در ادامه تماشاچی جشنواره فیلم فجر ۹۹ به فیلم رمانتیسم عماد و طوبی می رسیم. من نسبت به این فیلم گارد داشتم و قبل از آن گارد هم علاقه ای به تماشا فیلم عاشقانه نداشتم، به همین دلیل بلیط این فیلم را تهیه نکردم. دست روزگار اما ما را روی صندلی تماشاچی این فیلم نشاند. بیاید کمی درباره آن صحبت کنیم.
من “سینما ببین” حرفه ای محسوب نمی شوم اما دوست دارم درباره فیلم هایی که می بینم با دوستانم صحبت کنم و جامعه بزرگی از دوستان من، کاربران ترنجی هستند. تعدادی از فیلم های جشنواره فیلم فجر ۹۹ یا ۳۹مین جشنواره فیلم فجر را تماشا خواهم کرد و اینجا نظر خود را به عنوان یک “تماشاچی” و نه نقاد یا صاحب نظر سینما، عنوان می کنم. همچنین تمام تلاش من بر این است که داستان لو نرود اما اگر شما هم مثل خود من دوست دارید بدون هیچ گونه اطلاعات پیش زمینه ای، فیلم را تجربه کنید؛ پس بهتر است این نوشته را نخوانید.
پوستر فیلم رمانتیسم عماد و طوبی
درباره گاردم نسبت به فیلم رمانتیسم عماد و طوبی گفتم، اجازه بدهید تکلیف این را مشخص کنیم. در تیزر ویدیویی این فیلم شاهد استفاده از صدای پادکست رادیو چهرازی (قسمت ۱۶) هستیم. درباره مالکعیت معنوی استفاده از این اثر (که مشخصا مجوز رسمی هم ندارد و دلیل محتوای آن است) وضعیت مشخص نیست. این دید منفی پیش از فیلم وجود داشت و با شنیدن صدای ابی با قطعه “مست چشات” در طول فیلم تنها ۲ حس به ما دست می دهد. اول اینکه مالکعیت معنوی برای سازنده فیلم اهمیت ندارد و دوم اینکه تلاش کرده خط شکن باشد و فیلم را به ذهن جوان های این دوره نزدیک تر نشان دهد. به هر صورت هر چه که هست باید بداند پادکست رادیو چهرازی و به خصوص قسمت ۱۶ بیشتر از اینکه عاشقانه باشد، سیاسی است.
گارد را کنار می گذارم و روی صندلی ردیف اول می نشینم. فیلم توسط راوی روایت می شود. راوی فیلم سارا بهرامی است که صدای دلنشین او را دوست دارم، حتی اگر چهره ش در فیلم نمایان نشود. رمانتیسم عماد و طوبا (یا طوبی) ریتم خوبی ندارد، به خصوص در ۱۵ دقیقه اول که کاملا کلافه بودم و از توفیق اجباری پیش آمده اصلا حس خوبی نداشتم. به مرور فیلم بهتر می شود، کمی فراز و فرود دارد ولی داستان، داستان جدیدی نیست. این داستان را همه می دانند اما عمل کردن به آن گاهی دشوار می شود. این فیلم در ذهن من تا حدودی شبیه به سریال This is US است که می خواهد نحوه صحیح رابطه ها در مراحل مختلف را نشان بدهد.
فیلم عماد و طوبی از ابتدای آغازش و در بسیاری از برداشت ها، شبیه به ویدیوهای تبلیغاتی با کیفیت است. همانطور که در فیلم ما عماد گاهی تیزر تبلیغاتی هم می سازد، به وضوح می توان دید که ترکیب طراحی صحنه و طراحی لباس پرنشاط و فانتزی در کنار فیلم برداری با کیفیت به انضمام تدوین مناسب، شما را به تماشای یک فیلم عاشفانه-فانتزی می نشاند. همچنان اما تلاش کاوه صباغ زاده یک تلاش منسجم خوش ریتم نیست. علاوه بر فیلم برداری قابل توجه تیزر تبلیغاتی طور (توجه کنید منظور تیزر تبلیغاتی بی کیفیت نیست، منظور یک نمونه اتفاقا بسیار با کیفیت است که در این جشنواره فیلم فجر ۹۹ کم نظیر است) ذات فیلم هم تبلیغات زیادی دارد که قابل توجه است اما خیلی مستقیم و آزاردهنده نیست. البته بعضی جاها مثل دیالوگ دوست داشتن دندان های طوبی توسط عماد می توان دید که لمینت‌کارهای دندان خیلی مشتاق بوده اند! آخر در کدام فرهنگ یا عاشقانه ای کسی عاشق دندان کسی شده است؟!
موضوعی که در این فیلم می تواند برجسته ترین باشد، طراحی لباس و طراحی صحنه است که تا حدود زیادی به ارایه فانتزی آن کمک می کند. همچنین جلوه های ویژه معدود به کار گرفته شده تلاش می کند بخشی از فیلم را تقویت کند که در ادامه آن از یاد می رود. درباره جلوه های ویژه هم صحبت شد و بد نیست بگویم که در صحنه تله کابین زمستانی (که احتمالا از تکنیک پرده سبز استفاده شده بود) واقعا باید فکری به حال انعکاس نور مصنوعی فیلم برداری در عینک عماد می شد تا اینطور صحنه را غیرقابل باور نکند.
فیلم عماد و طوبی
همانطور که گفتم فیلم عماد و طوبی داستان تازه ای ندارد. همان چیزی که همیشه می شنویم و شاید می دانیم اما از آن یادآوری ها است که واجب بوده و باید هر از چند گاهی یک عنوان قوی آن را به ما یادآوری کند. در این بین نویسنده و کارگردان تلاش دارند تا یک راهنما برای روابط باشند که بتواند از آشنایی تا کهنسالی ادامه پیدا کند.
در رمانتیسم عماد و طوبی روابط عاشقانه و خانوادگی به واقع بهتر از خیلی از فیلم های دیگر ایرانی روایت می شود. به هر صورت جایی که دست بسته است، دوربین فاطی باقالی ها (!) می شود اما آنطور نیست که روابط عاشقانه را کاملا منکر شوند، فقط آن بخش غیرقابل پخش (با توجه به چارچوب های موجود) را به تصور خود شما واگذار می کند. همچنین توجه به ترتیب کودکان نیز قابل توجه است.
غیرقابل انکار است که این روایت تاثیرگرفته از روابط عاشقانه عناوین غربی است. به هر حال این نمونه خواستگاری و یا مثلا خطاب کردن پدر و مادر توسط فرزندان موضوعی نیست که حداقل در اکثر خانواده های ایرانی وجود داشته باشد. در حقیقت به قولی خیلی “ایرانی” نبود. حتی بخشی از فیلم توسط کودک به صراحت به مستی پدر اشاره می شود (که با توجه به تمرکز ویژه یاددادن مفاهیمی مانند سیل و زلزله به کودک در این فیلم) عجیب است که از هیچ کجا با این مفهوم آشنایی داشته باشد. توجه داشته باشید که من در مقامی نیستم که بخواهم بگویم این تاثیر پذیرفتن از فرهنگ های دیگر یا حرکت روی مرزهای فرهنگ ایرانی بد است یا خوب است، من می توانم بگویم که این فیلم اینطور است و خوب یا بد بودنش در مقام من نیست که بخواهم درباره آن صحبت کنم.
ته مایه فانتزی که اوایل فیلم ارایه می شود در ادامه آن دیگر وجود ندارد. همینطور درباره راوی هم همین اتفاق رخ می دهد. مقداری طنز کم مایه هم که توسط بازیگران ادا می شود در معدود دفعاتی لبخند به لب شما می آورد چه برسد که بخواهید بخندید (به جز در ۲ مورد برای من که واقعا خندیدم). در حقیقت همانطور که گفتیم، انسجام ایده در تمام طول فیلم به چشم ما نمی خورد.
بازیگران فیلم عماد و طوبی
با گرامیداشت یاد علی انصاریان که به تازگی از بین ما رفت، دیگر بازیگران این فیلم را الناز حبیبی و حسام محمودی تشکیل می دهند. بازیگران خردسال فیلم نیز به خوبی نقش خود را ایفا می کنند. بازی خانم الناز حبیبی ظرافت های بیشتری نسبت به بازیگر نقش مقابلش دارد. نه به این معنی که بازی آقای حسام محمودی خوب نباشد، اتفاقا با کارکتر عماد ارتباط برقرار می کنم اما فکر می کنم بازی می توانست بهتر باشد یا شاید نقش عماد می توانست بهتر نوشته شود.
در مجموع این که آیا فیلم عماد و طوبی را به کسی پیشنهاد می دهیم یا نه؟ خب این فیلم را در یک سالن سینما به روز ببینید چون جذابیت بصری آن بالاست و باید از آن لذت ببرید. یک بار دیدنش ضرر ندارد. تلاش برای ارائه چنین محتوایی قابل تحسین است اما انسجام کار جای بهبود قابل توجهی دارد. از نظر کیفیت فیلم برداری و تدوین می توانم بگویم که یکی از کارهای با کیفیت این جشنواره بود. البته بحث مالکیت معنوی پادکست رادیو چهرازی و مست چشات ابی هم هنوز مطرح است و نمی توان به همین سادگی از یک عنوان محبوب در تیزر فیلم استفاده کرد تا مخاطب جلب کنید اما اعتباری به سازنده اثر ندهید (توجه داشته باشید اعتبار لزوما به معنی هزینه مادی نیست). به نظر من این دو بخش بیشتر زحمت حاشیه سازی برای فیلم را به عهده دارد.
شما فیلم عماد و طوبی را دیدید؟ نظر شما درباره این فیلم چیست؟
یک کلام بدون اینکه ببینم با بازگراش و عکس تیتر فهمیدم : اشغال به تمام معنا
ممنون از برسی اولیه دقیق
حیفِ وقت…