گوگل در حال بازنگری اساسی رابط کاربری اندروید است تا آن را با تم جدید Material 3 Expressive خود هماهنگ کند و ما نگاهی زودهنگام به این تغییرات داریم.
هنگامی که گوگل چهارمین نسخه بتای اندروید ۱۶ را طی این ماه منتشر کرد، بسیاری از کاربران از عدم وجود تغییرات عمده در رابط کاربری ناامید شدند. از آنجایی که بتا ۴ آخرین نسخه بتا است، احتمالاً نسخه پایدار اندروید ۱۶ تفاوت چندانی با نسخه سال گذشته نخواهد داشت. با این حال، این ممکن است برای بهروزرسانیهای بعدی صادق نباشد.
گوگل اخیراً تأیید کرده است که نسخه جدیدی از تم Material Design خود را در کنفرانس توسعهدهندگان امسال خود یعنی Google I/O 2025 رونمایی خواهد کرد و ما پیش از این نگاههایی گذرا به این تغییرات طراحی در اندروید داشتهایم.
تاریخ رویداد Google I/O 2025 اعلام شد: اندروید ۱۶ و هوش مصنوعی
پیش از شروع، یک نکته مهم را مرور کنیم:
آنچه در ادامه خواهید دید، تغییرات طراحی پنهانی است که در Android 16 Beta 4 یافت شدهاند. هیچکدام از این موارد به طور پیشفرض در بتا ۴ فعال نیستند و ما به طور قطعی نمیدانیم گوگل چه زمانی آنها را فعال خواهد کرد. در حالی که بسیار محتمل است که این بازطراحی کامل را در نسخه پایدار اندروید ۱۶ نبینیم، بخشهایی یا تمام آن ممکن است در یک بهروزرسانی فصلی (Quarterly Update) آینده عرضه شوند.
امیدواریم در آینده و در جریان رویداد The Android Show یا Google I/O 2025، جایی که این شرکت قصد دارد از نسخه جدید و “گویاتر” Material Design خود با نام Material 3 Expressive رونمایی کند، اطلاعات بیشتری حاصل شود.
⚠️ توجه، در تمام تصاویر طراحی جدید روی گوشی بزرگتر (عموما در سمت راست) نشان داده شده اند.
یکی از تفاوتهای بصری آشکارتر در نوار وضعیت (Status Bar) ظاهر میشود، جایی که گوگل آیکونهای وایفای، داده تلفن همراه، حالت هواپیما و سطح باتری را تغییر داده است. آیکونهای Wi-Fi و داده تلفن همراه اکنون بخشبندی شدهاند، در حالی که آیکونهای 5G و حالت هواپیما بسیار ضخیمتر (Bold) شدهاند. آیکون جدید باتری اندروید نیز رنگارنگتر است، هنگام شارژ دستگاه پسزمینه سبز رنگ و هنگام کم بودن باتری قرمز میشود.
یک تغییر ظریفتر مربوط به فونت مورد استفاده برای ساعت متنی است که اکنون کمی بزرگتر و ضخیمتر از قبل شده و خواندن آن را در یک نگاه اندکی آسانتر میکند.
سال گذشته گزارش دادیم که گوگل در حال آمادهسازی یک بازنگری اساسی در ناحیه اعلانها و تنظیمات سریع (Quick Settings) است. به عنوان بخشی از این بازطراحی، گوگل قصد داشت پنلهای اعلانها و تنظیمات سریع را به صفحات جداگانه تقسیم کند. این طراحی تقسیمشده با هدف ایجاد فضای بیشتر برای هر دو بخش انجام میشد، اما تغییری چشمگیر نسبت به چیدمان ترکیبی فعلی بود.
در حالی که گوگل هنوز در حال اصلاح این طراحی تقسیمشده است و ممکن است بعداً آن را به عنوان یک گزینه ارائه دهد، به نظر میرسد این شرکت در حال حاضر رویکرد متفاوتی را برای رابط کاربری اصلی دنبال میکند. این طراحی جدیدتر، پنل تنظیمات سریع و اعلانها را ترکیبی نگه میدارد، اما بسیاری از بهبودهای کیفیتی که همراه با مفهوم تقسیمشده توسعه یافته بودند را حفظ میکند.
این موارد شامل کاشیهای تنظیمات سریع با اندازه قابل تغییر، دکمههای تک کلیکی جدید برای Wi-Fi و بلوتوث، ویرایشگر کاشی سازمانیافتهتر و میانبرهای تک کلیکی برای افزودن یا حذف کاشیها است. همچنین یک اسلایدر روشنایی بازطراحیشده، فلشهای رو به پایین (به جای راست) برای کاشیهای قابل گسترش و آیکون Wi-Fi بخشبندی شده جدید (که قبلاً ذکر شد) را معرفی میکند، اما چیدمان کلی آشنا باقی میماند.
اگرچه چیدمان اصلی مشابه است، اما ظاهر و احساس به طور چشمگیری تغییر میکند. به جای پسزمینه سیاه یکدست، پنل اکنون نسخهای مات (Blur) از محتوای زیرین را نمایش میدهد. شدت افکت بلور در زیر کاشیهای تنظیمات سریع کمتر از ناحیه اعلانها است؛ این کمک میکند تا اعلانها حتی با اعمال مقداری شفافیت، خوانا باقی بمانند.
هنگامی که حالت روشن (Light Mode) فعال است، پسزمینه ظاهری شبیه شیشه مات (Frosted Glass) پیدا میکند. در حالت تاریک (Dark Mode)، پسزمینه و دکمهها به خاکستری تیرهتر تغییر میکنند و شفافیت برای هر دو اعمال میشود.
میتوان گفت آنچه این طراحی جدید به طور بالقوه در کنتراست و خوانایی فوری فدا میکند، در زیباییشناسی به دست میآورد. افکت بلور پسزمینه ویژگیای است که مدتها بود جای خالی آن در اندروید خالص (Stock Android) احساس میشد. سیستمعاملهای دیگر مبتنی بر اندروید، مانند HyperOS شیائومی، مدتی است که به طور گسترده از بلور پسزمینه استفاده میکنند، اما گوگل تا کنون تا حد زیادی از آن اجتناب کرده بود. پنل ترکیبی بازطراحی شده بسیار شیک به نظر میرسد.
پنل تنظیمات سریع تنها جایی نیست که گوگل از افکت بلور استفاده میکند. پسزمینه مات همچنین در لیست برنامههای Pixel Launcher، منوی برنامههای اخیر (نمای چندوظیفگی) و صفحه ورود پین (PIN) ظاهر میشود. در حال حاضر، این نواحی بسته به تم سیستم (روشن یا تاریک) از پسزمینه خاکستری روشن یا تیره یکدست استفاده میکنند.
گوگل در حال آمادهسازی برای تغییر چیدمان صفحه قفل به روشی ظریف اما معنادار است. در چیدمان جدید صفحه قفل پیکسل که اخیراً مشاهده شده، گوگل اطلاعات تاریخ و آب و هوا را به زیر یا کنار ساعت منتقل میکند و بخش اطلاعات متنی (complication) را به جای دیگری منتقل مینماید. به طور خاص، تاریخ و آب و هوا زمانی که ساعت در مرکز قرار دارد، در زیر آن و زمانی که ساعت در بالا قرار دارد، در سمت راست آن ظاهر میشوند. در همین حال، بخش اطلاعات متنی اکنون زمانی که اعلانی وجود ندارد در بالا قرار میگیرد و با ظاهر شدن اعلانها به زیر ساعت منتقل میشود. این جداسازی منجر به ظاهری کلی تمیزتر میشود.
مکمل این تغییر چیدمان، یک قفسه اعلان فشرده جدید (Compact notification shelf) است. این تنظیم اختیاری، اعلانها را در صفحه قفل جمع میکند. به جای نمایش پیشنمایش کامل اعلان، تنها آیکون برنامه در یک چیپ کوچک و کمی شفاف در زیر بخش اطلاعات متنی ظاهر میشود (تا مانع دید والپیپر نشود). با ضربه زدن روی این چیپ، سایه اعلان گسترش یافته و تمام اعلانهای معلق آشکار میشوند. این نمای فشرده به طور پیشفرض فعال نیست اما میتوان آن را از مسیر Settings > Notifications > Notifications on lock screen روشن کرد.
یک تغییر کمتر ظریف بر صفحه ورود رمز تأثیر میگذارد. علاوه بر پسزمینه مات ذکر شده، نقاط مربوط به هر عددی که وارد کردهاید اکنون از رنگهای پویا، مطابق با تم Material You، استفاده میکنند. اعداد نیز اکنون کمی بزرگتر و ضخیمتر هستند، شبیه به فونت بهروز شده ساعت متنی.
با اندروید ۱۵ در سال گذشته، گوگل یک پنل صدای بازطراحی شده و جمعشونده با اسلایدرهای ضخیم و کپسولی شکل برای هر جریان صوتی معرفی کرد. در مقابل، رابط کاربری جدید صدا که گوگل روی آن کار میکند، آن اسلایدرهای ضخیم را با اسلایدرهای نازکتری که دارای دستگیرههای متمایز هستند، جایگزین میکند. این طراحی بهروز شده اسلایدر بیشتر با دستورالعملهای موجود Material Design 3 گوگل مطابقت دارد.
در کنار پنل اصلی صدا، اسلایدر صدایی که هنگام فشار دادن کلید ولوم ظاهر میشود نیز در حال تغییر است. این اسلایدر جدید کمتر گرد است و دارای یک دستگیره مستطیلی نازک است. علاوه بر این، انتخابگر حالت صدا در بالا تغییر کرده است؛ حالتهای دیگر اکنون درون مستطیلهای گرد مجزا ظاهر میشوند.
در جای دیگر، انتخابگر رسانه اندروید نیز در حال بازطراحی است. تغییرات قابل توجه شامل انتقال دکمه “Connect a device” به مکان بسیار بالاتر و جایگزینی اسلایدر ضخیم و کپسولی شکل با سبک نازک جدید دارای دستگیره است. علاوه بر این، نام دستگاه متصل شده اکنون به جای داخل اسلایدر، در بالای آن ظاهر میشود و شکل کپسولی بزرگ که هر دستگاه را در زیر عنوان “Speakers & Displays” در بر میگرفت، حذف شده است.
گوگل در حال آمادهسازی یک بازطراحی قابل توجه برای اپلیکیشن تنظیمات (Settings) اندروید است تا آن را با زبان طراحی جدید Material 3 Expressive هماهنگ کند. میدانیم که این بازطراحی به Material 3 Expressive مرتبط است زیرا گوگل در طول توسعه آن از نام رمز داخلی “expressive” استفاده کرده است.
این بازنگری تنظیمات چندین تغییر بصری را معرفی خواهد کرد: آیکونهای رنگارنگ به صفحه اصلی باز خواهند گشت، سوئیچهای جدیدتر Material Design 3 پیادهسازی خواهند شد، هر آیتم منو درون کارتهای جداگانهای قرار میگیرد و فلشهای رو به راست زیرصفحهها را نشان میدهند. علاوه بر این، هدر صفحه به طور پیشفرض در بالاترین قسمت ظاهر میشود که امکان مشاهده فوری آیتمهای بیشتر را هنگام ورود به صفحه تنظیمات فراهم میکند.
در نهایت، گوگل در حال آمادهسازی برای معرفی چند گزینه سرگرمکننده جدید برای شکل آیکونها در Pixel Launcher است. اگرچه گوگل به شما اجازه سفارشیسازی کامل شکل آیکونها را در صفحه اصلی پیکسل نمیدهد، اما به شما امکان میدهد از بین پنج شکل آیکون جدید انتخاب کنید:
شکل آیکون پیشفرض همچنان دایره است، اما این گزینههای جدید شامل اشکال کمتر گرد و همچنین اشکال هندسی پیچیدهتر هستند. شکل آیکون نه تنها در صفحه اصلی بلکه در لیست برنامهها نیز اعمال میشود، اما در جای دیگری قابل مشاهده نیست.
به صورت کلی باید گفت اینها تمام تغییرات طراحی جدیدی بودند که تاکنون با بررسی بتای اندروید ۱۶ مشاهده کردهایم. باز هم تاکید میکنیم، نمیدانیم این تغییرات چه زمانی عرضه خواهند شد، اما امیدواریم برای فهمیدن آن مجبور نباشیم مدت زیادی منتظر بمانیم. انتظار میرود در رویداد Google I/O ماه آینده اطلاعات بیشتری منتشر شود.
نظر شما درباره این تغییرات طراحی احتمالی سیستم عامل اندروید چیست؟