SSD در برابر HDD؛ کدامیک و چرا؟

درایو های حالت جامد(SSD) و هارد دیسک‌ها دو مورد از مرسوم‌ترین ابزار ذخیره‌سازی اطلاعات هستند؛ در درون این وسایل حافظه‌های NVM وجود دارد، این نوع از حافظه‌ها برخلاف حافظه‌های non-NVM (مانند حافظه‌های رم) قادر به نگه‌داری داده‌ها حتی پس از قطع جریان برق هستند. مدت طولانی است که هارد دیسک‌های معمولی معرفی شده‌اند اما در چندین سال اخیر نوع جدیدی از حافظه‌ها به بازار آمده‌اند که به درایو های حالت جامد یا SSD معروف هستند. هرکدام از این ابزار ذخیره‌سازی اطلاعات مزایا و معایب مربوط به خود را دارند و در مطلب پیش‌رو می‌خواهیم به مقایسه درایو های حالت جامد و هارد دیسک‌ها بپردازیم.

با ترنجی همراه باشید.

روش کار هر ابزار و تاثیر آن در حجم و کارایی

در هارد دیسک‌ها برای ذخیره‌سازی‌ اطلاعات از روشی سنتی استفاده می‌شود؛ اساس کار این روش به این صورت است که یک هد بر روی تعدادی پلاتر با ظرفیت معین حرکت می‌کند و اطلاعات را با کمک خاصیت مغناطیسی بر روی پلاتر می‌نویسد. در مقابل درایو‌های حالت جامد از روشی نوین‌ بهره می‌برند و به‌وسیله حافظه‌های فلش NAND داده‌ها را مورد بازبینی قرار می‌دهند؛ یک حافظه NAND از تعداد بسیار زیادی سلول تشکیل شده‌است و هر سلول در برگیرنده تعدادی اطلاعات است که در بلاک‌های آن “بر خلاف هارد دیسک‌ها” داده‌ها  به‌صورت “خاموش” و “روشن” نوشته می‌شود.

در حال حاضر شما می‌توانید هارد دیسک‌هایی را با حجم حتی تا ۱۰ ترابایت در بازار پیدا کنید اما در دنیای SSDها به ناچار باید با ظرفیت کمتر “حداکثر ۴ ترابایت” دست و پنجه نرم کنید و این هم به دلیل ساختار محدود این نوع از حافظه‌های نسبتاً نوپا است.

هم‌اکنون هارد دیسک‌های چند صد گیگابایتی به استانداردی برای لپ‌تاپ‌ها و رایانه‌ها تبدیل شده‌اند و تقریباً اغلب محصولات موجود در بازار با این نوع از حافظه‌ها عرضه می‌شوند؛ در هارد دیسک‌ها قابلیت خواندن/نوشتن نزدیک‌به بی‌نهایت است ولی درایو‌های حالت جامد عمر محدودی را دارند و همچنین از قیمت بالا و ظرفیت پایین نیز رنج می‌برند.

سرعت، ابعاد و عمر مفید

در هارد دیسک‌ها همانطور که گفته شد خواندن/نوشتن اطلاعات از حرکت هد بر روی پلاتر حاصل می‌شود، داده‌های گوناگون در مکان‌های مختلف پلاتر قرار دارند و دسترسی به ‌آن‌ها توسط هد و در مدت زمان کم کاری بسیار سخت است و به همین دلیل سرعت هارد دیسک‌های مکانیکی نسبت به درایو‌های حالت جامد کمتر است؛ با گذشت زمان و اضافه شدن اطلاعات بر روی هارد دیسک، خواندن آن‌ها توسط هد سخت‌تر نیز می‌شود و این عاملی است که HDD ها را کندتر و کندتر از قبل می‌کند.

درایو‌های حالت جامد تلاش کرده‌اند که از این مسئله نجات یابند؛ با وجود سلول‌ در این نوع حافظه‌ها “تکه تکه” شدن فایل‌ها در درایو‌های حالت جامد معنی ندارد و SSDها قادر به خواندن/نوشتن داده‌ها و برنامه‌ها با سرعتی بسیار بالا حتی با وجود چند قسمتی بودن آنان نیز هستند.

در درایوهای حالت جامد برای اعمال تغییرات در هر سلول از الکترونی منحصر به‌فرد استفاده می‌شود و در طول زمان و با انجام مکرر این عمل، بازدهی SSD به‌شدت کاهش پیدا می‌کند؛ البته در بیش‌تر موارد جای نگرانی نیست و این کاهش بازده به حدی نیست که شما را از لذت لود سریع نرم‌افزار‌ها محروم کند!

به‌خاطر داشته باشید که هارد دیسک‌ها نیز همیشه از خطرات احتمالی در امان نیستند و ممکن است با افتادن نوت‌بوک از دست یک شخص، اولین قسمتی که در آن آسیب ببیند هارد دیسک آن باشد؛ همانطور که گفته‌‌شد به دلیل ساختار مکانیکی این نوع از حافظه‌ها در آن‌ها از هد استفاده شده‌است، در حالت عادی فاصله میان هد و پلاتر یک رقم معین است اما با لرزش‌های شدید ممکن است این فاصله از بین برود و هد سطح پلاتر را مخدوش کند که این خود آغازگر روند تدریجی و یا سریع مرگ یک HDD است.

در درایو‌های حالت جامد آسیب‌های ناشی از لرزش ناگهانی تقریباً صفر است؛ علاوه بر نبود قطعات مکانیکی در SSDها، کمتر بودن میزان تولید گرما و پایین‌تر بودن مصرف انرژی نیز دست به دست هم داده‌اند تا این حافظه‌های نوپا را بیش از پیش برای نوت‌بوک ها و دیگر دستگاه‌های قابل حمل ضروری سازند. این قطعات افزون بر مزایای ذکر شده، خوبی‌های دیگری را نیز دارند که عملکرد کم‌صدا، ابعاد کوچک، مقاوم‌بودن در برابر شوک و تا حدی مایعات جزو این موارد هستند.

“فرم فاکتور” یا ابعاد مورد دیگری است که SSDها و HDDها در آن با هم تا حدودی تفاوت دارند؛ اغلب هارد دیسک‌ها در ابعاد ۳.۵ اینچی عرضه می‌شوند می‌شوند و نوع ۲.۵ اینچی آن‌ها رواج کمتری دارد و در برخی وسایل مانند تبلت‌های هیبریدی و  نوت‌بوک‌ها استفاده می‌شود. SSDها بر خلاف هارد دیسک‌های مکانیکی فقط در ابعاد ۲.۵ اینچی تولید می‌شوند و بالطبع وزن کمتری را نیز نسبت به مدل‌های مشابه دارا هستند.

توجه داشته‌باشید که شما می‌توانید به وسیله یک “براکت” از یک هارد دیسک و یا درایو حالت جامد ۲.۵ اینچی، گونه ۳.۵ اینچی آن را به وجود آورید و در محفظه کازه “معادل فارسی کلمه کیس” خود قرار دهید.

قیمت

همانطور که اشاره شد شما باید برای خرید یک SSD با حجم مشابه نسبت به هارد دیسک‌ها چندین برابر آن مبلغ را پرداخت کنید، در زمان نگارش این مطلب درایوهای حالت جامد با ظرفیت ۴ ترابایت و هارد دیسک‌هایی با ظرفیت حداکثر ۱۰ ترابایت موجود هستند. چنین قطعاتی با این ظرفیت بالا قطعاً برای کاربران عادی ساخته نشده‌اند، مصرف‌کنندگان نهایی معمولاً به دنبال درایوهای حالت جامد با ظرفیت بین ۱۲۸ تا ۵۱۲ گیگابایت و هارد دیسک‌هایی بین ۵۱۲ گیگابایت تا ۲ ترابایت هستند.

شاید شما از خود بپرسید که چرا من باید برای یک درایو حالت جامد هزینه بیش‌تری را نسبت به یک هارد دیسک با همان ظرفیت پرداخت کنم؟ جواب واضح است! در واقع شما با خرید یک درایو حالت جامد بر روی مواردی همچون سرعت بالاتر ذخیره‌سازی، کارآمدتر بودن و در نهایت قابل اطمینان بودن این نوع از حافظه‌ها سرمایه‌گذاری کرده‌اید. اگر شما در حال خرید یک نوت‌بوک و یا رایانه‌ای قابل حمل هستید پس بدون شک باید به دنبال استفاده از درایوهای حالت جامد باشید چرا که در نوت‌بوک‌ها مصرف انرژی کمتر و قابل اطمینان بودن ابزار ذخیره‌سازی اهمیت به‌سزایی دارد. از طرفی اگر شما در حال خریداری یک سیستم ثابت هستید و قرار است کار هایی روزانه را با آن انجام دهید بهتر است که در آن از یک هارد دیسک استفاده کنید. البته در تمامی موارد با توجه به بودجه انتخاب یک درایو حالت جامد با ظرفیت مناسب در اولویت قرار دارد.

با گذشت زمان و ابداع راهکار‌های جدید برای تولید انواع درایو حالت جامد، ظرفیت آنان افزایش یافته و به همین منوال از قیمت آنان کاسته می‌شود تا جایی که دیگر رقبتی برای خرید یک هارد دیسک سنتی باقی نمی‌ماند! کاربرانی هستند که در کنار سرعت بالا نیاز به فضای ذخیره‌سازی زیادی نیز دارند، اگر شما هم از آن دسته افراد هستید باید به فکر حافظه‌هایی که در ادامه معرفی می‌شود، باشید.

درایوهای حالت جامد اکسترنال و دیسک‌های هیبریدی

اگر به درایو‌های حالت جامد علاقه دارید اما به دلایلی مانند قیمت زیاد و ظرفیت پایین نمی‌توانید آن‌ها را خریداری کنید باید به دسته‌ی جدیدی از حافظه‌ها به نام SSHDها یا دیسک‌های هیبریدی رجوع کنید؛ این حافظه‌ها اغلب از ترکیب یک هارد دیسک مکانیکی با ظرفیتی در حدود ۱ الی ۲ ترابایت و یک فلش NAND با ظرفیتی کم تشکیل شده‌اند. در این حالت حافظه الکترونیکی NAND که به خودی خود می‌تواند نقش یک درایو حالت جامد جداگانه را داشته‌باشد نقش کش(Cache) هارد دیسک را به عهده می‌گیرد.

پرونده‌هایی که ما با آن‌ها زیاد سر و کار داریم به‌طور “خودکار” در حافظه NAND ذخیره می‌شود و بدین ترتیب با سرعت بالاتری نسبت به پرونده‌های دیگر که در هارد دیسک ذخیره شده‌اند، اجرا می‌شوند؛ قطعاً سرعت این حافظه کمتر از درایوهای حالت جامد عادی می‌باشد اما مشکلاتی را مانند ظرفیت کم و قیمت بالای آنان را تا حدودی حل می‌کند.

راهکار دیگری که در بسیاری از رایانه‌های رومیزی و نوت‌بوک‌ها مورد استفاده قرار گرفته است، قرار دادن یک درایو حالت جامد در کنار یک هارد دیسک مکانیکی به‌صورت جداگانه است؛ در این راهکار پرونده‌های ضروری و پرکاربرد توسط کاربر و به‌صورت “دستی” در درایو حالت جامد ذخیره می‌شود و پرونده‌های حجیم و غیرضروری در هارد دیسک قرار می‌گیرد، با این روش شما از سرعت SSD و هم از ظرفیت HDD بهره‌ می‌برید اما باید فضای کافی را برای نصب دو حافظه مختلف داشته‌باشید. گزینه در دسترس دیگری نیز وجود دارد که آن هم استفاده از درایوهای حالت جامد اکسترنال و یا یک هارد دیسک اکسترنال است؛ شما می‌توانید این حافظه‌ها را از طریق پورت USB و یا اترنت به رایانه و نوت‌بوک خود متصل کنید و فایل‌های حجیم خود را در آن ذخیره کنید.

در آخر شما باید با توجه به خواسته‌های خود مانند ظرفیت بالا، سرعت بالا و یا هر چیز دیگری حافظه مناسب خود را انتخاب کنید و آن را برای رایانه خود برگزینید.

دیدگاه شما چیست؟ خرید کدام یک از حافظه‌های بالا را مناسب‌تر ارزیابی می‌کنید؟

[button url=”http://www.digitaltrends.com/computing/solid-state-drives-vs-hard-disk-drives/” postid=”” style=”btn-default” size=”btn-default” target=”_self” fullwidth=”false”]Digital Trends[/button]