مأموریت اگزومارس برای مارس ۲۰۱۶ زمان‌بندی شد

مأموریت اگزومارس به‌جای ژانویه، در ماه مارس آغاز می‌شود. مشکلی که به‌تازگی در دو حسگر سامانه پیشرانش ماژول اثباتگر فناوری ورود به جو، تنزل و فرود کشف‌شده، موجب تعویق زمان پرتاب از ماه ژانویه ۲۰۱۶ به فرصت بعدی، یعنی مارس ۲۰۱۶ شده است.

مأموریت اگزومارس (ExoMars) یک مأموریت مشترک بین آژانس فضایی اروپا و آژانس فضایی روسکازموس روسیه است. این پیشنهاد تعویق در هماهنگی کامل بین دو آژانس ارائه شد و نهایتاً‌ در ۲۴ سپتامبر توسط یک کمیته برنامه‌ریزی تصویب خواهد شد.

تصویر مفهومی بالای متن، جدایش ماژول اثباتگر فناوری ورود به جو، تنزل و فرود موسوم به شیاپارلی (Schiaparelli) از مدارگرد گازهای کمیاب (Trace Gas Orbiter) در نزدیکی مریخ را مجسم می‌کند.

ماژول شیاپارلی فناوری‌های کلیدی را برای نمایش قابلیت آژانس فضایی اروپا در فرود کنترل‌شده روی سطح مریخ، اثبات خواهد کرد.

ماژول ۶۰۰ کیلوگرمی شیاپارلی همراه با مدارگرد گازهای کمیاب راهی مریخ خواهد شد. مدارگرد گازهای کمیاب وارد مداری به دور مریخ شده و مأموریت پنج‌ساله خود برای مطالعه گازهای اتمسفر مریخ که بالقوه ممکن است به فعالیت‌های زیستی یا زمین-شناختی مرتبط باشند، آغاز خواهد کرد.

شیاپارلی سه روز قبل از رسیدن به مریخ از مدارگرد جدا و با سرعتی حدود ۲۱۰۰۰ کیلومتر بر ساعت وارد جو مریخ خواهد شد. پس از مانور ترمز هوایی (Aerobraking) در اتمسفر بالای مریخ و فاز بعدی که پرواز با چتر است، یک سیستم پیشران سوخت مایع، سرعت ماژول را در ارتفاع حدود دو متر از سطح مریخ به کمتر از ۵ کیلومتر بر ساعت خواهد رساند.

در این لحظه، پیشران‌ها خاموش شده و شیاپارلی به زمین می‌افتد و ضربه توسط یک سازه له‌شدنی زیر ماژول جذب می‌شود.

از زمان ورود شیاپارلی به اتمسفر مریخ تا زمان فرود آن روی سطح مریخ در ناحیه‌ای به‌نام دشت مریدیانی، کمتر از هشت دقیقه سپری خواهد شد.

به‌هرحال، اخیراً‌ یک نقص فنی در دو ترانسدیوسر فشار نصب‌شده در سامانه پیشران کشف شد.

دون مک کوی، مدیر پروژه اگزومارس در آژانس فضایی اروپا گفته:

یک نقص در فرآیند تولید ترانسدیوسرهای فشار شناسایی ‌شده است و این منجر به نگرانی‌هایی در مورد نشت شده که تهدیدی بزرگ در مقابل فرود موفق روی سطح مریخ است.

آژانس فضایی اروپا تصمیم گرفته که این ریسک را نپذیرد و هر دو واحد را از ماژول فرود جدا کند. نتیجه این تصمیم این شد که پرتاب در ماه ژانویه ممکن نخواهد بود و باید به ماه مارس منتقل شود.

مک کوی گفته:

ما خوشحالیم که مشکل را در زمان مناسب شناسایی کردیم و در حال متمرکز کردن تلاش‌هایمان برای پرتاب در ۱۴ مارس هستیم.

این دو حسگر، بخشی از حلقه کنترلی موردنیاز برای فرود نیستند. اما می‌توانستند اطلاعات فرعی برای نظارت بر سامانه جمع‌آوری کنند. برای رسیدن به مهلت پرتاب جدید، این تصمیم گرفته شد که به‌جای جایگزینی این حسگر‌ها، آن‌ها را به‌کلی حذف کنند.

به لطف موقعیت نسبی زمین-مریخ، بازه پرتاب بعدی، ۱۴ تا ۲۵ مارس است، اما فضاپیما همچنان در ماه اکتبر به مریخ خواهد رسید، یعنی مانند بازه پرتاب ماه ژانویه.

یک سری حسگر‌های علمی روی شیاپارلی طی ورود به جو و کاهش ارتفاع، اطلاعات جوی را جمع‌آوری خواهند کرد و پس از فرود، در محل فرود به اندازه‌گیری ویژگی‌های محیطی خواهد پرداخت.

به‌هرحال، چون شیاپارلی عمدتاً‌ یک اثباتگر فناوری است، فاز علمی مأموریت آن محدود خواهد بود. این ماژول قرار است برای مدتی کوتاه و با اتکا به توان باتری روی سطح مریخ فعالیت کند.

شیاپارلی به‌عنوان هدفی برای مطالعات برد سنجی لیزری در آینده باقی خواهد ماند و یک بازتاب‌دهنده را که به همین منظور طراحی‌شده، حمل می‌کند.

مدارگرد گازهای کمیاب، همراه با سایر مدارگردهای آژانس فضایی اروپا و ناسا که اکنون در مدار مریخ هستند، ارتباط مخابراتی با شیاپارلی را طی عملیات ورود به جو و فرود روی مریخ فراهم خواهند کرد.

سپس، مدارگرد گازهای کمیاب، برنامه مشاهدات علمی گسترده خود را آغاز خواهد کرد و همچنین به‌عنوان یک رله مخابراتی برای مأموریت‌های آینده عمل خواهد کرد. یکی از مأموریت‌های آینده، مأموریت اگزومارس ۲۰۱۸ است که شامل یک روور (خودروی روباتیک) و یک پلتفرم سطحی مجهز خواهد بود.

کاوشگر هر دو مأموریت اگزومارس ۲۰۱۶ و اگزومارس ۲۰۱۸، سوار بر راکت پروتون روسی از پایگاه فضایی بایکنور قزاقستان پرتاب خواهند شد.

[su_button url=”http://www.marsdaily.com/reports/ExoMars_2016_targets_March_launch_window_999.html” target=”blank” background=”#159f84″]marsdaily[/su_button]