شبکه های امروزی با آن چه در گذشته به شبکه اطلاق می شد بسیار تفاوت دارد. در گذشته، شبکه ها از تعدادی کامپیوتر، پرینتر و دستگاه های جانبی و چند سرور تشکیل میشد که با هم به تبادل داده می پرداختند. اما امروزه با پیدایش تکنولوژی هایی همچون ابر، VoIP و اینترنت اشیا، مفهوم شبکه تغییرات اساسی پیدا کرده و به همین نسبت مدیریت آن پیچیده تر شده است.
علی رغم تمام تحولاتی که رخ داده است، یکی از عواملی که ثابت مانده است، نیاز به نرم افزاری برای مانیتور کردن شبکه است.
مانیتور کردن شبکه به مدیران شبکه اجازه می دهد تا بدانند در شبکه آنها چه می گذرد، چه دستگاه هایی به شبکه متصل هستند و میزان ترافیک شبکه چقدر است و آیا شبکه به درستی کار می کند یا مشکلی در راه انتقال بسته ها وجود دارد.
قبل از شروع مانیتورینگ شبکه، لازم است اطلاعات پایه ای درباره انواع شبکه و عناصر تشکیل دهنده شبکه های کامپیوتری داشته باشید. در ادامه، ابتدا توضیحاتی درباره مفاهیم شبکه ارائه می کنیم و سپس چند نرم افزار مانیتورینگ شبکه داخلی را معرفی می کنیم و با نحوه کار آن ها بیشتر آشنا می شویم.
شبکه مجموعه ای از دستگاه ها است که با استفاده از یک رسانه مشترک مانند سیم یا امواج الکترومغناطیس به هم متصل شده اند و می توانند با هم انتقال داده داشته باشند.
شبکه ها را براساس فاکتورهای مختلفی دسته بندی می شوند
شبکه ها از نظر منطقه جغرافیایی به چند دسته تقسیم می شوند:
به شیوه اتصال عناصر شبکه، پیکربندی شبکه گفته می شود. شبکه ها بر اساس پیکربندی به چند دسته تقسیم می شوند. رایج ترین توپولوژی های شبکه عبارتند از:
برای مانیتور کردن شبکه و استفاده از نرم افزار مانیتورینگ شبکه داخلی باید ابتدا با مفاهیم اصلی و پایه ای شبکه آشنایی داشته باشید. در این بخش چند مورد از مفاهیم اصلی شبکه را معرفی می کنیم.
آدرس های IP و شبکه فرعیH3
آدرس IP برچسب مرجع اختصاص داده شده به هر گره در شبکه است و توسط گره های دیگر برای مکان یابی و ارتباط استفاده می شود. در واقع آدرس IP آدرس پستی گره در شبکه است و همه بسته هایی که برای آن گره ارسال می شوند باید از آن آدرس IP به عنوان نشانی گیرنده استفاده کنند.
سوئیچینگ به فرایندی گفته می شود که در آن داده ها قبل از ارسال و انتقال از طریق شبکه به بسته های کوچکتر تقسیم می شوند. مسیریابی عبارت است از یافتن مسیری برای بسته هایی که داده ها را برای عبور از گره منبع در یک شبکه به گره مقصد در یک شبکه دیگر تشکیل می دهند.
هر عنصر در شبکه، علاوه بر آدرس IP، می تواند نام مرجع نیز داشته باشد. این به کاربر امکان می دهد تا به جای استفاده از آدرس IP با استفاده از یک نام الفبایی که به راحتی به خاطر سپرده می شود با یک منبع ارتباط برقرار کند. DNS نام یک منبع را به آدرس IP فیزیکی آن ترسیم می کند یا یک آدرس IP فیزیکی را به یک نام ترجمه می کند.
DHCP یک پروتکل شبکه است که به یک سرور مدیریت (DHCP سرور) اجازه می دهد تا به صورت پویا یک آدرس IP را به منابع موجود در شبکه خود اختصاص دهد. بدون DHCP، مدیران شبکه باید آدرس های IP را برای هر هاست در شبکه خود به صورت دستی اختصاص دهند، که مدیریت آدرس های IP را دشوار می کند.
کاربران یا مشتریان در یک سازمان به یک سیستم عامل نیاز دارند. در میان گزینه های متعدد موجود برای یک سیستم عامل، سیستم عامل مبتنی بر ویندوز بیشترین استفاده را دارد، هم برای سرور و هم برای نیازهای کلاینت و هاست در یک شرکت.
شرکت ها و سازمان ها برنامه های کسب و کار خود مانند نرم افزار حسابداری و نرم افزار مدیریت ارتباط با مشتری را در سرور سازمان نصب می کنند. بنابراین مانیتور کردن سرور ها و نظارت مداوم آنها برای مشاهده در مورد استفاده از منابع، مانند حافظه، فضای دیسک، حافظه پنهان، CPU و موارد دیگر، ضروری است.
نظارت همچنین به شناسایی موارد احتمالی موثر بر عملکرد سرور کمک می کند. علاوه بر سرورها، دستگاه های سرویس گیرنده نیز نیاز به نظارت دارند تا تجربه ای مثبت را به کاربر نهایی ارائه دهند.
سیستم های مبتنی بر ویندوز می توانند داده ها را به نرم افزار مانیتورینگ شبکه ارائه دهند که سپس داده ها را برای گزارش عملکرد و سلامت سرورها و ماشین های هاست پردازش و استفاده می کند. داده های مورد استفاده برای نظارت را می توان از طریق دستگاه ویندوز با استفاده از هر یک از روش های موجود که در زیر آمده است، جمع آوری کرد.
اکنون که با مفاهیم پایه ای شبکه و المان های لازم برای مانیتورینگ شبکه های مبتنی بر سیستم عامل ویندوز آشنا شدید، باید درباره تکنیک های مانیتور کردن شبکه صحبت کنیم و با نرم افزارهای مانتیورینگ شبکه های داخلی بیشتر آشنا شویم.
یک نرم افزار مانیتورینگ شبکه باید بتواند داده ها را در یک قالب کاربرپسند جمع آوری، پردازش و ارائه کند. نرم افزار حتی باید کاربران را در مورد مشکلات قریب الوقوع بر اساس آستانه ها آگاه کند.
اطلاعات جمع آوری شده از شبکه به مدیریت و کنترل بهتر شبکه، شناسایی مشکلات احتمالی شبکه قبل از ایجاد خرابی و حل سریع مشکلات در صورت بروز آنها کمک می کند. به طور خلاصه، نظارت مداوم به ایجاد یک شبکه با عملکرد بالا کمک می کند.
در ادامه برخی از تکنیک های عمومی موجود برای نظارت آورده شده است. این تکنیک ها برای جمع آوری داده های نظارت از شبکه استفاده می شوند.
این یک ابزار مدیریت شبکه است که برای آزمایش قابلیت دسترسی و در دسترس بودن هاست در یک شبکه IP استفاده می شود. داده های حاصل از پینگ می تواند تعیین کند که آیا هاست در شبکه فعال است یا خیر. علاوه بر این، می تواند زمان انتقال و افت بسته را هنگام برقراری ارتباط با یک هاست اندازه گیری کند.
SNMP یک پروتکل مدیریت شبکه است که برای تبادل اطلاعات بین هاست در یک شبکه استفاده می شود که مانیتور کردن شبکه را هم شامل می شود. این پروتکل پرکاربرد برای مدیریت و نظارت بر شبکه است و شامل اجزای زیر است:
دستگاه مدیریت شده: گره ای در شبکه که از SNMP و دسترسی به اطلاعات خاص پشتیبانی می کند.
Agent: نرم افزاری است که بخشی از دستگاه تحت نظارت است. یک agent به MIB (پایگاه اطلاعات مدیریت) دستگاه دسترسی دارد و به سیستم های NMS امکان خواندن و نوشتن روی MIB را می دهد.
Network Management System یا (NMS): برنامه ای روی سیستمی است که دستگاه های مدیریت شده را از طریق agent با استفاده از دستورات SNMP کنترل می کند.
داده های SNMP یا با polling یا با استفاده از traps جمع آوری یا به دستگاه مدیریت شده ارسال می شود. traps به یک نماینده اجازه می دهند تا اطلاعات مربوط به رویدادهای دستگاه را به NMS ارسال کند.
MIB اطلاعات مربوط به ساختار داده ها را در دستگاه برای مدیریت نگهداری می کند. MIB ها حاوی OID (شناسه های شیء) هستند که شناسه واقعی متغیری است که از دستگاه خوانده می شود یا روی دستگاه تنظیم می شود.
Syslog (با Windows Eventlog اشتباه گرفته نشود) ، یک سیستم ثبت پیام است که این امکان را فراهم می کند تا یک دستگاه اعلان های رویداد را در شبکه های IP ارسال کند. از اطلاعات این پیام ها می توان برای مدیریت سیستم و همچنین حسابرسی امنیتی استفاده کرد. Syslogs در دستگاه های مختلفی از چاپگرها گرفته تا روترها و فایروال ها پشتیبانی می شوند.
معرفی بهترین نرم افزار مانیتورینگ شبکه
امروزه نرم افزارهای مانیتورینگ شبکه متنوعی در بازار وجود دارد که هر کدام اطلاعات مشخصی از شبکه را در اختیار شما قرار می دهند. برخی از نرم افزارهای مانیتورینگ شبکه مانند zabix اطلاعات کاملی از وضعیت شبکه را در اختیار شما قرار می دهند اما استفاده از این نرم افزار برای افرادی که به تازگی وارد دنیای مانیتورینگ شبکه شده اند دشوار است و بسیاری از امکانات آن برای شبکه های کوچک، غیر قابل استفاده است.
نرم افزار مانیتورینگ دیگری که بسیار مورد استفاده قرار می گیرد، نرم افزار مانیتورینگPRTG است. این نرم افزار رابط کاربری ساده ای دارد و اطلاعات مفیدی از وضعیت شبکه را در اختیار شما قرار می دهد. PRTG از پروتکل های SNMP , Packet Sniffing و VMI برای مانیتورینگ شبکه استفاده می کند. و قابلیت Auto-discovery آن امکان شناسایی گره های شبکه را فراهم می کند.
اگر به دنبال استفاده از نرم افزار مانیتورینگ شبکه برای سازمان و شرکت خود هستید و نیاز به تضمینی برای حفظ اطلاعات محرمانه کسب و کار خود دارید، بهتر است از نرم افزار مانیتورینگ شبکه ایرانی استفاده کنید. نرم افزار مانیتورینگ شبکه ایرانی بینا یکی از شناخته شده ترین نرم افزارهای مانیتورینگ ایرانی است که در بسیاری از سازمان ها و شرکت های بزرگ برای مدیریت و نظارت بر شبکه، استفاده می شود.
از مهمترین امکانات این نرم افزار می توان به موارد زیر اشاره کرد
Auto-Network Discovery : بینا به صورت خودکار شبکه را پویش کرده و اطلاعات همه دستگاه های متصل به شبکه را در اختیار شما قرار می دهد
وقتی تعداد دستگاه های موجود در شبکه از یک حدی بیشتر می شود، سرور مرکزی مانیتورینگ نمی تواند این حجم از دستگاه ها را به سادگی مانیتور کند و در نتیجه سرعت عملکرد سرور کاهش می یابد و گاهی ممکن است اختلالات و مشکلات شبکه در زمان مناسب به مدیر شبکه اطلاع رسانی نشود. بینا برای رفع این مشکل از مانیتورینگ توزیع شده استفاده می کند. در مانیتورینگ توزیع شده، چند سرور کار مانیتورینگ بخش های مختلف شبکه را انجام می دهند و در نهایت اطلاعات را به سرور مرکزی ارسال می کنند. سرور مرکزی مسئول ارائه گزارش به مدیر شبکه است.
نرم افزار مانیتورینگ یکی از مهمترین ابزارهای مدیریت شبکه است و همواره باید در دسترس باشد. نرم افزار مانیتورینگ بینا یک نرم افزار مانیتورینگ دسترسی پذیر است. یعنی این نرم افزار از چند سرور برای اجرای مانیتورینگ استفاده می کند و اگر یک سرور به هر دلیلی از مدار خارج شود، سیستم همچنان به کار خود ادامه خواهد داد.
فناوری مجازی سازی این روزها به یکی از فناوری های رایج در بسیاری از کسب و کارها تبدیل شده است. اطمینان از صحت عملکرد سرور های مجازی و منابع فیزیکی سیستم جزء ضروریات این فناوری است. نرم افزار مانیتورینگ بینا این امکان را برای شما فراهم می کند تا سرورهای مجازی خود را مانند منابع و تجهیزات فیزیکی مانیتور کنید و از صحت عملکرد آن ها اطمینان داشته باشید.
بروز خطا در شبکه می تواند خسارت های بسیاری برای کسب و کار شما به همراه داشته باشد. به همین جهت تشخیص به موقع خطا بسیار حیاتی است. بنابراین جهت جلوگیری از بروز خطا در شبکه باید همواره از وضعیت شبکه آگاهی داشته باشید. نرم افزار مانیتورینگ بینا، در صورت بروز خطا، بلافاصله ادمین شبکه را مطلع می کند و گزارشات کاملی از خطای پیش آمده را در اختیار او قرار می دهد.
آشنایی با شرکت دانا پرداز
شرکت دانا پرداز یکی از شناخته شده ترین شرکت های نرم افزاری ایرانی است که محصولاتی چون نرم افزار مانیتورینگ بینا، نرم افزار مدیریت اکتیو دایرکتوری برنا، نرم افزار مدیریت ارتباط با مشتری دانا، نرم افزار مدیریت فناوری اطلاعات دانا پرو و بسیاری نرم افزارهای دیگر را تولید کرده است. مشتریان اصلی این محصولات سازمان ها و ارگان های بزرگ کشوری هستند. بسیاری از شرکت های کوچک و متوسط هم از خدمات دانا برای مدیریت بهتر کسب و کار خود استفاده می کنند.
سپاااس 🙂