شاید دقت کرده باشید که هر سال یا هر چند سال تمرکز تولیدکننده های گوشی موبایل روی بحثی معطوف می شود. از کوچکتر و بدون آنتن شدن آن ها تا طراحی های متفاوت و نهایتا رسیدن به ترند 10 ساله موبایل ها لمسی بگیرید تا هوشمند شدن آن ها و رسیدن به سیستم عامل های هوشمند تر گوشی های موبایل تا بتوان ارتباط قابل درک تری با آن ها برقرار کرد. تمام این ها تغییراتی است که اگر نسل به نسل به آن نگاه کنیم متوجه جهش خاصی نمی شویم اما اجازه بدهید یک مرحله به عقب برویم از دور به همه موارد نگاه کنیم، اینجا واقعا جهش بزرگی رخ داده است. اجازه بدهید خیلی خلاصه بگویم، هوش مصنوعی آغاز یک جهش دیگر است! در ادامه با ترنجی همراه باشید تا دید بهتری نسبت به هوش مصنوعی یا AI و این ترند هیجان انگیز صنعت گوشی های هوشمند داشته باشیم.
هوش مصنوعی یا AI شاید این روزها یک موضوع جدید حساب شود اما واقعیت این است که اصلا جدید نیست! هوش مصنوعی بیش از نیم قرن در دست توسعه و بررسی است و حتی ما سال هاست که از ثمرات هوش مصنوعی در زندگی خود چشیده ایم. هوش مصنوعی تعاریف متفاوتی دارد و جالب اینکه هنوز تعریف واحد برای آن ارایه نشده است. همچنین این دسته جدید از علم مکمل هایی دارد که به آن ها یادگیری ماشین (Machine Learning)، شبکه های عصبی و پردازش ناهمگن گفته می شود. این علوم در کنار یکدیگر ما را به سمت آینده ای شکل گرفته از فناوری، طبیعت و فاکتور سازگار با انسان بودن می برد.
هوش مصنوعی یا AI
موبایل های هوشمند خود نمونه ویژه ای از هوش مصنوعی هستند و البته بهترین بستر برای توسعه آن ها. از نزدیک به 7.5 میلیارد انسان روی زمین چیزی حدود به 5 میلیارد آن ها یک موبایل هوشمند دارند! هم اکنون پیشرفته ترین نمونه های تجاری هوش مصنوعی را می توان روی این دستگاه های هوشمند دید و آن ها موجوداتی هستند که ما اکثر اطلاعات مربوط به خود را در آنها نگهداری و حتی تولید می کنیم. با توجه به این موارد پر بیراه نیست که بگوییم بزرگترین تغییر ملموس در زندگی ما توسط هوش مصنوعی و بر بستر موبایل صورت خواهد گرفت.
هوش مصنوعی در موبایل قرار است داده ها را انسان-گونه تر از ما بگیرد و انسان-گونه تر به ما بدهد. قرار است ما دیگر نیاز به ارایه داده های طولانی به صورت فیزیکی و با تایپ کردن آن یا لمس کردن نمایشگر نداشته باشیم، خیلی راحت آن چیزی را که می خوایم به آن بگوییم و آن نیز به ما پاسخ بدهد. نمونه جالبی از این هوش مصنوعی را با ارایه سیری همراه با آیفون 4 اس دیدیم. بعد ها دستیارهای هوشمند گسترش پیدا کردند و تلاش هایی همچون S Voice در سامسونگ یا گوگل ناو در اندروید (Google Now) و حالا بیکسبی و گوگل اسینتنت (Google Assistant) را شاهد هستیم. تلاش آمازون با دستیار هوشمند الکسا نیز می تواند ستودنی تر از دستیار هوشمند مایکروسافت یعنی کورتانا باشد. این دستیارهای هوشمند به نوعی واسط بین ما و هوش مصنوعی هستند، در حقیقت خود ورودی خوش مصنوعی خواهند بود. ما با استفاده از این دستیارها مواردی که مد نظر داریم به دستگاه می گوییم و آن برای ما انجام می دهد.
موضوعی که بد نیست به آن اشاره کنیم این است که اکثر کاربران تصور می کنند هوش مصنوعی نیازمند یک کالبد شبیه به ربات است که در آن ظهور کند اما حقیقت است که آن دید فانتزی را برای خیلی کاربردها باید کنار گذاشت. هم اکنون خیلی از کارهای موبایل از جمله اجرای فرامین ساده، جستجو در اینترنت و یا تغییر تنظیمات سیستم توسط این دستیارها انجام می شود. حتی به زودی و با فراهم شدن زیرساخت شبکه مخابراتی 5G و فراگیر شدن اینترنت اشیا، این دستیارهای صوتی می توانند پل میان ما و کنترل دستگاه های متصل به اینترنت و نهایتا موبایل ما باشند.
هوش مصنوعی یا AI
خب! فکر می کنید چرا تب و تاب هوش مصنوعی امسال، یعنی سال 2017 خیلی همه گیر شده است؟ پاسخ را می توان در 4 دلیل زیر دید:
1- هم اکنون قدرت پردازش به حدی رسیده است که بتوان حجم عظیمی از داده ها را بررسی کرد.
2- هم اکنون حجم عظیمی از داده ها برای یادگیری ماشین و تولید آلگوریتم های پردازش هوش مصنوعی در دسترس است.
3- افزایش کیفیت آلگوریتم نویسی برای هوش مصنوعی.
4- فراهم شدن زیرساخت ها
با دست به دست هم دادن این موارد ما شاهد صحبت های هیجان انگیزی در گوگل I/O 2017 درباره هوش مصنوعی بودیم. پیش از آن تلاش های سامسونگ با بیکسبی را دیدیم و با ارایه iOS 11 سیری را می بینیم که حالا می تواند خروجی انسان-گونه تری با استفاده از “لحن” در گفتاری خروجی خود بدهد.
هوش مصنوعی یا AI
سخت افزار بخش مهمی است که باید در زمینه پردازش هوش مصنوعی ارتقا پیدا کند. حقیقت این است که پردازنده موبایل ها بسیار پیشرو و آینده نگرانه تر از دیگر پردازنده های کامپیوترهای شخصی است. این چیپست ها ابتدا از پردازش مرکزی تنها و تک هسته ای به پردازش مرکزی (CPU) چند هسته ای، سپس به پردازش مرکزی با هسته های قوی و ضعیف، پردازش مرکزی در کنار پردازش گرافیکی و در نهایت همه این پردازش ها در کنار پردازش تصویر ارتقا پیدا کرده اند.
حالا برای پردازش هوش مصنوعی با نیاز به یک واحد پردازنده مجزا داریم که بتواند پردازش های مربوطه را مستقل و بسیار سریع تر انجام بدهد. در حال حاضر اپل و هواوی شرکت هایی هستند که چیپست های خود را در مرحله تجاری و تولید انبوه به چنین بخش پردازشی مجهز کرده اند. NPU یا واحد پردازش عصبی بخشی از یک SoC یا همان چیپست های چند وظیفه ای موبایل است که مسئولیت پردازش داده های هوش مصنوعی را به عهده دارد. حال این پردازش ها می تواند شامل یادگیری ماشین یا همان Machine Learning باشد و یا صرف مقایسه داده ها توسط آلگوریتم های موجود با داده های از قبل تعریف شده شود. با حضور این هسته پردازشی ما شاهد ارتقا سرعت پردازش تا 25 برابر و بهبود مصرف انرژی تا 50 برابر نسبت به پردازش توسط CPU هستیم و این یک جهش عظیم است.
شرکت های دیگر نیز روی چیپست های مخصوص خود با واحد پردازشی اختصاصی NPU در حال کار و توسعه هستند اما شرکت های پیشرو در این زمینه را می توان اپل و هواوی دانست که هم اکنون در محصولات خود از جمله آيفون تن (iPhone X) با چیپست اپل A11 Bionic و سری میت 10 (Mate 10) با چیپست کایرین 970 بستر چنین پردازشی را فراهم کرده اند.
هوش مصنوعی یا AI
هوش مصنوعی یا AI کاربردهای فراوانی دارد. از اتوماسیون مشاغل مختلف تا خودروهای خودران، طراحی خودکار و … بگیرید تا تشخیص متن و گفتار کاربر، تشخیص المان های موجود در تصویر و پردازش تصاویر ثبت شده توسط دوربین دستگاه را می توان توسط هوش مصنوعی به شکلی سریع تر و بهینه تر در مصرف انرژی انجام داد. تصور کنید دستیار هوشمند صوتی را که فرامین روتین در مکالمات محاوره ای ما را بهتر متوجه شود، دستورات متنی را بهتر درک کند و پاسخ صحیح تری را به شکلی انسان-گونه تر به شما ارایه کند. و یا تصور کنید در برنامه دوربین حضور دارید و نیازی نیست برای بهتر شدن عکس تان از حالت های مختلف سوژه استفاده کنید، بلکه موبایل شما خود بتواند تصمیم بگیرد که برای این شرایط نوری یا این سوژه به خصوص، چه تنظیماتی بهتر است. و یا وقتی به گالری خود می روید و تصاویر بر اساس منظره، شخص، حیوان خانگی یا دیگر موارد به شکلی صحیح دسته بندی شده است. به راستی چطور می شد اگر موبایل هوشمند ما صدای ما را می شناخت در محیط پر سر و صدا علاوه بر کمک گرفتن از میکروفون دوم برای حذف نویز، روی صدای ما بیشتر متمرکز می شد؟
هر چند کاربرد هوش مصنوعی نسبت به چیزی که باید باشد خیلی محدود و انگشت شمار است اما مسلما تامین زیرساخت چنین پردازشی در موبایل ها از اساسی ترین قدم هایی است که باید برداشته شود.
هوش مصنوعی خلاصه شده در شرکت گوگل
گوگل پتانسیل بالایی داره اما هنوز اول راهه و همه می تونن خودشونو نشون بدن
دارم تصور میکنم ده سال دیگه پرچمداران چقدر پیشرفتن???
ده سال دیگه خیلی دوره، فکر میکنم همین چند نسل آتی شگفت انگیز باشن