بلک بری با وجود آنکه محصولات جالبی را عرضه کرده بود، اما پس از مدتی غیبت، به طور کلی از رقابت کنار کشید. محصولات این کمپانی، تا اطلاع ثانوی تولید نخواهند شد. ما قصد داریم تا در این پست، تجدید خاطره‌ای از تاریخچه BlackBerry داشته باشیم و خداحافظی نهایی خود را نیز با آن داشته باشیم. بنابراین، ادامه این مطلب را از دست ندهید!
بلک بری چند روز قبل خبر از مرگ محصولات مجهز به سیستم عامل خود داد.
مرگ محصولات بلک بری مجهز به سیستم عامل این شرکت از ۱۴ دی ۱۴۰۰
اکنون Gsmarena می‌گوید که در اوایل این هفته، با محصولات کلاسیک بلک بری خداحافظی کردیم. تمام دستگاه‌های مجهز به سیستم عامل بلک بری در میان محصولات بلک بری، چند روز قبل به طور کلی از کار انداخته شدند. باید بگوییم که این محصولات، دیگر حتی قابلیت ارسال پیام، اتصال به اینترنت و هیچ کار ضروری را ندارند؛ به دیگر سخن، این دسته از محصولات هم اکنون یک تکه آجر محسوب می‌شوند!
این پایان همان میراثی است که بیش از دو دهه پیش از برخی محصولات بلک بری با کیبورد فیزیکی آغاز شد. صفحه کلید سخت افزاری با آرایش QWERTY، قابلیت پیام رسانی فوق پیشرفته و ایده‌های جدید بلک بری، سبب جذابیت محصولات این برند شده بودند. در حالی که این گوشی‌ها از برنامه‌های مهمی هم پشتیبانی می‌کردند، با این وجود در تکامل یافتن و رسیدن به رقبا بازماندند و مشکلاتی برای بلک بری ایجاد شد.
درست است که در این میان، بلک بری هم به بهبود اکوسیستم خود پرداخت؛ اما این موضوع برای تبدیل شدن به یک تهدید برای اندروید و iOS، کافی نبود. یک ضرب المثل وجود دارد که می‌گوید: اگر نمی‌توانی با آن‌ها بجنگی، به آن‌ها بپیوند! گویا در این ضرب المثل، بلک بری و نوکیای قدیمی، مورد انتقاد قرار گرفته‌اند. این دقیقاً همان اتفاقی است که بعداً رخ داده است؛ به همین ترتیب، بلک بری در ادامه جزوی از اکوسیستم اندروید می‌شود. این کمپانی، جزئیات بخش سخت افزار را هم به TCL واگذار می‌کند.
اما قبل به وقوع پیوستن این اتفاق، بلک بری ١٠ وارد بازی شد. این نسخه نرم افزاری، سیستم عامل جدیدی بود که از نمایشگر لمسی نیز پشتیبانی می‌کرد.. ما پیش از این، BlackBerry Z10 را نیز دیده بودیم که سیستم عامل جدیدی را به عموم کاربران ارائه می‌کرد و البته که در این دستگاه، خبری از کیبورد فیزیکی نبود! حذف کیبورد، یکی از مواردی بود که سبب می‌شد BlackBerry Z10، به یک دستگاه خاص در میان محصولات بلک بری بدل شود.
اما این اولین باری نبود که بلک بری، کارهای غافلگیر کننده‌ای را انجام می‌داد. گوشی BlackBerry Storm را به خاطر می‌آورید؟ این کمپانی آمریکایی، تمایل داشت تا بازخورد لمسی را در گوشی‌های خود حفظ کند. بنابراین، نمایشگر این گوشی‌ها با مکانیزمی به نام SurePress در این محصولات تعبیه شدند. این سری از محصولات بلک بری، نسبت به دیگر محصولات آن، کمی عجیب و غریب بود. علت این موضوع، وجود دکمه‌های فیزیکی بزرگ در دستگاه بود.
پس از آن، بلک بری ۵ هم که یک نسخه جدید از سیستم عامل این کمپانی آمریکایی بود، نتوانست با وجود طراحی شدن برای مسیریابی Trackball، نظر کاربران را با ورودی‌های خود بازگرداند. این اتفاق، برای سیستم عامل Symbian هم رخ داد. پس از این اتفاقات، بالأخره نسل دوم BlackBerry Storm وارد بازار شد. این گوشی، از دکمه‌های فیزیکی بی بهره بود و سعی می‌کرد تا احساس کلیک به صورت فیزیکی را با بازخوردهای لمسی به کاربران القا کند. اما باز هم بلک بری در جذب مشتریان ناکام ماند.
در نهایت، به گذشت چند سال بلک بری به دنبال تغییر رویکرد خود رفت. در سری محصولات Bold Touch این کمپانی، کیبورد فیزیکی دوباره بازگشته بود. اما پشتیبانی از لمس در نمایشگر این گوشی‌ها نیز موجود بود. این دستگاه‌ها، سیستم عامل بلک بری ٧ را ارائه می‌کردند که آخرین نسخه از نسل اصلی این نرم افزار بود. اما حتی با وجود نمایشگر لمسی، افراد زیادی جذب این گوشی‌ها نشدند. هرچند که نمایشگر ٢.٨ اینچی هم نمی‌توانست در سال ٢٠١١ میلادی به اندازه کافی جذاب باشد.
چند مدل گوشی تمام لمسی دیگر هم توسط بلک بری از سری Curve و Torch هم رونمایی شدند. اما عملکرد آن‌ها هم در بازار موبایل، چشمگیر نبود. با به بن بست خوردن بلک بری در برنامه توسعه سیستم عامل اختصاصی برای گوشی‌هایش، این تمشک سیاه در نهایت به سراغ توسعه سیستم عامل اختصاصی خود برای تبلت‌ها رفت. این سیستم عامل، تنها بر اساس عملکرد نمایشگر لمسی طراحی شده بود. همان طور که احتمالاً مطلع هستید، بلک بری اولین تبلت خود را با نام BlackBerry PlayBook در سال ٢٠١٠ میلادی معرفی کرده بود. بلک بری به جز ارائه نسخه 3G در سال ٢٠١١ و نسخه 4G LTE در سال ٢٠١٢ از تبلت‌هایش، دیگر دست به توسعه محصول دیگری نزد. با این حال، سیستم عامل تبلت بلک بری همچنان تا حدی زنده ماند.
تاریخچه BlackBerry: تبلت بلک بری
ما از نمایش سیستم عامل بلک بری ١٠ توسط آمریکایی‌ها صحبت کردیم. این نسخه از سیستم عامل بلک بری که در BlackBerry Z10 ارائه شده بود، مبتنی بر QNX بود و بر اساس المان‌های سیستم عامل تبلت بلک بری بهبود یافته بود. اگر برایتان سؤال شده است که QNX دقیقاً چیست، باید بگوییم که این یک نوع سیستم عامل بدون تأخیر است. به عبارت دیگر، این نوع سیستم عامل برای محصولاتی که کاربر در آن‌ها به طور سریع انتظار پاسخ دهی دارند، مناسب است. به همین دلیل است که از آن در سیستم‌های اطلاعات سرگرمی خودرو و حتی سیستم‌های پیشرفته کمک راننده مانند ترمز ABS، کروز کنترل و… نیز از آن استفاده می‌شود.
نکته‌ای که وجود دارد، این است که در کنار بلک بری Z10، گوشی دیگری نیز با نام BlackShark Q10 معرفی شده بود. از نظر فنی، این دستگاه یک میان رده بود که با کیبورد فیزیکی وارد میدان رقابت شده بود. این در حالی بود که آخرین محصول بلک بری با نمایشگر تمام صفحه، با شکست مواجه شده بود. حتی چند ماه بعد پس از ارائه Q10، یک نسخه ارزان‌تر از آن با نام BlackBerry Q5 روانه بازار شد.
اوج قدرت نمایی بلک بری در محصولاتش، مربوط به رونمایی از BlackBerry Z30 می‌شود. این گوشی، محصولی از اواخر سال ٢٠١٣ میلادی بود که از نمایشگر بزرگ‌تر ۵ اینچی با نمایشگر AMOLED و تراشه سریع‌تر Snapdragon S4 Pro، باتری بزرگ‌تر و پیشرفت‌های دیگری برخوردار شده بود.
اما اجازه بدهید تا بیش از هر چیزی، نگاهی به محصولی شناخته شده به نام BlackBerry Passport داشته باشیم. کم‌تر کسی پیدا می‌شود که با این گوشی، آشنایی نداشته باشد! این گوشی، یکی از عجیب‌ترین محصولات این تمشک سیاه است. آیا اکنون می‌توانید یک گوشی هوشمند را با نسبت تصویر مربعی ١:١ تصور کنید؟ خب، بلک بری پیش‌تر محصولاتی مانند BlackBerry Q10 و BlackBerry Q5 را معرفی کرده بود؛ اما آن‌ها به این بزرگی نبودند!
با همین دلیل موجه، طول ٩٠.٣ میلی متری این گوشی به طور غیرقابل انکاری زیاد بود و سبب سختی کارکرد با آن می‌شد. بدتر از همه چیز، اندازه نمایشگر این گوشی تنها ۴.۵ اینچ بوده است؛ این یعنی نمایشگر بلک بری پاسپورت از گلکسی S5 هم کوچک‌تر بوده است!
تاریخچه BlackBerry: بلک بری پاسپورت
البته این موضوع، بی دلیل هم نبود. کیبورد QWERTY موجود در سمت پایین این گوشی، دلیل اصلی سایز بزرگ آن بود. این کیبورد، عریض بود و فضای زیادی را برای تایپ دو انگشتی در اختیار شما می‌گذاشت. اما این باعث نمی‌شد که به دلیل کوچک بودن کلید‌ها در کنار وجود ٢۶ حرف و تنها وجود دکمه‌های اسپیس و دیلیت در آن، تجربه کاربری شما از بلک بری پاسپورت بی نقص باشد.
نکته جالب، این است که کیبورد BlackBerry Passport از لمس هم پشتیبانی می‌کرد تا بتوانید از آن به عنوان یک پد لمسی بهره گیری کنید. شما می‌توانستید مکان تایپ کردن را در دستگاه با کیبورد تغییر دهید. همچنین به لطف وجود نمایشگر لمسی، شما قادر بودید تا از کلمات پیشنهادی کیبورد خود نیز استفاده‌های لازم را ببرید. در کل، بلک بری پاسپورت یک گوشی با طراحی منحصر به فرد بود که امکان استفاده کامل با دو دست را فراهم می‌کرد. اما لازم به ذکر است که ابعاد این گوشی، در واقع به اندازه یک تبلت بوده است! با وجود ویژگی‌ها و امکانات جدید در BlackBerry Passport، آمریکایی‌ها باز هم نتوانستند آمار فروش جالبی را رقم بزنند.
تاریخچه BlackBerry: بلک بری Priv
در ادامه، به سراغ مرور جزئیات دیگر گوشی معروف بلک بری با نام Priv می‌رویم. بالأخره پس از مدت‌ها کلنجار رفتن بلک بری با سیاست‌هایش، بالأخره زمان آن فرا رسیده بود تا این برند هم بالأخره به خانواده اندرویدی‌ها پیوندد! بلک بری Priv، اولین گوشی بلک بری با سیستم عامل اندروید بود. حتی با یک زاویه دید دیگر، این گوشی آخرین محصول بلک بری با رویکرد اصلی بلک بری بود.
از طرف دیگر، دو گوشی بلک بری DTEK 50 و DTEK 60 با همکاری TCL توسعه پیدا کرده بودند و سال بعد به دست مشتریان رسیدند. در نهایت، TCL وظیفه طراحی و توسعه گوشی‌های بلک بری را به تنهایی بر عهده گرفت. در واقع، BlackBerry DTEK 60 یک نسخه ری-برند شده از TCL Alcatel Idol 4S بوده است!
بلک بری Priv از نظر طراحی و ابعاد، بسیار معقول‌تر از دیگر محصولات بلک بری بود. این بار، بلک بری پاسپورت با سیاست منطقی و بهتری در کالبد یک دستگاه دیگر ارائه شده بود. بلک بری Priv نمایشگری ۵.۴ اینچی از نوع AMOLED با نسبت تصویر ١۶:٩ و لبه‌های خمیده را دارا بود. همچنین یک کیبورد QWERTY نیز به صورت کشویی در زیر این گوشی قرار گرفته بود که طول ٧٧.٢ میلی متری آن، چندان خوب نبود. با این وجود، بلک بری Priv قابل استفاده با یک دست بود.
در همین حین، سیستم عامل BlackBerry 10 هم از ویژگی پشتیبانی برنامه‌های اندرویدی بهره مند شده بودند. البته این ویژگی، در برخی مواقع به خوبی کار نمی‌کرد. بنابراین، شما مجبور می‌شدید به اپ استورهای شخص ثالت اعتماد کنید. بلک بری Priv که در نهایت به اندروید ۵.١ مجهز شده بود، هیچ مشکلی در نصب برنامه‌ها با استفاده از پلی استور نداشت. این محصول، دارای خدمات پس از فروش بلک بری هم بود.
سیستم عامل اختصاصی بلک بری، عمدتاً دیگر به یک سهام تبدیل شده بود. اما با این حال، بلک بری سعی بر آن داشت تا برخی از بهترین ویژگی‌های سیستم عامل خود را در اختیار کاربران بگذارد. با استفاده از ویژگی BlackBerry Hub، تماس‌ها، پیام‌ها و دیگر موارد ارتباطی، در یک برنامه اختصاصی جمع آوری می‌شوند. اما از آن جایی که کاربران به صورت جهانی به سمت پیام رسان‌های آنلاین مانند واتس اپ رفته بودند، حضور این ویژگی هم کمرنگ شده بود.
هر بار که بلک بری قدمی را بر می‌داشت، دنیا نیز در سمت و سوی دیگر قدم بر می‌داشت و همین سبب می‌شد تا جاه طلبی بلک بری، به ضرر آن تمام شود. در روزهای قدیم، شاید یکی از دوستان شما در پیام‌های BBM محصولات بلک بری قابل دسترسی بوده است. اما حتی با وجود انتشار این پیام رسان در پلتفرم‌های دیگری مانند پلی استور و اپ استور اپل طی سال ٢٠١٣ میلادی، باز هم خیلی دیر شده بود و باز هم برنامه آمریکایی‌ها، با شکست مواجه شد.
اوضاع بلک بری در گذشته‌ای نه چندان دور، باز هم وخیم شد. بلک بری و TCL در اواسط سال ٢٠٢٠ میلادی اعلامیه پایان همکاری خود را منتشر کردند. این در نهایت، به پایان فعلی محصولات TCL منجر شد. هرچند که یک کمپانی با نام Onward Mobility، نوید ارائه یک گوشی جدید از BlackBerry را در سال ٢٠٢١ داده بود. اما در نهایت، سال ٢٠٢١ میلادی به پایان رسید و هیچ خبری از محصول جدید بلک بری نشد. این به مرگ بلک بری، قوت بیشتری بخشید.
بنابراین، ما باید با بلک بری دوست داشتنی اما نه چندان محبوب، خداحافظی کنیم. این کمپانی آمریکایی، محصولات جالبی را طی چندین و چند سال بازار کرده است و حداقل، سزاوار یک خداحافظی جانانه است. ما با مرور تاریخچه BlackBerry، نگاهی به سیر عملکرد این تمشک سیاه داشتیم. بنابراین، کار دیگری جز یک خداحافظی از دست ما بر نمی‌آید: خداحافظ بلک بری! 🖤
نظر شما در مورد تاریخچه BlackBerry و محصولات آن چیست؟ تا به حال مجذوب کدام یک از محصولات بلک بری شده بودید؟ کدام بخش از تاریخچه BlackBerry را بیشتر می‌پسندید؟
ی زمانی واسه کلاس گذاشتن تو داشتن گوشی تو ایران بلک بری رقیب مستقیم آیفون بود