هوش مصنوعی در گوشیهای هوشمند در حال گذار از فضای ابری (Cloud) به خود دستگاه است. کوالکام با معرفی تراشههای Snapdragon 8 Gen 5 و Snapdragon 8 Elite Gen 5 در ماه نوامبر، این تغییر مسیر را به وضوح اعلام کرد. بزرگترین ارتقای این پردازندهها، «واحد پردازش عصبی» یا همان NPU است که مهندسان آن را دقیقاً برای مدیریت وظایف هوش مصنوعی روی خود گوشی طراحی کردهاند. با تجهیز پرچمداران بیشتری به این تراشه در سال ۲۰۲۶، کاربران تغییرات واقعی و ملموسی را در رفتار روزمره گوشیهای خود تجربه خواهند کرد.
🔵 انتقال پردازش هوش مصنوعی از فضای ابری به پردازنده گوشی
🔵 افزایش ۴۶ درصدی سرعت NPU در تراشه اسنپدراگون ۸ نسل ۵
🔵 ارتقای حریم خصوصی با پردازش اطلاعات روی خود دستگاه
🔵 امکان ترجمه زنده و استفاده از هوش مصنوعی مولد بدون اینترنت
🔵 بهبود خودکار کیفیت عکس و ویدیو با پردازش در لحظه
واحد NPU بخشی اختصاصی از پردازنده است که سازندگان آن را برای اجرای بارهای کاری هوش مصنوعی ساختهاند. این وظایف شامل تشخیص تصویر، پردازش زبان، تشخیص صدا و سایر اموری است که به یادگیری ماشین (Machine Learning) وابستهاند. اگرچه CPU و GPU هم میتوانند قابلیتهای هوش مصنوعی را اجرا کنند، اما ساختار آنها برای این نوع کار بهینه نیست. NPU سریعتر و کممصرفتر عمل میکند و برای انجام مداوم وظایف هوش مصنوعی گزینه مناسبتری است.

معماری داخلی موتور هوش مصنوعی کوالکام و جایگاه واحد پردازش عصبی (Hexagon NPU) در کنار سایر اجزا.
کوالکام در Snapdragon 8 Gen 5، واحد NPU را به طرز چشمگیری ارتقا داده و عملکرد هوش مصنوعی را تا ۴۶ درصد نسبت به نسل قبل سریعتر کرده است. این جهش عملکردی اجازه میدهد تا مدلهای پیچیدهتر هوش مصنوعی به جای تکیه بر سرورهای اینترنتی، مستقیماً روی خود گوشی اجرا شوند.
پردازش هوش مصنوعی روی دستگاه (On-Device AI) سه تغییر اساسی را برای کاربران رقم میزند: سرعت، حریم خصوصی و قابلیت اطمینان.

مزایای پردازش هوش مصنوعی روی دستگاه (On-Device AI): تضمین سرعت بالا و حفظ حریم خصوصی کاربران.
تراشه Snapdragon 8 Gen 5 از طریق یک مرکز حسگر کممصرف (Sensing Hub) که در کنار NPU کار میکند، از هوش مصنوعی «همیشه روشن» پشتیبانی میکند. این ویژگی به گوشی اجازه میدهد تا با استفاده از میکروفونها و حسگرها، بدون تخلیه باتری، محیط و زمینه را تشخیص دهد.
این یعنی دستیارهای صوتی میتوانند به محض برداشتن گوشی فعال شوند، سریعتر به ورودی صوتی پاسخ دهند و قصد کاربر را بدون انتظار برای پردازش ابری درک کنند. گوشیها میتوانند فعالیتهایی مثل راه رفتن، رانندگی یا حضور در محیط پر سر و صدا را بهتر تشخیص دهند و رفتار خود را به صورت خودکار تنظیم کنند.

تاثیر پردازش عصبی (NPU) بر عکاسی شبانه؛ افزایش دامنه دینامیکی و روشنایی تصویر.
دوربینهای مبتنی بر هوش مصنوعی بهره زیادی از NPU ارتقا یافته میبرند. اسنپدراگون ۸ نسل ۵ با پردازش دادههای بیشتر در لحظه (Real-time)، عکاسی محاسباتی را بهبود میبخشد.
کاربران میتوانند انتظار HDR بهتر با دامنه دینامیکی تا چهار برابر بالاتر، عملکرد بهتر در نور کم و رنگهای دقیقتر را داشته باشند. بخش ویدیو نیز شاهد پیشرفتهایی خواهد بود؛ به طوری که هوش مصنوعی اصلاح رنگ، لرزشگیر و افزایش جزئیات را روی هر فریم در همان لحظه ضبط اعمال میکند. تمام این بهبودها به صورت خودکار رخ میدهند و کاربر نیازی به تنظیمات دستی ندارد.
با قدرت گرفتن هوش مصنوعی روی دستگاه، گوشیها اکنون میتوانند ترجمه زنده زبان را مستقیماً انجام دهند. این شامل ترجمه صوتی در حین تماس و زیرنویس زنده بدون ارسال دادههای صوتی به فضای ابری است. همچنین دستورات صوتی حتی در شرایط شبکه ضعیف نیز قابلاطمینانتر میشوند.
علاوه بر این، اسنپدراگون ۸ نسل ۵ قادر به اجرای مدلهای هوش مصنوعی مولد (Generative AI) روی دستگاه است. ابزارهایی که میتوانند متن را خلاصه کنند، پیامها را بازنویسی کنند یا بر اساس متن، تصویر تولید کنند، حالا به صورت محلی، سریعتر و خصوصیتر اجرا میشوند.

تعامل هوشمند؛ پردازش فرمانهای صوتی و ترجمه همزمان متن توسط هوش مصنوعی روی دستگاه
برای اکثر کاربران، تاثیر اسنپدراگون ۸ نسل ۵ به صورت یک ویژگی تبلیغاتی واحد ظاهر نمیشود، بلکه در لحظات کوچک خود را نشان میدهد. گوشی شما سریعتر به صحبتهایتان پاسخ میدهد، عکسها بدون تلاش اضافه بهتر به نظر میرسند و ترجمهها حتی زمانی که اینترنت ندارید کار میکنند. این تغییرات حاصل فعالیت بیسر و صدای هوش مصنوعی در پسزمینه است که NPU مدیریت آن را بر عهده دارد.
حرکت به سمت پردازشهای محلی و حذف وابستگی به اینترنت برای هوش مصنوعی، گامی بزرگ در جهت حفظ حریم خصوصی و افزایش سرعت گوشیهای هوشمند است. تراشههای جدید کوالکام در سال ۲۰۲۶ استانداردهای جدیدی را تعریف خواهند کرد. نظر شما چیست؟ آیا برای شما اهمیت دارد که پردازشهای هوش مصنوعی روی خود گوشی انجام شود یا استفاده از سرویسهای ابری قدرتمند را ترجیح میدهید؟ دیدگاه خود را با ما در میان بگذارید.