طرح ساماندهی پیام رسان ها چیست و آیا حقوق شهروندی را نقض می کند؟

برخی اسمش را ساماندهی گذاشتن دو گروه دیگری آن را محدود و کنترل کردن می دانند. تلاش برای کنترل فضای مجازی در ایران کم سابقه نیست، از طرح شبکه ملی اطلاعات گرفته تا فیلتر فیسبوک، توییتر، گوگل پلاس، تلگرام و حالا طرح ساماندهی پیام رسان های اجتماعی در دست تنظیم و بررسی است. در ادامه با ترنجی همراه باشید تا ببینیم طرح ساماندهی پیام رسان ها چیست و آیا حقوق شهروندی را نقض می کند؟

پیش‌نویس طرح ساماندهی پیام رسان های اجتماعی دوشنبه ۲۷ آبان به امضای ۹۵ نماینده مجلس رسید و انتقادات زیادی را برانگیخت. بعضی از بندهای این طرح به وضوح دارای ابهام است و موازی کاری هایی در حوزه پیام رسان ها به دنبال خواهد داشت. ضمن اینکه قوانین لازم مانند قانون مطبوعات تجارت الکترونیک و قانون جرایم رایانه ای پیش از این وجود داشته، این طرح همچنین پای برخی نهادها نظیر نهادهای امنیتی نظامی و مذهبی را به میان آورد. مثلا در هیئت نظارت بر پیام رسان های اجتماعی اعضای بحث‌برانگیز حضور خواهند داشت که شامل نمایندگانی از این نهادها هستند:

• حوزه علمیه
• سپاه پاسداران
• صدا و سیما
• سازمان تبلیغات اسلامی
• نیروی انتظامی
• سازمان پدافند غیرعامل

نهادهای ناظر پیش بینی شده در طرح ساماندهی پیام رسان ها

این طرح برای حمایت از پیام رسان های داخلی به موضوع واردات گوشی تلفن همراه هم ورود پیدا کرده و در مورد مورد نظر غیرکارشناسی آورده است که صدور مجوز واردات و فعال سازی تلفن همراه با تشخیص هیئت نظارت منوط به پیش نصب پیام رسان های موثر داخلی است.

حمایت از پیام رسان های داخلی با نصب اجباری

در صورت تصویب و اجرای این طرح باید برای گروه ها و کانال های تان در پیام رسان ها مجوز بگیریم در ماده ۲۹ تاکید شده فعالیت موثر کانال ها و گروه ها در پیام رسان های خارجی و داخلی بدون دریافت مجوز ممنوع است. در این طرح عبارت “فعالیت موثر” به درستی توضیح داده نشده است. ضمن اینکه فعالیت خود پیام رسان ها چه داخلی چه خارجی منوط به دریافت مجوز است و گرنه مسدود می شود. این طرح در کمیسیون فرهنگی مجلس در حال بررسی است کدام یک از حقوق شهروندی را نقض می کند.

پیش نویس طرح ساماندهی پیام رسان ها نقض کننده حقوق شهروندی است

اصول قانون اساسی که در این پیش نویش طرح ساماندهی پیام رسان ها نقض می شوند به نقل از آقای کامبیز نوروزی، حقوقدان، به قرار زیر است:

اصل ۳ قانون اساسی بند های ۶ و ۷

اصل ۲۳ قانون اساسی

اصل ۲۴ قانون اساسی

اصل ۵۶ قانون اساسی

مرزبانی دیجیتال و دفاع سایبری

این طرح همچنین مجازات هایی نظیر حبس و جزای نقدی را برای متخلفان از قوانین مصوب خود تعریف کرده است. مرزبانی دیجیتال و دفاع سایبری از کشور نیز دو وظیفه ایست که این طرح به ستاد کل نیروهای مسلح واگذار می‌کند و حدودش باید به تصویب رهبری برسد، اما هیچ توضیحی درباره این دو عبارت داده نشده است. با توجه به موارد یادشده هنوز دلیل تدوین چنین طرحی از سوی برخی نمایندگان مجلس شورای اسلامی برای افکار عمومی شفاف‌سازی نشده است.

نظر شما درباره این طرح ساماندهی پیام رسان ها چیست؟ فکر می کنید چه آینده ای در انتظار فضای مجازی در کشور ما خواهد بود؟