واقع نشوند، ممکن است در ماه های آینده منجر به ابتلای بیشتر یا ابتلای مجدد شود.
داده های جدید خبرهای خوب و بدی را درباره جهش ها ارائه می دهند. واکسن های فعلی هنوز هم بر کرونای انگلیسی تاثیر می گذارند، اما گونه آفریقایی احتمالا دردسرساز باشد.
پس از انتشار مقاله هایی که تحقیقات آزمایشگاهی را به تفصیل بازگو کرد و ثابت شد که واکسن Pfizer – BioNTech هنوز هم می تواند جهش سنبله پروتئین را در ویروس های B.1.1.7 و B.1.351 خنثی کند، دو شرکت مقاله جدیدی درباه ی کرونای انگلیسی منتشر کردند.
Pfizer و BioNTech یک ویروس کایمریک در آزمایشگاه ساختند که سنبله کامل پروتئینی که در B.1.1.7 مشاهده می شود، در خود بروز داد و آن را در برابر آنتی بادی های جمع آوری شده از داوطلبان در مرحله 2/1 تحقیق واکسن آزمایش کردند. مزیت این مطالعه این بود که دانشمندان قادر به مشاهده قدرت خنثی سازی آنتی بادی های واکسن علیه سنبله کامل پروتئین ویروس B.1.1.7 بودند که 10 جهش مختلف دارد.
این دو شرکت واکسن سازی در یک بیانیه مطبوعاتی نوشتند: “گروهی از شرکت کنندگان آلمانی در فاز 2/1 که قبلا گزارش شده بود، شبه ویروسی را که دارای سنبله گونه انگلیسی در یک محدوده خنثی بود و از نظر بیولوژیکی مثل گونه اولبه چینی بود، مهار کردند.”
آن ها اضافه کردند: “با خنثی شدن شبه ویروس دارای سنبله انگلیسی توسط سرم ایمنی BNT162b2 نتیجه می گیریم که کرونای ناشی از ویروس انگلیسی نیز با ایمنی حاصل از BNT162b2 خنثی می شود.”
البته این فقط یافته های آزمایشگاهی است، و اطلاعات بیشتر از اثربخشی واکسن در زندگی واقعی جمع آوری خواهد شد. این دو کمپانی گفتند : “تاکنون، مشخص نشده است که چه میزان کاهش در خنثی سازی ممکن است نیاز به تغییر واکسن داشته باشد. در صورت نیاز به تغییر واکسن برای انواع ویروس جهش یافته SARS-CoV-2، واکسن های بر بستر mRNA بسیار مناسب تر هستند.”
محققان آفریقای جنوبی در آزمایشی جداگانه نشان دادند كه ویروس جهش یافته B.1.351 می تواند عملکرد پادتن ها را نسبت به سه داروی مونوكلونال مجزا و آنتی بادی های به دست آمده از انتقال پلاسما بهبودیافتگان مختل کند. داروهای مونوکلونال و پلاسما نیز مانند واکسن ها سنبله پروتئین را هدف قرار می دهند. هدف از این روش های درمانی جلوگیری از اتصال ویروس به گیرنده های ACE2 است. اگر داروها و واکسن ها نتوانند این وظیفه را انجام دهند، تکثیر ویروس در داخل بدن ادامه خواهد یافت.
دانشمندان آفریقای جنوبی نتیجه گرفتند که افرادی که قبلا به کرونا مبتلا شدند، احتمال اینکه دوباره به گونه جهش یافته آفریقایی مبتلا شوند وجود دارد و ممکن است واکسن علیه این گونه عمل نکند.
محققان گفتند: “این گونه از هر سه دسته آنتی بادی های مونوکلونال مربوط به درمان جان سالم به در می برد. علاوه بر این، گونه Y.V2 [B.1.351]501 کاملا در برابر آنتی بادی های خنثی كننده موجود در پلاسمای بهبودیافتگان مقاوم است. داده ها به طور واضح نشان می دهند که امکان ابتلای مجدد به گونه هایی که آنتی ژن متمایز دارند، وجود دارد و احتمالا باعث کاهش اثربخشی واکسن های مبتنی بر سنبله شود.”
محققان بهداشت و سلامت NICD آفریقای جنوبی پیشتر گفته بودند که آزمایش های مختلف نشان داده آنتی بادی هایی که در خون بهبودیافتگان در گردش هستند، در نیمی از افراد مورد آزمایش، قادر به مقابله با گونه آفریقایی B.1.351)) نیستند.
به غیر از گونه های انگلیسی و آفریقایی، محققان حداقل دو جهش نگران کننده دیگر- یکی در برزیل و دیگری در آمریکا- یافته اند که به آزمایش های مشابه نیاز دارد.
احتمالا شب عید مجدد کرونا اوج بگیره 😐