گنو/لینوکس یک سیستم عامل است که از ترکیب سیستم عامل گنو و کرنلی به نام لینوکس به‌وجود آمده است و در توزیع‌های مختلف و در بازه‌های زمانی مشخص منتشر و به‌روزرسانی می‌شود. این سیستم عامل کاملا آزاد است و تمامی توزیع‌های آن نیز به‌طور رایگان در اختیار عموم قرار دارد. در ادامه قصد داریم به معرفی این سیستم عامل و توزیع های معقول آن و چند باور غلط کاربران مبتدی در مورد این سیستم عامل بپردازیم؛ با ترنجی همراه باشید…

گنو/لینوکس که میان بسیاری از کاربران با نام لینوکس شناخته می‌شود، تاریخچه‌ای دور و دراز دارد. در سال 1983، ریچارد استالمن، بنیان گذار بنیاد نرم افزار آزاد، طرح ساخت سیستم عاملی با نام “گنو” را ریخت. توسعه‌ی نرم افزار از سال 1984 آغاز شد. گنو قرار بود سیستم عاملی شبه-یونیکس باشد که تمام قسمت‌های آن آزاد است. در سال 1991، قسمت‌های میانی سیستم عامل گنو تقریبا کامل شده بود و قسمت بالایی آن را سیستم پنجره‌ی اکس کامل می‌کرد. اما قسمت پایینی آن یعنی هسته یا کرنل تقریبا وجود نداشت! هسته‌ی گنو با نام “گنو هرد” به تازگی شروع به توسعه کرده بود که دارای طراحی ایده آلی بود و همین موضوع پیاده سازی آن را سخت می‌کرد. اما در همین حین، در سال 1991 اولین نسخه از هسته‌ی فوق العاده‌ی لینوکس توسط توسعه دهنده‌ی آن یعنی لینوس توروالدز منتشر شد. (پیشنهاد ما این است در مورد چگونگی به وجود آمدن لینوکس کتاب “فقط برای تفریح” را مطالعه کنید که توسط جادی میرمیرانی به زبان فارسی نیز ترجمه شده است.) لینوس توروالدز، لینوکس را به منظور نیازهای شخصی خود نوشته بود اما بعدها تصمیم گرفت آن‌را منتشر کند که رفته رفته کامل و کامل‌تر شد. با انتشار اولین نسخه از هسته‌ی لینوکس توسعه دهندگان اولیه، هسته‌ی لینوکس را با کدهای گنو سازگار کردند. این سازگاری‌ها شامل کامپایلر گنو سی می‌شد که برروی لینوکس اجرا شود. وقتی توسعه دهندگان گنو، لینوکس را یاد گرفتند، شروع به سازگار کردن قسمت‌های دیگر گنو برای اجرا شدن روی هسته‌ی لینوکس کردند.

اندکی پس از این ماجرا پیشنهاداتی برای نامگذاری سیستم عاملی که از هسته‌ی لینوکس و اجزای گنو استفاده می‌کرد، شد. در سال 1992 توزیع Yggdrasil نام «لینوکس/گنو/ایکس» (Linux/GNU/X) را برگزید. در بحث‌های یوزنت و لیست پستی،  فردی نام «گنو/لینوکس» را برگزید و نام «گنو+لینوکس» نیز توسط شخص دیگری در سال 1993 برگزیده شد. پروژه‌ی دبیان نام «گنو/لینوکس» را در اوایل سال 1994 انتخاب کرد که بعدها بنیان گذار این پروژه عنوان کرد که این تغییر پاسخ به درخواست ریچارد استالمن بود.

این سیستم عامل روند پیشرفت خود را از همان ابتدا شروع کرد و تا به امروز می‌توانیم تاثیر آن را بر تمام دیوایس‌هایی که از آن‌ها استفاده می‌کنیم ببینیم. از کامپیوتر شخصی و موبایل های هوشمند گرفته تا سرورها و تمام ابر رایانه‌های دنیا از این سیستم عامل استفاده می‌کنند. توزیع‌های مختلفی مانند اوبونتو، فدورا، آرچ لینوکس، اوپن‌سوزه و … از این سیستم عامل ارزشمند را می‌توانید در سایت‌های رسمی خودشان پیدا کنید که همگی رایگان و کاملا آزاد هستند. هر کدام از این توزیع‌ها انجمن‌های کاربران و ویکی خود را دارا هستند که هر کسی که مشتاق آموختن باشد می‌تواند نهایت استفاده را از این منابع ببرد.

جامعه‌ی کاربری توزیع‌های مختلف سیستم عامل گنو/لینوکس در ایران چندان گسترده نیست، چرا که اکثر کاربران  کامپیوترهای خانگی در ایران آشنایی با این سیستم عامل ندارند یا شاید علاقه‌ای به کامپیوتر و یاد گرفتن موضوعات مربوط به آن ندارند اما جالب است بدانید که حتی کارهای عادی و روزمره‌ی خود را نیز می‌توانید با گنو/لینوکس انجام دهید و این‌که گنو/لینوکس صرفا مخصوص کاربران حرفه‌ای است، در واقع یکی از باورهای غلطی است که این روزها بین کاربران جا افتاده.

تمام ابر کامپیوترهای دنیا با لینوکس کار می‌کنند

لینوکس مال هکراس؟!!

یکی از باورهای غلطی که بین کاربران و مخصوصا ایرانی‌ها جا افتاده است با این عنوان است که لینوکس سیستم عاملی مخصوص هکر هاست! بگذارید رو راست باشیم؛ این عقیده بیشتر از کاربران کم سن و سال و بی تجربه و با سطح اطلاعات بسیار پایین سرچشمه می‌گیرد که سعی در جلب توجه افراد دور و برشان دارند و با پراکندن اطلاعات و جملاتی غلط سعی می‌کنند خود را حرفه ای نشان دهند! تمامی کاربران دنیای کامپیوتر به هک کردن علاقه دارند چرا که با این کار قطعا می‌توانند خودی نشان دهند و به گونه‌ای باعث جلب توجه افراد مختلف شوند. اما همان‌طور که گفتیم این احساس و عقاید بیشتر مربوط به کاربران کم سن و سال است. در واقع هک کردن در معنای اصلی به معنای حل یک مشکل در کامپیوتر است که در زمانه‌ی امروزی به معنای نفوذ کردن به کار می‌رود. جالب است بدانید واژه‌ی هک تنها برای کامپیوتر نیز استفاده نمی‌شود بلکه در زمینه‌های مختلف به افراد متخصصی که به بهترین شکل مشکلات را حل می‌کنند نسبت داده می‌شود. اما بیاید ببینیم برای تبدیل شدن به یک هکر کامپیوتری باید چه مهارت‌هایی داشته باشیم؟ در ادامه قصد دارم کمی از مطالبی که خودم در مورد هکر ها می‌دانم و  خلاصه‌ای از صحبت‌های اریک ریموند که یکی از بزرگترین هکرهای دنیا محسوب می‌شود را در چند تیتر برای شما بنویسم که اگه علاقه داشته باشید می‌توانید با یک جستجو نسخه‌ی کامل این صحبت‌ها را در اینترنت پیدا کنید.

1 . منش و خصلت

شاید معیارهای زیادی در ذهن خود در مورد هکر شدن داشتید اما کمتر کسی منش و اخلاق را در نظر می‌گیرد. در واقع منش هکر، هکر می‌آفریند و یاری می‌کند همچنین به آزادی و یاری متقابل اعتفاد دارد. برای آن که هکر باشید باید چنان رفتار کنید که گویا چنین خصلتی دارید و برای این‌که این‌گونه رفتار کنید باید واقعا اینگونه باشید! در واقع اگر به پروراندن منش هکر صرفا جهت پذیرفته شدن در این فرهنگ می‌اندیشید سخت در اشتباه هستید!

همان‌طور که گفتیم هک کردن در معنای واقعی به معنای حل کردن مشکلات است و جهان نیز پر از مشکلات جذابی است که باید حل شوند. پس هکر بودن هیجان دارد. حل این مشکلات هیجان دارد! اما هیجانی که نیازمند تلاش بسیار است و تلاش بسیار نیز نیازمند انگیزه است. در واقع شما باید از حل مشکلاتتان و پشرفت مهارت و زورآزمایی اندیشه‌تان شیفته و خوشحال شوید. همچنین باید به توانایی یادگیری‌تان ایمان بیاورید و باور داشته باشید اگر چه تمام آن‌چه لازم دارید نمی‌دانید اما اگر تنها بخشی از آن‌را کشف کنید، توانایی حل بقیه‌را نیز خواهید داشت.

هیچ مشکلی ارزش آن‌را ندارد که دوبار حل شود. در واقع اندیشه‌های خلاق گران‌بها و محدود هستند و منابع‌شان نیز قاعدتا محدود است، پس نباید با دوباره کشف کردن به هدر بروند در حالی که هزاران معمای جذاب حل نشده باقی است. در واقع باید باور داشته باشید که وقت هکرها گران‌بهاست و به‌جای تلف کردن آن بهتر است اطلاعاتتان را مبادله کنید، مشکلات را حل کنید و راه حل را به دیگر هکرها بدهید تا آنان به‌جای این‌که دائما دور آن‌ها بگردند، مشکلات جدیدتری را رفع کنند. البته مجبور نیستید که این اطلاعات را رایگان در اختیار دیگران بگذارید، می‌توانید مقداری از آن‌را بفروشید تا برای خود هرچه می‌خواهید تهیه کنید و بسیار هم خوب است اما تا زمانی که شرافت هنر و رفیق هکرتان را فراموش نکنید.

بیکاری و کسالت برای تمام مردم ناخوشایند است و کسی علاقه‌ای به آن ندارد. در واقع این موضوع برای هکرها کمی حساس تر از سایر افراد است چرا که در این صورت آن‌ها از انجام کاری که تنها خودشان قادر به انجام آن‌ هستند باز می‌مانند. پس باید تمام چیزهای کسالت آور را بزنید کنار؛ نه تنها برای خودتان، بلکه برای همه!

هکرها ذاتا ضد استبدادند. هر کسی بخواهد به شما دستور بدهد شما را از پرداختن به آنچه عاشق کشف آن‌اید باز می‌دارد. گرچه آنان همواره برای دستورات‌شان دلایل احمقانه‌ی خود را دارند اما باید با منش استبدادی مبارزه شود. هر جا که پیدا شود شما و تمام هکرها  را تحت تاثیر خود قرار می‌دهد. البته این مفهوم مخالفت کلی با اتورتیه نیست. کودکان باید راهنمایی شوند و جنایتکاران نیز مراقبت. هکر ممکن است نوعی از اتورتیه را قبول کند تا بیشتر از زمانی که برای اجرای دستورات از دست می‌دهد، بدست آورد. اما این تنها یک معادله‌ی آگاهانه است و یک قدرت فردی که مستبدان می‌خواهند قابل قبول نیست.

منش و خصلت به هیچ عنوان جایگزین مهارت نخواهد شد و برای هکر شدن مهم‌ترین اصل مهارت است. برای هکر شدن مجبور به پروراندن مواردی از این منش‌ها هستید، اما تنها تقلید از آن‌ها شما را هکر نمی‌کند، همان‌گونه که شما را قهرمان یا خواننده نمی‌کند! هکر شدن احتیاج به تیزهوشی، تمرکز و کار سخت دارد. بنابراین شما باید یاد بگیرید که به منش مشکوک و به مهارت احترام بگذارید. هکرها نمی‌گذارند فضولان وقت‌شان را هدر دهند و به مهارت ایمان دارند. به‌خصوص مهارت در درک کردن! مطمئنا می‌دانید مهارت در زمینه‌های مورد نیاز که متخصصان کمتری دارد بسیار بهتر است اما برای رسیدن به مهارت در این مسئله قطعا نیازمند فکر متبحر، استادی و تمرکز است و تمرین نیز همواره یکی از مهم‌ترین این نیازهاست. اگر شیفته‌ی مهارت باشید از پروراندن آن در خود لذت خواهید برد.

اگر شما علاقه‌ای به تبدیل شدن به چنین شخصی را ندارید بهتر است به راه خود ادامه بدهید و تمام انرژی خود را به جای این‌که برای حل مشکلات صرف کنید با پول، شهوت، شهرت و یا هر چیز دیگری به هدر بدهید.

شاید تصوری که از یک هکر دارید همچین چیزی باشد! یعنی شب‌ها در یک اتاق تاریک با یک ماسک Guy Fawkes پشت یک کامپیوتر نشسته اند و ملت را هک می‌کنند!! اما سخت در اشتباه‌اید! جالب است بدانید این ماسک نیز هیچ ارتباطی به هکرها ندارد و کلا قضیه‌ای جدا دارد که بیشتر به سینما مربوط می‌شود تا دنیای کامپیوتر!

حالا که صحبت در مورد منش و خصلت تمام شد بهتر است برویم به سراغ مهارت‌های مورد نیاز:

1 . مهارت‌های کامپیوتر

در واقع وقتی صحبت از مهارت در کامپیوتر می‌شود شاید به ساختن یک فایل pdf یا نصب کردن یک برنامه فکر کنید، اما ماجرا از این قرار نیست. منظور از مهارت‌های کامپیوتر این است که بتوانید با خط فرمان کار کنید، توانایی ویرایش قسمت‌های مختلف سیستم عاملتان را داشته باشید یا پارامترهای شبکه‌ی خود را تعریف کنید و خیلی چیزهای دیگر …

2 . مهارت در شبکه

در واقع یکی از ویژگی‌های هکرها تسلط در مفاهیم شبکه و نحوه‌ی استفاده و یا حتی سو استفاده از آن است! به‌طوری که یکی از فاکتورهای مهم در ارتباطات بحث شبکه است و اگر بخواهید یک هکر باشید باید حتما به خوبی مفاهیم شبکه را بیاموزید!

مهندسین شبکه

3 . برنامه‌ نویسی

مسلما پایه ترین مهارت یک هکر برنامه نویسی است. یک هکر باید به زبان‌های برنامه نویسی مختلف مسلط باشد و توان استفاده از آن‌ها را داشته باشد. زبان‌هایی مانند پایتون، جاوا، سی، سی پلاس پلاس و … از محبوب‌ترین و بهترین زبان‌های برنامه نویسی در همه‌ی حوزه‌ها هستند که هک نیز شامل آن‌ها می‌شود. اما علاوه بر این‌ها زبان‌های دیگری هستند که ارزش خاصی برای هکرها دارند که از آن‌ها می‌توان به پرل (Perl) و لیسپ (LISP) اشاره کرد. حالا که صحبت از برنامه نویسی شد بهتر است بدانید که برای یادگیری آن رفتن به کلاس‌های مختلف و خریدن کتاب‌های جور وا جور کمک چندانی به شما نمی‌کند و در نهایت خود شمایید که باید آن را یاد بگیرید. در واقع ممکن است از کتاب‌ها و کلاس‌های مختلف روش‌هایی را بیاموزید اما ترکیب آن با ساختار فکری خود آن‌را تبدیل به مهارت می‌کند و صرفا بلد بودن یک روش یا چند دستور بدرد کسی نمی‌خورد و مهارت محسوب نمی‌شود.

4 . نصب و ور رفتن با یک سیستم عامل متن باز

یکی از مهارت‌هایی که یک هکر باید آن‌ها را داشته باشد استفاده از یک سیستم عامل متن باز شبه-یونیکس و خواندن و تغییر دادن کدهای آن است. در واقع شما در سیستم عامل ویندوز یا مک قادر به انجام هیچ تغییری در کدهای سیستم عامل خود نیستید و همه چیز به صورت بسته به شما تحویل داده شده است. برای دسترسی به کدها و تغییر آن‌ها در سیستم عامل می‌توانید از یک نسخه از گنو/لینوکس یا بی‌اس‌دی-یونیکس (BSD-Unix) استفاده کنید و رک به شما بگویم بهتر است با سیستم عامل‌هایی همچون ویندوز کاملا خداحافظی کنید.

در واقع یونیکس سیستم عامل اینترنت است و اگر بخواهید اینترنت را بدون یونیکس یاد بگیرید هیچ‌وقت نمی‌توانید یک هکر در دنیای اینترنت باشید. به این خاطر فرهنگ هکر امروز کاملا یونیکس محور است. این مطلب همیشه صادق نبوده است. بسیاری از هکرهای با سابقه ممکن است این موضوع را رعایت نکند اما پیوند یونیکس و اینترنت آن‌چنان قوی است که حتی قدرت شیطانی مایکروسافت هم نتوانسته است خللی در آن ایجاد کند.

میزکار xfce

5 . استفاده از وب و نوشتن HTML

اینترنت دنیایی خارج از دنیای واقعی است. البته نمی‌توان گفت کاملا خارج است اما قطعا می‌توانیم بگوییم چیزهایی که در اینترنت پیدا می‌کنید را در خارج از آن شاید نتوانید پیدا کنید و من اینترنت را بسیار مهم‌تر و ارزشمندتر از دنیای واقعی می‌دانم! هرچند این موضوع دلیلی بر بی ارزشی دنیای خارج از اینترنت نیست چرا که همین دنیا باعث ساخت آن شد و در همین دنیای خارج نگه‌داری می‌شود اما در کل بسیار مفید‌تر از دنیای خارج  خود واقع می‌شود. دلایل یادگیری اینترنت بسیار زیاد هستند و موضوعی که ذکر کردم یکی از همین دلایل بود. در واقع منظور از یادگیری اینترنت این نیست که چگونه از یک مرورگر استفاده کنید و در وب بچرخید. بلکه به معنای یادگرفتن HTML است. اچ تی ام ال زبان پایه‌ای صفحات اینترنتی است که اگر تا به‌حال برنامه نویسی یاد نگرفته اید، نوشتن HTML عادت های ذهنی‌ای را برایتان فراهم می‌کند که به یادگیری برنامه نویسی کمک شایانی دارد. منابع یادگیری این زبان برای تازه‌کار ها بسیار زیاد هستند که اکثر آن‌ها نیز به خوبی توانایی این را دارند که شما را به HTML مسلط کنند. همچنین بهتر است سعی کنید از XHTML استفاده کنید چرا که نسبت به اچ تی ام ال سنتی تمیزتر است.

اما نوشتن یک  هوم پیج آن‌قدر خوب نیست که شما را هکر کند. وب پر از هوم پیج است که بیشترشان بی ارزش هستند. از لجن‌های بی محتوا گرفته تا فضولات شیک! اما مطمئن باشید لجن همیشه لجن است. (برای اطلاعات بیشتر می‌توانید این صفحه را بخوانید که در صورت علاقه‌ی شما بعدها آن‌را ترجمه و منتشر خواهم کرد.)

کدهای ساده نوشته شده به زبان اچ تی ام ال

6 . زبان انگلیسی

این روزا بلد بودن زبان انگلیسی از بلد بودن زبان مادری نیز مهم‌تر است و حتی  دارای ارزش بیشتری هم هست چرا که تمام منابع مهم با این زبان نوشته شده است و زبان بین المللی نیز انگلیسی است. زبان انگلیسی، زبان فرهنگ هک و اینترنت محسوب می‌شود و شما برای این‌که بتوانید از منابع خوب و مهم استفاده کنید باید حتما به این زبان مسلط باشید. چرا که انگلیسی به‌علت غنی تر بودن به لحاظ فنی برای این کار مناسب‌تر است. به همین‌خاطر ترجمه‌های فنی که از زبان انگلیسی به یک زبان غیرانگلیسی ترجمه شده‌اند چندان رضایت بخش نیستند و بهتر است به سراغ اصل مقاله بروید. می‌توانم لینوس توروالدز را برای‌تان مثال بزنم که یک فنلاندی است و کد خود را به زبان انگلیسی تشریح کرد و هرگز غیر از این روش، روش دیگری را پیش نگرفته است. تسلط بر زبان انگلیسی عامل مهمی در جمع کردن جامعه جهانی برنامه نویسان بوده است و نقش بسیار مهمی در این حوزه دارد.

(برگرفته از لینوکس و زندگی)

مطالبی که خواندید قسمتی از حرف‌های اریک ریموند بود که در مورد ویژگی‌های یک هکر گفته که البته به همین‌جا ختم نمی‌شود اما دیگر قصد نداریم نوشتن آن‌ها را ادامه دهیم زیرا اگر بخواهیم تمام آن‌ها را بنویسیم علاوه بر طولانی تر شدن پست ممکن است کاربرانی باشند که به این مسائل علاقه نداشته باشند.  همچنین این مطلب ارتباط خاصی به هک ندارد و صرفا می‌خواهیم سیستم عامل گنو/لینوکس را معرفی کنیم و باورهای غلطی که ممکن است در ذهن شما از این سیستم عامل وجود داشته باشد پاک‌سازی شود. پس اگرعلاقه به خواندن تمامی ویژگی‌های یک هکر دارید می‌توانید با یک جستجوی ساده به آن‌ها برسید.

بسیار خب، اگر چند ویژگی یک هکر را که پیش‌تر برای‌تان نوشتم را خوانده باشید، متوجه می‌شوید افراد کم سن و سالی که در اطراف‌تان می‌بینید و ادعای هک دارند در واقع سعی بر جلب توجه با استفاده از یک ادعای دروغین را دارند و بهتر است به آن‌ها توجه نکنید چرا که ممکن است اطلاعات غلط دامن‌گیر شما هم بشود.

اما بازگردیم به سوالی که در تیتر شماره‌ی 1 مطرح شد. آیا لینوکس مخصوص هکرها است؟ مطمئنا متوجه شدید که جواب این سوال «««خیر»»» است! چرا که یک هکر قطعا متکی بر یک سیستم عامل خاص نیست و صرفا به همه چیز مسلط است و اگر بخواهیم کمی واضح‌تر برای‌تان بگوییم بهتر است این‌گونه برداشت کنید که یک هکر کسی است که با کامپیوتر حرف می‌زند.

چرا باید از گنو/لینوکس استفاده کنیم؟

در واقع اجباری به استفاده از سیستم عامل گنو/لینوکس وجود ندارد. چرا که هر شخصی برای خرید کامپیوترش هزینه می‌کند و اختیار آن‌را دارد که هر چیزی دلش می‌خواهد روی آن نصب و استفاده کند و قاعدتا به کسی هم ارتباطی ندارد اما سیستم عامل گنو/لینوکس جذابیت‌هایی دارد که ممکن است با دانستن آن‌ها برای همیشه با سیستم عامل‌های انحصاری خود خداحافظی کنید!

طیف وسیعی از کاربرانی که از سیستم عامل‌هایی مثل ویندوز یا مکینتاش استفاده می‌کنند معمولا حقوق دیگران را هنگام استفاده از کامپیوتر خود رعایت نمی‌کنند.(البته در ویندوز این مسئله بسیار بیشتر از مک او اس است)  اگر بخواهیم مثالی ساده بزنیم می‌توانیم به کرک کردن برنامه ها اشاره کنیم که مخصوصا در کشور ما بسیار رایج است و در کمال پر رویی بسیاری از شرکت‌ها برنامه‌های کرک شده را روی دیسک‌هایی رایت کرده و اقدام به فروش آن‌ها به هر نوعی می‌کنند و از این راه سالانه درآمدهای زیادی به دست می‌آورند که اگر کمی اندیشه کنید متوجه خواهید شد که به هیچ عنوان این کار صحیحی نیست. حتی پایگاه‌های زیادی نیز در اینترنت وجود دارند که نرم افزارهای کرک شده (مخصوصا برای سیستم عامل ویندوز) ارائه می‌کنند. در واقع با این‌ کار علاوه بر این‌که حقوق توسعه دهنده را زیر پا می‌گذارید، امنیت خود را نیز به خطر می‌اندازید چرا که ممکن است کرک‌ها و پچ هایی که برای برنامه‌های پولی جهت استفاده‌ی غیرقانونی از آن‌ها عرضه می‌شود، آلوده باشند و مشکلات امنیتی‌ای برای شما به وجود بیاورند. بسیار خب، حالا اگر بخواهید نگاهی به کامپیوتر خانگی خود داشته باشید مشاهده می‌کنید از خود سیستم عامل (ویندوز) گرفته تا اکثر نرم افزارهایی که روی سیستم خود نصب دارید کرک شده هستند و در واقع به‌صورت غیرقانونی از آن استفاده می‌کنید. (این قضیه برای همه‌ی کاربران ممکن است صحیح نباشد؛ قصد قضاوت کسی را نداریم!)

بسیاری از کاربران در مورد این موضوع توجیهاتی مطرح می‌کنند، مثلا می‌گویند “به دلیل تحریم‌هایی که بر سر کشورمان اعمال شده، نرم افزارهای تجاری عاملیت فروش در ایران ندارند و خرید آن‌ها غیرممکن است.” اما پاسخ این صحبت‌ها و بهانه‌ تراشی‌ها مشخص است! اگر برنامه‌ را نیاز ندارید مجبور نیستید به صورت غیرقانونی آن‌ها را نصب کنید اما اگر لازم‌شان دارید باید راهی برای خریدشان پیدا کنید. (که کم هم نیستند این راه ها) در ثانی در مورد نرم افزارهای داخلی چه توجیهی وجود دارد؟ برنامه نویس‌های زحمت‌کش در داخل کشور ما نیز هستند، شاید تعداد آن‌ها بسیار کم باشد اما در هر صورت هستند. پاسخ شما برای کرک یا استفاده‌ی غیرقانونی از نرم افزارهای داخلی چیست؟ جالب است بدانید استفاده‌ی غیرقانونی از نرم افزارها جرم تلقی می‌شود و کاملا کار نادرستی است چرا که در واقع حقوق برنامه نویسانی که آن را با صرف وقت و هزینه‌ی زیاد تولید کرده اند را نقض می‌کنید!

یکی از حسن‌های سیستم عامل گنو/لینوکس نسبت به رقیبانش همین است. شما در این سیستم عامل تقریبا هرچیزی که بخواهید به‌طور رایگان در اختیار دارید از خود سیستم عامل گرفته تا برنامه‌های جانبی که در 90 درصد شرایط رایگان هستند. (در مورد حق و حقوق توسعه دهنده‌ی نرم افزار نیز بحث جدایی وجود دارد که در این‌جا قصد نداریم به آن بپردازیم) اما این فقط یک بخش ماجراست! سیستم عامل و90 درصد  نرم افزارهای تحت این سیستم عامل علاوه بر این‌که رایگان هستند، به‌طور آزاد عرضه می‌شوند. یعنی چه؟ بگذارید حالا که حرفش شد نگاهی به مفهوم نرم افزار آزاد نیز بیندازیم:

نرم افزار آزاد، نرم افزاری است که به همراه کد منبع توزیع شده و با قوانینی منتشر می‌شود که آزادی استفاده، مطالعه، ویرایش و انتشار مجدد کاربران را تضمین می‌کند. نرم افزار‌های آزاد معمولا با همکاری برنامه‌نویس‌های داوطلب به عنوان یک پروژه به وجود می‌آیند. ایده‌ی اصلی نرم افزار آزاد این است که کاربران باید مالک دستگاه خود باشند، نه سازندگان دستگاه این مالکیت را داشته باشند. (در صورت علاقه‌ي کاربران مطلبی اساسی در مورد نرم افزارهای آزاد منتشر خواهیم کرد. همچنین می‌توانید از منابع دیگری نیز در مورد این نرم افزارها و قوانین‌شان بخوانید.)

حالا بیایید نگاهی به فواید و برتری‌های نرم افزارهای آزاد نسبت به سایر نرم افزارها داشته باشیم:

یکی از کارا ترین و بزرگترین فواید این نرم افزارها این است که شما قادر هستید کدهای برنامه را که توسط برنامه نویس نوشته شده در گیت‌های مختلفی همچون گیت‌هاب و گیت‌لب و … در اختیار داشته باشید و این کدهای منبع توسط خود برنامه‌نویس و با رضایت کامل در گیت قرار می‌گیرد. حالا چه فایده ای برای ما دارد؟ شاید برای یک کاربر عادی فایده ای نداشته باشد، اما اگر در حال آموختن برنامه نویسی باشید یا حتی یک برنامه نویس حرفه‌ای نیز باشید، می‌توانید با خواندن این کدها دانش خود را افزایش دهید و تسلط بیشتری بر زبان مورد نظرش داشته باشید. همچنین اگر از قابلیتی خوشتان نمی‌آید یا این‌که احساس کردید به چیزی نیاز دارید که برنامه آن‌را ندارد نیاز نیست به برنامه نویسش درخواست بدهید و بعد منتظر بشینید تا برنامه نویس در نسخه‌ی بعدی آن‌را اضافه کند، بلکه می‌توانید خودتان دست‌به کار شوید و قابلیت موردنظر را به برنامه‌ی مربوط اضافه کنید. چیزی که روی هیچ سیستم عاملی نخواهید دید! همچنین به همین ترتیب می‌توانید در صورت مشاهده‌ی اشکال در نرم افزارها و سیستم عامل خودتان آن را رفع کنید!

این از رایگان و آزاد بودن سیستم عامل و بیشتر نرم افزارها! اما دلیل بعدی چیست؟

امنیت دلیل دیگری است که باعث می‌شود هر کاربری که امنیت برایش اهمیت دارد به سمت سیستم عاملی همچون ویندوز نرود. همان‌طور که در زندگی واقعی امنیت نقش بسیار مهمی دارد، در زندگی اینترنتی نیز به همین صورت است. لحظه‌ای با خود تصور کنید یک آدم خراب‌کار به دیوایس‌های شما نفوذ کند و اطلاعات شخصی شما را در اختیار داشته باشد؛ مانند یک کابوس است!

اریک ریموند نیز در مورد امنیت در سیستم عاملی همچون ویندوز گفته است:

هر بار از من در مورد هک شدن کمک خواسته اند از طرف یک کاربر بیچاره‌ی ویندوز بوده است. امکان ندارد ویندوز را به طور کامل امن کنید. کد و معماری آن پر از ایراد است و سعی در ایمن کردن آن آب در هاون کوبیدن است. تنها راه پیش‌گیری رفتن به یک سیستم عامل دیگر است که توانایی ایمن شدن را داشته باشد.

گنو/لینوکس در واقع بهترین سیستم عامل از این نظر است که در امنیت کاربر حرف اول را می‌زند. برای اثبات امنیت بیشتر گنو/لینوکس نیز می‌توانیم موارد زیر را برای‌تان مطرح کنیم:

• ساختار سیستم عامل گنو/لینوکس طوری است که ویروس‌ها مگر در موارد خاص نمی‌توانند خراب‌کاری خاصی در آن‌ها انجام دهند. همچنین تعداد ویروس‌هایی که برای این سیستم عامل نوشته شده است بسیار کم است و تقریبا نابود شده اند!
• در گنو/لینوکس می‌دانید دارید چکار می‌کنید. تک تک کارهایی را که انجام می‌دهید خودتان و با دانش خودتان انجام می‌دهید و کسی کاری با شما ندارد.
• تقریبا تمامی نسخه‌های گنو/لینوکس وابسته به هیچ شرکتی نیستند و توسط برنامه نویسان حرفه‌ای و به صورت داوطلبانه نوشته می‌شوند.
• سیستم عامل و بیشتر نرم افزارهایی که در آن اجرا می‌شوند متن باز هستند. پس همه می‌توانند به کدهای آن دسترسی داشته باشند و از ساز و کار آن سر در بیاورند. بنابراین اگر کسی اشکال امنیتی در سیستم عامل پیدا کند، انگیزه‌ی بیشتری برای رفع کردن آن دارد تا خرابکاری و سواستفاده از آن؛ چرا که اگر همچین قصدی داشته باشد مطمئنا برنامه نویسان دیگری هستند که به سرعت مطلع شوند و اشکال را برطرف کنند. اما در مورد ویندوز این موضوع کاملا برعکس است. ویندوز متن باز نیست و کسی نمی‌تواند از ساز و کار داخلی آن سر در بیاورد. بنابراین اگر کسی اشکالی در ویندوز پیدا کند تنها کاری که می‌تواند بکند این است که با نوشتن یک ویروس و سواستفاده از آن مشکل در ویروسی که دارد می‌نویسد، به کاربران بفهماند سیستم عاملی که در حال استفاده از آن هستند ضعف دارد و شرکت سازنده نیز مجبور به رفع این مشکل شود. بنابراین تعداد بسیار زیاد بدافزارها برای سیستم عامل ویندوز کاملا نشان از سطح امنیت پایین این سیستم عامل است و جالب است بدانید به سادگی می‌توان کاربران این سیستم عامل را مورد حمله‌های بدافزاری قرار داد.
• سازندگان لینوکس از همان ابتدا به فکر نوشتن یک سیستم عامل مطمئن و امن بودند اما مایکروسافت هنگام نوشتن ویندوز به فکر راحتی استفاده از کامپیوتر بوده است به خصوص در زمان‌های بسیار قبل کار با کامپیوترها سخت بوده و کاربر عادی نمی‌توانست از آن استفاده کند.

دلیل دیگری که در گنو/لینوکس به شما خوش خواهد گذشت وجود ابزارهای فوق العاده‌ی برنامه نویسی است که به‌طور کامل و تقریبا بدون هیچ نقص و کم و کسری‌ای در این سیستم عامل یافت می‌شود به طوری که در سیستم عاملی همچون ویندوز خواب داشتن آن‌ها را با این تکامل می‌بینید! مثلا برای برنامه نویسی تحت زبان php نیاز به یک شبیه ساز وب سرور دارید که در گنو/لینوکس با نام lamp می‌توانید آن‌ را بیابید. حالا در سوی دیگر نرم افزارهایی مانند xamp و wamp ساخته شده اند تا بتوان معادلی همچون lamp روی ویندوز نیز داشت. اما به هیچ عنوان به اندازه‌ی lamp کامل و بی نقص نیستند. تعداد زیادی از این‌گونه نرم افزارها وجود دارند که با کمی جستجو قطعا متوجه آن‌ها خواهید شد.

اندروید استودیو بر روی سیستم عامل گنو/لینوکس

توزیع چیست و سیستم عامل گنو/لینوکس چه توزیع‌هایی دارد؟

یک توزیع گنو/لینوکس سیستم عاملی است که بر پایه‌ی هسته‌ی لینوکس یا دیگر هسته‌های برپایه‌ي لینوکس ساخته شده باشد. معمولا توزیع‌های دسکتاپی گنو/لینوکس، نه تنها شامل اجزای اصلی سیستم عامل هستند، بلکه مجموعه‌ای از نرم افزارهای کاربردی را نیز به عنوان نرم افزارهای پیش‌فرض خود شامل می‌شوند.

هم اکنون بیش از 300 توزیع گنو/لینوکسی داریم که اکثر آن‌ها در حال توسعه فعال هستند و به‌طور مداوم به‌روزرسانی می‌شوند و مورد بهبود قرار می‌گیرند. هسته و بیشتر بسته‌های مورد پشتیبانی به طور آزاد منتشر می‌شوند و همین باعث می‌شود که توزیع‌های گنو/لینوکس شکل‌های مختلفی بگیرد.

چند نمونه از توزیع‌های پرطرفدار گنو/لینوکس

از توزیع‌های معقول سیستم عامل گنو/لینوکس می‌توان به دبیان، اوبونتو، فدورا، مینت، اوپن سوزه و … اشاره کرد که اکثرا با میزکارهای مختلف عرضه می‌شوند و دست کاربر را باز می‌گذارند که هر آن‌چه نیاز دارد را انتخاب کند. همچنین نسخه‌های سرور اکثر این توزیع‌ها محبوبیت بالایی در بین توزیع‌های سرور نیز دارند.

شاید به دنبال اسم کالی لینوکس در بین توزیع‌های معقول بودید اما سخت در اشتباه هستید…

کالی لینوکس

بسیاری از افرادی که به سمت گنو/لینوکس می‌آیند در جو هکر شدن هستند و فکر می‌کنند گنو/لینوکس سیستم عاملی است که در آن می‌توانند به سادگی هر کسی را مورد نفوذ قرار دهند! این افراد که اغلب کم سن وسالی هستند که از روی فیلم‌ها و شنیدن از دوستان و اطرافیان بر این عقیده اند که با توزیع‌های غیراستانداردی همچون کالی و بلک آرچ (نسخه‌ی غیر استاندارد آرچ لینوکس) می‌توانند هکر شوند و حسابی جلب توجه کنند اما همان‌طور که پیش‌تر به بررسی مفصل این موضوع پرداختیم باید متوجه شده باشید که هکر به کسی گفته می‌شود که مهارت‌های بسیاری در حوزه‌ی کامپیوتر داشته باشد؛ اما حالا کسی که شاید توانایی ایجاد یک فایل متنی را ندارد،  چگونه می‌خواهد با ابزاری که اطلاعاتی در مورد آن ندارد کار کند؟ اگر گنو/لینوکس را بلد باشید و با توزیع کالی نیز آشنایی کافی داشته باشید قطعا متوجه می‌شوید که چرا استفاده از کالی یا بلک آرچ کار درستی که نیست هیچ، تازه یک عمل احمقانه است!

از کالی لینوکس استفاده نکنید!

جدا از این‌که می‌توانید تمامی ابزارهای نصب شده روی کالی لینوکس را روی سایر توزیع‌ها داشته باشید باید بدانید که کالی لینوکس استانداردها را رعایت نمی‌کند. مثلا در کالی لینوکس شما فقط یک کاربر دارید و آن‌ هم کاربر ریشه (root) است و این یعنی این توزیع قادر است روی کامپیوتر شما افتضاح به بار بیاورد! در کالی لینوکس در واقع چیزی یاد نخواهید گرفت و صرفا چند اسکریپت آماده منسوخ روی آن قرار دارد که معمولا توسط متخصصین نوشته شده است و شما با اجرای آن‌ها هیچ چیز یاد نمی‌گیرید.

در واقع افرادی که از این توزیع استفاده می‌کنند، با استفاده از چند اسکریپت به سایت‌هایی که مشکلات امنیتی شناخته شده دارند یا سرورهایشان را به‌روز نکرده اند حمله می‌کنند و با تغییر دادن صفحه‌ی خانه (Home Page) سایت به صفحه‌های احمقانه‌ای که خودشان ساخته اند سعی در جلب توجه دارند. که البته باید بدانید این اسکریپت‌ها هم توسط افراد خبره نوشته شده است و دوستان صرفا آن را اجرا کرده و نگاه می‌کنند!! این افراد در واقع در حال ضرر زدن به خودشان هستند چرا که هیچ وقت فرصت نمی‌کنند مفاهیم مهم را یاد بگیرند و صرفا به چند اسکریپت و راهنمای اینترنتی که در دسترس همگان است وابسته هستند.

کار کردن با گنو/لینوکس سخت است؟!!

اکثر کاربران با دیدن ترمینال فکر می‌کنند کار کردن با سیستم عامل گنو/لینوکس سخت است!

یکی از شایعاتی که در مورد سیستم عامل گنو/لینوکس می‌شنوید این است که کار کردن با این سیستم عامل به شدت سخت و دشوار است! سرچشمه‌ی این حرف از افرادی می‌آید که هیچ شناختی نسبت به این سیستم عامل ندارند و فکر می‌کنند همه‌ی کارها با خط فرمان انجام می‌شود. درست است تمامی کارها را می‌توان با خط فرمان انجام داد اما سال‌هاست که سیستم عامل گنو/لینوکس از رابط گرافیکی نیز در کنار خط فرمان محبوبش استفاده می‌کند و می‌توانید تمام کارهایی که با ترمینال انجام می‌دهید با رابط گرافیکی نیز انجام دهید. البته اگر به ترمینال مسلط باشید انجام کارها در آن سریع‌تر و بهتر است چرا که دقیقا می‌دانید در حال انجام دادن چه کاری هستید.

با گنو/لینوکس نمی‌توانید بازی کنید!

DOTA 2

یکی از ادعاهای غلطی که در مورد گنو/لینوکس شنیده می‌شود این است که نمی‌توانید در این سیستم عامل بازی کنید. شاید تا حدودی این ادعا را بتوان قبول کرد چرا که بازی‌های گرافیکی و سنگین که بین طرفداران دنیای گیم محبوبیت دارد در این سیستم عامل قابل اجرا نیست. اما اگر صرفا برای سرگرمی در حد یک یا دو ساعت بخواهید بازی کنید می‌توانید بازی‌هایی هم‌چون DOTA 2، Civilization ، Counter-Strike و … را روی سیستم عامل خود داشته باشید اما اگر علاقه‌ي خاصی به گیم دارید و گیمر حرفه‌ای محسوب می‌شوید فکر نمی‌کنیم این سیستم عامل بدرد شما بخورد.

گنو/لینوکس قدیمی است و ظاهر زشتی دارد؟!

یکی از خنده دارترین ادعاها در مورد سیستم عامل گنو/لینوکس این است که قدیمی است و ظاهری زشت دارد! سیستم عامل گنو/لینوکس را می‌توان یکی از به‌روزترین سیستم عامل‌ها دانست. حالا اگر بخواهیم به موضوع زیبایی آن بپردازیم باید بگوییم به لطف میزکارهایی همچون KDE، DDE و … این سیستم عامل زیباترین سیستم عامل موجود در بین تمامی سیستم عامل‌های دنیا محسوب می‌شود! حتی میزکار xfce که در هنگام نصب ممکن است ظاهر زیبایی نداشته باشد اما به لطف شخصی سازی‌های گسترده‌ی این سیستم عامل می‌توانید یکی از زیباترین دسکتاپ‌ها را حتی در xfce نیز داشته باشید!

میزکار KDE

میزکار KDE

میزکار Deppin

گنو/لینوکس به دردم می‌خورد یا خیر؟

جواب این سوال کاملا به خودتان بستگی دارد. گنو/لینوکس معمولا برای افرادی که کامپیوتر در زندگی‌شان نقش مهمی دارد بسیار پراهمیت است. همچنین ممکن است حوصله‌ی آشنا شدن با یک محیط جدید را نداشته باشید چرا که اگر از سیستم عامل ویندوز به گنو/لینوکس کوچ می‌کنید نباید انتظار داشته باشید همان روزهای اول به این سیستم عامل مسلط شوید و به راحتی همه‌چیز را در مورد این سیستم عامل یاد بگیرید. البته اگر دقت کنید متوجه می‌شوید این روند در ویندوز نیز همین‌گونه بوده است و روزهای اولی که با سیستم عامل ویندوز مایکروسافت و یا هر سیستم عامل دیگری کار می‌کردید قطعا چیز خاصی بلد نبودید و طی مرور زمان با آن آشنا شدید. همچنین به‌نظرم افرادی که کل زندگی‌شان را صرف بازی‌های کامپیوتری می‌کنند بهتر است سمت این سیستم عامل نیایند چرا که قطعا موفق نخواهند شد طیف وسیعی از بازی‌هایی که روی سیستم عامل ویندوز داشتند را روی گنو/لینوکس اجرا کنند. البته قطعا برای این دسته از کاربران سیستم عامل اپل نیز کاربردی نخواهد داشت چرا که مایکروسافت ویندوز برای بازی بهترین سیستم عامل است و عمده محبوبیت این سیستم عامل نیز بخاطر همین مسئله است.

بازی کامپیوتری

به پایان این مطلب رسیدیم و هر آن‌چه باید به عنوان یک کاربر عادی در مورد سیستم عامل گنو/لینوکس می‌دانستید متوجه شدید؛ از نام صحیح آن که گنو/لینوکس است گرفته تا چندین باور غلط در مورد این سیستم عامل! همچنین در این بین مقداری نیز به مبحث هک و هکرها پرداختیم تا این موضوع نیز برای شما روشن شود. اما پیش خودم فکر کردم که ممکن است طرفداران مایکروسافت از این مطلب ناراحت شوند اما در واقع قصد توهین یا خراب کردن هیچ شرکتی و برعکس را نداریم و شاید دانستنش برای‌تان لازم باشد که این کار هیچ اهمیتی نیز برای‌مان ندارد. این‌جا فقط سعی کردم کمی واقعیت‌ها را در مورد سیستم عامل گنو/لینوکس مطرح کنم و در برخی جاها آن‌را با مایکروسافت ویندوز مقایسه کنم تا باورهای غلطی که در مورد این سیستم عامل می‌شنوید را از ذهن خود خارج کنید. اما در نهایت انتخاب سیستم عامل به عهده‌ی خود شماست زیرا همان‌طور که پیش‌تر هم عنوان شد، شما صاحب دستگاه خود هستید نه هیچ‌کس دیگری!

همچنین در صورت علاقه‌ی کاربران در هفته‌های آینده به معرفی و بررسی توزیع‌های گنو/لینوکس و میزکار‌های مختلف خواهیم پرداخت.

نظر شما در مورد این مطلب چه بود؟ شما از کدام سیستم عامل استفاده می‌کنید و کدام را ترجیح می‌دهید؟ نظرات خود را برای ما بنویسید…