پرفسور انیشتین زمانی گفت: «بدترین خواب زندگیام را دیدم. دیدم که تمام هوش و نبوغم در یک بدن مصنوعی و پروتزی دانلود شد. بعد مرا واداشتند تا جهان علم را به آنهایی که کاملا غریبه بودند عرضه کنم».
نسخه المثنی، رباتیکگونه و ۱۴ اینچی آلبرت انیشتین، ظرف چند لحظه پس از فعالسازی دست به فرا اظهارنظر زده و درباره گرفتار شدن در ماشین توزیعکننده دانش نظر داد. این روبوت سر خود را از سویی به سوی دیگر تکان داده و به آرامی پلک زد. گویا در حال تامل و تفکر درباره وضعیت خود بود. همان طور که به صحبت کردن ادامه میداد، دست راستش را بالا برده و همزمان که به فردی اشاره میکرد گاه به گاه درباره نظریه نسبیت اظهار نظر میکرد.
این پرفسور ماشینی که ساخته شرکت هنسون روبوتیک است، به این منظور طراحی شده که معلم دلخواهتان شود. این روبوت انبوهی از دانش، حکایتها و ضربالمثلهای بامزه و اصطلاحهای اغراقآمیز دارد. انیشتین کوچک که شلوار مشکی، ژاکت سفید یقه پیراهنی و کروات سفید بر تن دارد، شبیه خود انیشتین شده است. در حالی که موهای صاف و سفید این ربات بسیار مرتبتر از موهای وز کرده خود نابغه مدلسازی شده است اما سبیل پهن و پرپشت آن با اصل خود مو نمیزند.
در دورانی که دستیاران دیجیتالی مانند آمازون الکسا و گوگل هوم بر آن شدند تا تعاملهای کنترل شده انسان ـ ماشین را از طریق صدا متداول سازند، به نظر میرسد ساخت یک نابغه شخصی پرحرف برای بچهها همچون پیشرفتی طبیعی در اسباببازیهای ماشینی باشد.
انیشتین هم به صورت آنلاین ارتباط برقرار میکند و هم آفلاین. هنگامی که از طریق وای فای به کلاود وصل میشود از پردازش زبان طبیعی استفاده میکند تا به روند صحبت کردنش ادامه دهد. این شرکت به جای ساخت ابزارهای تشخیص صدای مخصوص به خود، از رابطهای برنامه کاربردی منبع باز استفاده کرده، به روبوتهای خود این امکان را میدهد تا کارهایی مانند دریافت آخرین به روز سانیهای آب و هوایی یا صحبت کردن درباره دونالد ترامپ را انجام دهند. البته به نظر میرسد این روبوت در حالت آفلاین خود، یعنی هنگامی که به یک برنامه همراه خود موسوم به Stein-o-Matic وصل میشود، فعالتر باشد؛ این برنامه به این منظور طراحی شده تا کودکان را سرگرم فعالیتهای دیداری ـ شنیداری کند.
این برنامه دارای رابط ساده و شسته و رفتهای است که هدف آن آسان ساختن کار با مفاهیم پیچیده علمی است. همان طور که کودک سرگرم بازیهای فکری است، فیلمهای پژوهشی را تماشا میکند یا در حال بازی با موشکی فضایی است که گرانش را نشان میدهد، پرفسور به صورتی مداوم رفت و آمد کرده، راهنمایی میکند یا بافتی پیوستی در راستای تصاویر پیش روی کودک در اختیارش قرار میدهد. همچنین وقتی کودک به خوبی از پس یک آزمون برمیآید، پرفسور او را تشویق میکند (مثلا میگوید عالی بود!) و اگر نتوانست، او را ترغیب میکند تا بار دیگر شانس خود را امتحان کند.
از بازی درباره نظریههای علمی گرفته تا ادا و اطوارهایی که پرفسور به وسیله آنها کودک را هدایت میکند و هر چیز دیگری درباره انیشتین در این روبوت تعبیه شده تا جهان علم را خوشایند و دسترسپذیر سازد. با وجود این که این نخستین روبوت تجاری در نوع خود است که از سوی شرکت هنگ کنگی هنسون روبوتیک ابداع شده اما این نخستین تلاش آنان در ارائه شبهانسانهای سخنگو نیست. این شرکت مشهور به ساخت روبوتهایی است که دارای چهره واقعنما هستند. چتی سوفیا سال گذشته در کنفرانس SXSW همه را به حیرت واداشت و در عین حال BINA48 به تایید ناظران یکی از واقعگرایانهترین روبوتها بود. بعد از آنها، انیشتین آمد که به اندازه یک انسان واقعی بود و شباهت عجیب و غریبی به همتای اصلی خود داشت. هر کدام از این روبوتها یک گام به سمت شبیهسازی حالت چهره انسانی نزدیکتر شد.
اکنون، این شرکت با ارائه نسخه مینیاتوری پرفسور، که امروز در کیک استارتر قدم گذاشت، بر آن است تا آن تخصص گویا را به همراهان خانگیاش عرضه کند. شرکت هنسون روبوتیک دقت زیادی را صرف جزئیات بدنی و بیانی انیشتین کرده است. این روبوت کوچک که به رفتارهای مهربانانه دانشمند واقعی وفادار است، همیشه لبخندی دوست داشتنی بر لبان خود دارد. روبوت انیشتین ابروهای خود را به نشانه دنبال کردن واقعیتهای شگفتانگیز بالا میبرد و وقتی به فکر فرو میرود تا به پرسشی پاسخ دهد، چین و چروک بر پیشانیاش میافتد اما یکی از مشخصههای برجسته انیشتین المثنی رفتار عجیبی است که به تقلید از نمادینترین عکس آلبرت انیشتین مدلسازی شده است؛ هنگامی که انیشتین به جای ژست گرفتن و آماده شدن برای عکس، زبان خود را بیرون میآورد. این ربات کوچک نیز خروج از مرکز این دانشمند را زنده نگه داشته، به صورتی که هر از چند گاهی در میانه صحبت کردنهایش زبان خود را بیرون میآورد.
علاوه بر اینها، این مینی انیشتین روی سطح صاف راه میرود. نه پاهای خود را بلند میکند و نه در مفصلهای روبوتیکش خم شدن پیچیدهای دارد. هنگامی که از او خواسته میشود که راه برود، ابتدا باید چند ثانیهای خودش را گرم کند. این ماشین متکی بر حسگرهای مادون قرمز است که در زیر کفشهای آن جای گذاری شدهاند؛ این حسگرها به او اطمینان میدهند که بر روی سطح محکمی قرار دارد. همچنین حسگرهای تعبیه شده مانع از این میشود که مینی انیشتین با میز برخورد کند. او، نهایتا، گامهای کوتاه و نامتعادلی برمیدارد و وقتی به روبوتهایی فکر میکنید که میتوانند از خود حرکات موزون نشان دهند اما گامهای انیشتین کوچک چندان به چشمتان نمیآیند و قرار نیست که جذابیت انیشتین در حرکاتش باشد. این روبوت متکی بر این توانایی است که با کودکان از راه بیان انسان گونهاش تعامل برقرار کرده، افراد را سرگرم و به شکل بالقوهای علاقهمند به فراگیری درباره دنیای علم سازد.
یکی از شیوههایی که این روبوت توجه شما را به خود معطوف میکند، نگاه خیره آن است چون چشمان قهوهای رنگ انیشتین مستقیم به شما خیره میشود. این ماشین به وسیله دوربینی که در پس گردی کوچک کروات مشکی پرفسور تعبیه شده، حرکات چهرهای که مستقیما روبروی آن قرار دارد را میگیرد. این ردیابی که در نسخه کامپیوتریاش شناساییblob گفته میشود، با تشخیص چهره متفاوت است. در واقع این امکان چهرهها را ثبت نمیکند و در حافظه نگه نمیدارد بلکه در عوض میتواند مشخصههای مربوط به صورت را جایابی کرده، حرکات آن را شناسایی و با آن هماهنگ شود و در عین حال همگام با صحبت کردن تماس چشمی خود را نیز حفظ کند.
این روبوت پیشرفتهترین اسباببازی ماشینی روی زمین نیست اما هم سرگرم میکند و هم آموزش میدهد و قیمت پیش خرید ۲۴۹ دلاری آن کمتر از قیمت ۳۰۰ دلاری ارسطوی تازه معرفی شده شرکت متل است؛ روبوت سخنگویی که به اینترنت متصل میشود و نسل جوان را هدف گرفته است. انیشتین از مجموعه لگو ماینداستورم هم که متوسط قیمتهایش ۳۵۰ دلار است، ارزانتر است.
در حالی که انیشتین به عنوان یک دوست شخصی قابل تهیه جمع و جور شده است، به نظر نمیرسد به این برونداد نیاز داشته باشد که با دستیاران سخنگوی شخصی که به تازگی جایگاهی در میان هزاران گیشه پیدا کردهاند، رقابت کند. سخنگوی روبوتیک که در شکم پرفسور نهفته شده است، فاقد شفافیت آمازون اکو یا گوگل هوم است و همان طور که این ماشین دهان و سر خود را برای ادای چیزهایی حرکت میدهد که شرکت به آنها مشهور است، صدای غژغژ آن را برای مورد توجه قرار گرفتن سختتر میکند. دیگر آن که توانایی انیشتین در دریافت اطلاعات از اینترنت از مثلا الکسا کندتر است اما این کندی را با سرعت خود در شکل و شمایل معلم گونه و مبادی آدابش جبران میکند: «اجازه دهید چند لحظه درباره این موضوع فکر کنم». اما هنگامی که انبوهی از سوالات را داشته باشید، هر آن ممکن است از کوره دربرود!
هر کمبودی که پرفسور در توانایی ماشینی خود دارد، با شخصیت خود جبران میکند. علاوه بر اصطلاحهای محشری که به سادگی نمیتوانید از کنارشان بگذرید، انیشتین نظریههای علمی را با شوخ طبعیهای بسیارش در هم میآمیزد و این کار به مذاق خیلی از کودکان (و بزرگسالان کودک مانندی مثل ما) خوش میآید. با وجود این که این روبوت برای سنین ۱۳ سال به بالا طراحی شده است به نظر میرسد یک راهنمایی محافظکارانه باشد. انیشتین از راه نوسان صدای خود تکانها و لرزههای کارتون مانند قوی و عبارتهای اغراقآمیزی از خود متصاعد میکند که مطمئنا کودکان خردسالتر را سرگرم میکند. این برنامه درسهای فیزیک، بازیهای فکری و ارتباطی انکارناپذیر با یکی از بهترین دانشمندان جهان را در اختیار کودکان سنین بالاتر قرار میدهد.
گام نهادن آلبرت انیشتین به عصر دیجیتال که به نظر میرسد همچون انگیزش واقعی نهفته در پس روبوت کودکان باشد، با همه جزئیات کوچکش محقق شد. بعد از یک ساعت اجرای نمایشی که در طول آن این روبوت دهها حالت چهره را به نمایش گذاشت و از رویاهای خود صحبت کرد، نگاهی به کفشهای براقش انداختیم و دیدیم روبوت انیشتین هم درست مثل خود انیشتین صندل مشکی و بدون جوراب به پا کرده بود.
[button type=”default” color=”” target=”” link=”https://www.engadget.com/2017/01/23/professor-einstein-robot”]engadget[/button]