پایان سال ۲۰۲۵ با یک خبر تکاندهنده برای اسپاتیفای همراه شده است؛ محبوبترین سرویس استریم موسیقی جهان با یک نشت اطلاعاتی عظیم مواجه شده است که میتواند پیامدهای گستردهای برای صنعت موسیقی دیجیتال داشته باشد.
بر اساس گزارشها، این استخراج دادهها (scrape) شامل ۲۵۶ میلیون ردیف فراداده (metadata) آهنگ و ۸۶ میلیون فایل صوتی است که قرار است از طریق شبکههای همتابههمتا (P2P) در قالب فایلهای تورنت با حجم کلی حدود ۳۰۰ ترابایت به اشتراک گذاشته شود. تا این لحظه، تنها فراداده بهصورت عمومی منتشر شده و هنوز خود فایلهای موسیقی منتشر نشدهاند.
اسپاتیفای این حادثه را تأیید کرده و گفته است که یک شخص ثالث به فرادادههای عمومی دسترسی پیدا کرده و از روشهای غیرمجاز برای دور زدن مدیریت حقوق دیجیتال (DRM) و دسترسی به برخی فایلهای صوتی استفاده کرده است. این شرکت اعلام کرده که بهطور فعال در حال بررسی این رخنه امنیتی است.
خیر. تاکنون هیچ شکایتی از سوی کاربران اسپاتیفای مبنیبر تغییر در حسابهایشان گزارش نشده است و این نشت اطلاعات عمدتاً شامل فراداده است، نه اطلاعات شخصی. پلیلیستهای شما نیز امن هستند.
اما کارشناسان و ناظران صنعت به پیامدهای بالقوه این اتفاق اشاره کردهاند. «یوآو زیمرمن»، مدیرعامل یک استارتاپ رسانهای، معتقد است که از نظر تئوری، هر کسی با فضای ذخیرهسازی کافی و یک سرور استریم شخصی میتواند یک سرویس رایگان شبیه به اسپاتیفای را با موسیقیهای تا سال ۲۰۲۵ بازسازی کند. البته محدودیتهای اصلی در این راه، قوانین کپیرایت و اجرای آنها خواهد بود.
«آرشیو آنا» (Anna’s Archive)، که بهخاطر حفظ و نگهداری کتابها و مقالات شناخته میشود، این پروژه را بهعنوان بخشی از مأموریت خود برای حفاظت از دانش فرهنگی توصیف کرده و استخراج دادههای اسپاتیفای را تلاشی برای ساخت یک آرشیو موسیقی با تمرکز بر «حفظ و نگهداری» دانسته است. این گروه اذعان کرده که اسپاتیفای شامل تمام موسیقیهای جهان نیست، اما این مجموعه داده را یک نقطه شروع قوی خوانده است.
این گروه میگوید: «این اولین آرشیو حفظ و نگهداری موسیقی در جهان است که کاملاً باز است (به این معنی که هر کسی با فضای دیسک کافی میتواند بهراحتی از آن کپیبرداری کند)».
این حادثه نشان میدهد که کتابخانههای دیجیتال عظیم چقدر میتوانند وسوسهانگیز و آسیبپذیر باشند، حتی با وجود حفاظتهای DRM. درحالحاضر، اکثر کاربران مستقیماً تحتتأثیر قرار نگرفتهاند، اما انتشار این فراداده، چالشهای حفظ امنیت رسانههای آنلاین و مرز باریک بین حفظ و نگهداری و سرقت دیجیتال را برجسته میکند.
بهنظر شما آیا چنین اقداماتی به بهانه «حفظ و نگهداری» قابل توجیه است؟