تاریخچه تکامل سیستم برنامه ریزی منابع سازمان

در دهه ۱۹۶۰، قابلیت های بسته های نرم افزاری اغلب به کنترل موجودی محدود بود. سیستم های برنامه ریزی به مواد، که در دهه ۱۹۷۰ معرفی شدند، از برنامه های اصلی تولید و لیست مواد به همراه لیست مواد مورد نیاز برای تولید هر قطعه استفاده می کردند. در ادامه، سیستم های برنامه ریزی نیاز به مواد با افزودن ابزارهایی برای برنامه ریزی فروش، پردازش سفارش های مشتری و برنامه ریزی سرانگشتی ظرفیت ارتقاء پیدا کردند که ورودی هایی را برای برنامه ریزی تولید فراهم می کردند و تحت عنوان سیسستم های حلقه بسته معرفی شدند.

دهه ۱۹۸۰، سیستم های برنامه ریزی منابع ساخت، سیستم های مدیریت تولید و حسابداری و مالی را در هم آمیختند. سیستم برنامه ریزی منابع تولید، پیشگام سیستم های تجاری یکپارچه است که نیازمندیهای ظرفیت و مواد برای تولید را گسترش داد و این نیازها را به اطلاعات مالی ترجمه و تبدیل کرد. با گذشت زمان سازندگان سیستم های اطلاعاتی ماژول های بیشتری را به مجموعه محصولات خود افزودند. علاوه بر این، بر قابلیت های ماژول ها نیز در جهت پاسخگویی بیشتر به مشتریان و قابلیت رقابتی افزوده شد. در اواخر دهه ۱۹۸۰ مجموعه برنامه های کاربردی کاملا یکپارچه ارائه شد که پیشتیبانی کننده اکثر کارکردهای یک سازمان (بسته به نوع و پیچیدگی صنعت) بود. در اواخر دهه ۱۹۸۰ و اوایل دهه ۱۹۹۰ نرم افزار برنامه ریزی منابع سازمان به بازار عرضه شد. این نامگذاری توسط گروه مشاوره گارتنر صورت گرفت.

گروه گارنتر اولین شرکتی بود که اولین بار واژه ERP را در دهه ۱۹۹۰ استفاده کرد. این سیستم ها به عنوان نسل جدید نرم افزار برنامه ریزی تولید معرفی شدند که فقط فرآیندهای تولید شرکت را پشتیبانی می کردند اما در ERP همه فرآیندهای اصلی سازمانی گنجانده شده است. در دهه ۱۹۹۰ فروشندگان اصلی سیستم های برنامه ریزی منابع سازمانی مانند J . D . Edward ، Oracle ، SAP ، Bann، با استقبال خوب شرکت ها و سازمان ها از نرم افزارهایشان روبرو شدند. نیاز شرکت ها به نرم افزارهای یکپارچه در حوزه های مختلف کاری، هزینه های بالای نگهداری سیستم های سنتی، رشد رقابت و جهانی شدن را می توان از جمله دلایل این استقبال برشمرد.

بزرگ ترین تولید کننده نرم افزار ERP شرکت آلمانی SAP بوده است. نرم افزار مدیریت منابع سازمانی این شرکت می تواند همه بخش های یک سازمان و شرکت را به یکدیگر پیوند دهد. این نرم افزار از چهار بخش حسابداری، تولید، فروش و منابع انسانی تشکیل شده است که این چهار بخش بیش از هفتاد ماژول را در این نرم افزار به خود اختصاص داده اند. استفاده از این نرم افزار به شرکت ها این امکان را میدهد که کاملا اتوماتیک و یکپارچه عمل کنند و بسیاری از فرآیندها و رویه های دستی و هزینه بر را حذف کنند. قابلیت دیگر این نرم افزار، چند ملیتی بودن آن و پشتیبانی از واحدهای مختلف پولی، زبانهای مختلف، قوانین و مقررات مالیاتی گوناگون است.

بعد از سال 2000 شرکت مایکروسافت نیز وارد حوزه ERP شد و با تولید سری نرم افزارهایی تحت عنوان Dynamics یکی از پرطرفدار ترین ERPهای جهان شد. امروز با انتشار آخرین نسخه این نرم افزار تحت عنوان نرم افزار Dynamics 365 Business Central بروزترین و موفق ترین ERP را در جهان ارائه می دهد. در حال حاضر در ایران نیز شرکت سامیکس این نرم افزار را برای سازمان های مختلف پیاده سازی میکند.

سیر تکاملی و تدریجی ERP را می توان در ۴ مرحله برشمرد: