خنک کننده مایع PC: آیا استفاده از این ویژگی ضروری است؟!

رایانه‌های شخصی یا به اختصار، PC ها عضو مهمی از زندگی ما هستند. ما با استفاده از این محصولات، می‌توانیم طیف گسترده‌ای از کارهای روزانه و یا امور اداری خود را انجام دهیم. اما استفاده گسترده دیگری که به وسیله PC ها انجام می‌شود، گیمینگ است. اما در برخی مواقع، می‌بینیم که بسیاری از مجامع گیمینگ، بر استفاده از خنک کننده‌های پیشرفته در این دستگاه‌ها، تأکید دارند. اما آیا واقعاً استفاده از خنک کننده مایع PC امری ضروری است؟ در ادامه، نگاهی به دلایل این موضوع خواهیم داشت.

خنک کننده مایع چیست؟

به گزارش Howtogeek، خنک نگه داشتن وسایل الکترونیکی، یک امر مهم است. مهم نیست که وسیله الکترونیکی شما، یک گوشی هوشمند باشد یا رایانه شخصی. گرچه‌ بسیاری از کمپانی‌های تولید گوشی‌های هوشمند نیز از خنک‌ کننده‌‌های مایع نیز در برخی از محصولات خود استفاده می‌کنند. با این وجود، استفاده از خنک کننده مایع در رایانه‌های شخصی، امر مهم‌تر و پیچیده‌تری است. اما خنک کننده مایع دقیقاً چیست؟

به طور کلی، هنگامی که بحث خنک کننده‌های مایع به میان می‌آید، تصورات به سوی سیستم‌های خنک کننده All in One می‌رود. این خنک کننده‌ها، قطعاتی هستند که از پیش ساخته شده‌اند و نیازی نیست تا شما اقدامی را برای ساخت آن‌ها انجام دهید. در کل، بسیاری از سیستم‌های خنک کننده مایع PC، از آب برای خنک کردن و انتقال حرارت استفاده می‌کنند. به همین دلیل، نام دیگر این خنک کننده‌ها، خنک کننده‌های آبی است. برای تعبیه این سیستم خنک کننده، شما نیازی به پر کردن مخزن آن یا اقدامات مشابهی ندارید کافی است تا طبق دستور العمل‌های داده شده توسط تولید کننده محصول، خنک کننده مایع PC خود را در رایانه شخصی‌تان به کار ببرید. اما بهتر است در هنگام خرید، به عدم نشت این نوع محصول توجه داشته باشید.

خنک کننده‌های مایع رایانه شخصی، سه بخش اصلی دارند که شما باید از آن‌ها مطلع باشید. بخش اول، رادیاتور است که به صورت جعبه‌ای بزرگ با یک فن، قرار گرفته است. با حرکت مایع و چرخش فن، این مایع به صورت غیر مستقیم با اجزای رایانه شخصی شما تماس برقرار می‌کنند و حرارت آن‌ها را به خود جذب می‌کنند. پس از این واقعه، این مایع حرارت را از اجزای سخت افزاری می‌گیرد و به بیرون انتقال می‌دهد. انجام چنین عملی، به دلیل عملکرد بهتر و آسیب ندیدن بخش‌های مختلف رایانه شخصی است. داغ شدن هرچه بیشتر سیستم شما، از عملکرد بهینه آن می‌کاهد.

قسمت دیگر سیستم خنک کننده مایع PC، مربوط به خنک سازی اختصاصی پردازنده است. بلوک آب و پمپ آن، در بالای پردازنده مرکزی قرار گرفته‌اند. روش کار این بخش، به گونه‌ای است که بلوک آب، در یک صفحه اختصاصی، پردازنده مرکزی را خنک می‌کند. این جا، جایی است که پمپ و بلوک آب اختصاصی پردازنده مرکزی، حرارت را از آن بیرون می‌کشند. پمپ بلوک آب، معمولاً به گردش مایع خنک کننده در اطراف سیستم می‌پردازد. در میان رادیاتور و بلوک آب، یک لوله خنک کننده نیز وجود دارد که مایع خنک کننده را به بخش‌های مختلف این سیستم، منتقل می‌کند. بنابراین، چک کردن و اطمینان از عدم نقص این بخش، حائز اهمیت است. اما تفاوت خنک کننده مایع با خنک کننده هوایی چیست؟ عملکرد کدام یک بهتر است؟

خنک کننده مایع یا خنک کننده هوایی؟

اگر بخواهیم به صورت کلی و خلاصه بگوییم، عملکرد خنک کننده‌های مایع بهتر از خنک کننده‌های هوایی است. اما با این وجود، استثنائاتی نیز وجود دارند. برخی از خنک کننده‌های هوایی پر فروش و محبوب، می‌توانند نسبت به خنک کننده مایع هم قیمت خود، رقابت کنند و حتی آن‌ها را شکست بدهند. اما اگر بخواهیم تمام مواضع را تحت بررسی قرار دهیم، خنک کننده‌های مایع به صورت ملموسی بهتر هستند. این تفاوت، در طولانی مدت محسوس خواهد بود. به هر حال، عملکرد خنک کننده مایع، در انتقال حرارت نسبت به فن خنک‌ کننده‌ از طریق هوا و هیت سینک بهتر است. دلیل این امر، واضح است.

خنک کننده‌های هوایی، با استفاده از هوای اطراف، خنک کننده را خنک می‌کنند. این کار، سبب می‌شود تا سیستم در دمای کم‌تری قرار بگیرد. با این حال، این تأثیر گذاری گسترده نیست. در مقابل، یک خنک کننده مایع مناسب، می‌تواند در اطراف سیستم پخش شود و به خوبی کار انتقال حرارت به بیرون را انجام دهد. عملاً وجود یک سیستم گردش مایع در رایانه شخصی شما، می‌تواند سبب انتقال حرارت بهتر نسبت به خنک کننده‌های هوایی بشود.

پس از فاصله گرفتن مایع گرم شده از پردازنده، خنک کننده مایع توسط یک فن خنک سازی می‌شود. در واقع، سیستم خنک کننده مایع نیز متشکل از یک فن هوایی نیز می‌باشد. با این وجود که تأثیر گذاری این فن، غیر مستقیم است. توجه داشته باشید که خنک کننده‌های سطح بالا نیز شاید در برخی مواقع، نسبت به خنک کننده مایع PC پایین رده انتخاب بهتری نباشند. محدودیت فضا در فضای کیس و سیستم، دلیل اصلی این موضوع مهم است.

استفاده از خنک کننده مایع در بسیاری از مواقع، می‌تواند کمک شایانی در حفظ فضا بکند. خنک کننده‌های هوایی غول پیکر، با اشغال فضای زیاد و تعبیه نشدن به صورت صحیح، در کارکرد دیگر بخش‌های سیستم اختلال ایجاد کند. اما خنک کننده مایع، می‌تواند به صورت گسترده‌تری مورد استفاده قرار بگیرد. اما به سؤال اصلی در مورد خنک کننده‌های مایع رایانه شخصی می‌رسیم:

آیا استفاده از خنک کننده مایع PC ضروری است؟

خب، توصیه می‌کنیم که اگر قصد اورکلاک کردن یا همان افزایش فرمان کاری پردازنده مرکزی یا استفاده‌های خیلی سنگین را ندارید، لزوماً نیازی به استفاده از سیستم‌های خنک کننده مایع ندارید. چرا که سیستم‌های خنک کننده هوایی نیز کار خود را به خوبی انجام می‌دهند. اگر بحث مقایسه را وارد این موضوع نکنیم، فن‌های خنک کننده همچنان یکی از بهترین انتخاب‌ها هستند. این منطق، کاملاً مورد قبول است و شکی در آن وجود ندارد. اما در این موضوع، موارد دیگری هم وجود دارند.

در واقع، هر چه که شما دمای قطعات سخت افزاری رایانه شخصی خود را کم تر کنید.، شانس بیشتری برای استفاده از آن‌ها برای مدت طولانی‌تر خواهید داشت. خنک کننده‌های مایع All in one، می‌توانند نقش مهمی را در کم کردن دمای قطعات رایانه شخصی شما ایفا کنند. پردازنده‌ مرکزی و دیگر بخش‌های سخت افزاری، در صورت بالا رفتن دما و ادامه پیدا کردن آن، دچار افت عملکرد می‌شوند.

بر همین اساس، باید برای عملکرد بهینه‌تر قطعات رایانه شخصی خود، از یک خنک کننده مناسب بهره گیری کنید. به همین ترتیب، قطعه سخت افزاری مذکور می‌تواند به مدت طولانی‌تری به کارکرد بدون مشکل ادامه دهد. به طور مثال، اگر شما یک بازی با محوریت پردازنده مرکزی را انجام می‌دهید و یا به کار ادیت ویدئو یا عکس می‌پردازید، خنک کننده‌های مایع یک انتخاب بسیار خوب برای شما هستند. در این میان، کارت گرافیک‌هایی نیز وجود دارند که به صورت اختصاصی، دارای خنک کننده مایع هستند.

شرکت Colorful کارت گرافیک جدید خود را با خنک کننده مایع معرفی کرد

یک مشکل دیگر که در فن‌های خنک کننده هوایی دیده می‌شود، تولید صدای بسیار زیادتر نسبت به خنک کننده‌های هوایی است. در بسیاری از مواقع، آلودگی صوتی ایجاد شده از سوی خنک کننده‌های هوایی، می‌توانند سبب از بین رفتن تمرکز کاربر شود. اما در این بین، خنک کننده‌های مایع به طور کلی، آلودگی صوتی خاصی را ایجاد نمی‌کنند و به سختی مزاحم حساس‌ترین کاربران می‌شوند. بنابراین، اگر تولید صدا برای شما مهم است، خنک کننده‌های مایع انتخاب بهتری هستند.

گرچه برخی از فن‌های خنک کننده هوایی نیز به طور میانگین، تولید صدای کم‌تری را دارند. طراحی نیز، بخش دیگری است که در خنک کننده‌های مایع، می‌توان بیشتر در آن‌ها مانور داد. استفاده از رنگ بندی RGB در این سیستم یک مزیت بزرگ محسوب می‌شود. خصوصاً هنگامی که شما می‌تواند بخش عظیمی از رایانه شخصی خود را به این ویژگی مزین کنید. البته برای این کار، باید یک کیس شفاف را بیابید. در غیر این صورت، چنین ویژگی عملاً بدون کاربرد است.

توجه داشته باشید که خنک کننده‌های مایع All in one هم فضای کمی را اشغال نمی‌کنند. شما براي استفاده از این نوع خنک کننده، می‌بایست از وجود فضای کافی در رایانه شخصی خود اطمینان حاصل کنید. شما برای استفاده از چنین خنک کننده‌ای، ابتدا باید به کتابچه راهنمای تولید کننده آن مراجعه کنید. به طور کلی، شما برای استفاده از سیستم خنک کننده مایع PC، شما به یک بخش با فضایی با قطری در حدود ١٢٠ تا ١۴٠ میلی متر نیاز دارید. این فضا، برای استفاده از دو فن و دیگر متعلقات به کار گرفته می‌شود.

نقاط ضعف خنک کننده‌های مایع

در حالی که خنک کننده‌های مایع، امکانات گسترده‌ای را در دسترس کاربران قرار می‌دهند، نکات منفی در رابطه با آن‌ها نیز وجود دارد. بالأخره، ساخته دست انسان‌ها بی نقص مطلق نیست. اولین مورد، هزینه‌ای است که برای یک چنین سیستمی باید بپردازید. یک سیستم خنک کننده مایع با دو فن ١٢٠ میلی متری (با استفاده از فضای مجموعاً ٢۴٠ میلی متری) حدوداً ١٠٠ دلار برای شما خرج بر می‌دارد. در طرف دیگر این میدان، خنک کننده‌های هوایی محبوبی نیز وجود دارند که قیمت آن‌ها تنها ۵٠ دلار است. عملکرد نهایی این فن‌های خنک کننده هوایی، مناسب است و هیچ مشکلی در آن‌ها مشاهده نمی‌شود. با خرج کردن ١٠٠ دلار، می‌توانید یک فن خنک کننده هوایی پرچمدار را نیز تهیه کنید. در نهایت، در بحث ارزش خرید، امتیاز به خنک کننده‌های هوایی می‌رسد.

نقطه ضعف دوم، در ارتباط با بخش مقاومت است. هنگام جابجایی، فروش و یا انتقال سیستم‌های خنک کننده هوایی، مشکلات خرابی بسیار کم‌تر است. قطعات متحرک، در این سیستم نسبت به خنک کننده‌های مایع All in One کم‌تر است. به همین صورت است که خرابی‌های گزارش شده در خنک کننده‌های مایع، کم‌تر هستند. به علاوه این موضوع، شما می‌توانید فن خنک کننده هوایی را تنها در چند دقیقه و بدون مشکلی، تعویض کنید. از سوی دیگری، خنک کننده‌های مایع، مجهز به بخش‌های زیادی هستند. رادیاتور، پمپ آب و لوله‌های انتقال مایع، در صورت خرابی دردسر ساز خواهند بود. اگر یکی از این بخش‌ها خراب شوند، آن‌ها را باید به صورت جداگانه تعویض کنید.

در همین جا، بحث نشت مایع درون لوله‌های خنک کننده نیز پیش می‌آید. البته در مدل‌های جدید این سیستم های خنک کننده مایع، کم‌تر شاهد پیش آمدن نشتی مایع از لوله‌ها هستیم. با این حال، برخی از تولید کنندگان سیستم خنک کننده مایع All in one، در صورت اثبات خرابی محصول، هزینه تعمیر سیستم خنک کننده را به شما تقبل خواهند کرد. البته مشخصاً بسیاری از کمپانی‌های ضمانت کننده چنین سیستم‌هایی، در کشورمان خدمات نمی‌دهند. بنابراین، ریسک استفاده از خنک‌ کننده‌‌های مایع، کم نیست.

بالأخره کدام خنک کننده را انتخاب کنیم؟

جواب این سؤال، کاملاً مربوط به سلیقه شخصی شما است. به همین صورت است که تنها شما می‌توانید با توجه به استفاده‌های شخصی خود، انتخاب درست را انجام دهید. در کل، اگر کاربری هستید که استفاده‌ای سنگین از رایانه شخصی خود دارید، بهتر است که بر روی یک خنک کننده مبتنی بر مایع حساب باز کنید. با استفاده از خنک کننده‌های مایع، سیستم شما عملکرد کلی بهتری را در زمان‌های مختلف ارائه خواهد داد. مخصوصاً اگر شما پردازنده مرکزی خود را Over Clock کرده‌اید!

در سمت دیگر، استفاده از خنک کننده‌های مایع، “ضروری نیست“. با توجه به گران‌تر بودن سیستم‌های خنک کننده مایع PC و مقاومت کم‌تر، فن های خنک کننده هوایی همچنان انتخاب خوبی محسوب می‌شوند. تنها در صورتی که احساس می‌کنید کار شما با استفاده از خنک کننده‌های هوایی انجام نخواهد شد، استفاده از خنک کننده‌های آبی و مایع پیشنهاد می‌شود. در انتها، خنک کننده‌های مایع جذابیت بیشتری دارند و بیشتر می‌توان بر روی آن‌ها مانور داد. اما برای سیستم‌های میان رده و اقتصادی، همچنان استفاده از خنک کننده‌های هوایی پیشنهاد می‌شود. اگر قصد خرید یک سیستم پرچمدار و گران قیمت را دارید، در اینجا می‌بایست به فکر تهیه یک سیستم خنک کننده مایع All in one باشید.

از نظر شما، استفاده از خنک کننده مایع PC ضروری است؟ آیا شما از این محصول استفاده کرده‌اید؟ عملکرد کلی کدام خنک کننده از نظر شما بهتر است؟