قلب شکسته ممکن است داستان های تلخ و شیرین و ترانه های عاشقانه را به ذهن متبادر کند، اما تجربه یک حادثه تلخ واقعا می تواند به قلب آسیب بزند. سندرم قلب شکسته که به آن کاردیومیوپاتی تاکوتسوبو نیز گفته می شود، هنگامی رخ می دهد که فردی دچار استرس ناگهانی و حاد جسمی یا عاطفی شود که در این صورت می تواند بطن چپ قلب را به سرعت ضعیف کند. در اینجا آنچه شما باید در مورد علل، علائم و درمان سندرم قلب شکسته بدانید آورده شده است.
سندرم قلب شکسته، که برای اولین بار در دهه 1990 در ژاپن مطرح شد، وضعیتی است که در آن بطن چپ – محفظه اصلی پمپاژ قلب – متورم و بزرگ می شود، در حالی که پایه قلب منقبض می شود. این اتفاق ممکن است خطرناک باشد زیرا بر توانایی موثر قلب در پمپاژ خون تأثیر منفی می گذارد.
برعکس حمله قلبی زمانی اتفاق می افتد که جریان خونی که اکسیژن را به قلب می آورد، محدود یا کاملاً قطع شود. اگرچه حملات قلبی و کاردیومیوپاتی تاکوتسوبو هر دو ناشی از نارسایی عضلات قلب هستند که می توانند علائم مشابهی ایجاد کنند، اما تفاوت های اساسی با هم دارند که آن ها را در اینجا ذکر می کنیم.
طبق گفته جی وودی، پزشک اورژانس و مدیر ارشد Intuitive Health، حملات قلبی اغلب به دلیل انسداد رگ ها اتفاق می افتد و این به دلیل تجمع چربی (پلاک) در دیواره رگ ها ایجاد می شود، که در نهایت می تواند منجر به لخته شدن خون در رگ شود؛ رگی که مانع جریان خون در عضله قلب می شود. در صورتی که سندرم قلب شکسته با یک واکنش شدید احساسی یا جسمی ایجاد می شود که به طور مستقیم بر روی عضله قلب تأثیر می گذارد.
طبق گفته انجمن قلب آمریکا، سندرم قلب شکسته حتی اگر قلب سالمی داشته باشید ممکن است رخ دهد، به همین دلیل درک علل و علائم آن حائز اهمیت است.
علل سندرم قلب شکسته
بر اساس گفته وودی، “سندرم قلب شکسته” به این واقعیت اشاره دارد که حوادث تلخ و شدید احساسی می تواند بر سلامت جسمانی قلب تاثیر منفی بگذارد.
وی می گوید متداول ترین عامل استرس زا که می تواند منجر به این بیماری شود، غم از دست دادن یک عزیز است اما خاطرنشان کرد که احساس شدید ترس، عصبانیت، هیجان و غافلگیری و سایر احساسات نیز می تواند محرک باشد.
سندرم قلب شکسته
برخی از وقایع دیگر که ممکن است باعث این وضعیت شوند عبارتند از:
مطالعه ای در سال 2020 میزان بالای سندرم قلب شکسته را از زمان شیوع ویروس کرونا گزارش می کند. این میزان به 7.8 درصد رسیده است در صورتی که قبل از همه گیری COVID-19، 1.7 درصد بوده است. علاوه بر این، بیماران مبتلا به این سندرم در دوران همه گیری کرونا مدت زمان بیشتری نسبت به قبل از شیوع کرونا در بیمارستان بستری شده اند.
محققان خاطرنشان کردند که شیوع بیماری COVID-19 در سطوح و لایه های مختلف، استرس را به زندگی افراد وارد کرده است: نه تنها بسیاری از افراد با شرایط بد اقتصادی، مسائل عاطفی، تنهایی و قرنطینه دست و پنجه نرم می کنند، بلکه باید به طور مداوم با نگرانی در مورد خود یا عزیزانشان نیز کنار بیایند که مبادا مبتلا به کرونا شوند. پژوهشگران به این نتیجه رسیدند که این استرس اضافی می تواند تأثیرات منفی جسمی داشته باشد، که این تاثیرات منفی با افزایش سندرم قلب شکسته مشهود است.
سندرم قلب شکسته همچنین می تواند ناشی از عوامل استرس زای جسمی باشد، از جمله:
حتی اتفاقات مثبت، مانند رفتن به یک مهمانی غافلگیرانه یا برنده شدن در لاتاری، می تواند باعث سندرم قلب شکسته شود.
جنیفر هیث، متخصص قلب و عروق در مرکز دانشگاه کلمبیا می گوید: “صرف نظر از علت استرس، پاسخ بدن در همه موارد مشابه است: ترشح مقدار زیادی از هورمون استرس آدرنالین. که در برخی موارد می تواند منجر به سندرم قلب شکسته شود که می تواند شبیه یک حمله قلبی باشد.”
در حالی که سندرم قلب شکسته در مردان و زنان جوان دیده می شود، یک مطالعه در سال 2015 نشان داد که 89.8 موارد در زنان بین 58 تا 75 سال رخ داده است. 36 درصد موارد دلایل جسمی داشته اند و 27.7 درصد به دنبال حمله های روحی رخ داده است. نکته قابل توجه این است که در 28.5 درصد موارد دلیل آن مشخص نیست. این مطالعه همچنین نشان داد که بیماران مبتلا به سندرم قلب شکسته تقریباً دو برابر بیماران مبتلا به سندرم حاد کرونری (مانند حمله قلبی) دارای اختلال روانی یا عصبی هستند.
وودی می گوید: “بیمارانی که مبتلا به سندرم قلب شکسته هستند، پس از یک رویداد فوق العاده استرس زا، سریعا درد قفسه سینه، تنگی نفس و فشار خون پایین را تجربه می کنند.”
طبق بیانیه مرکز پزشكی جانز هاپكینز و انجمن قلب آمریكا، سایر علائم و نشانه های سندرم قلب شکسته عبارتند از:
سندرم قلب شکسته
این علائم ممکن است از چند دقیقه تا چند ساعت بعد از یک رویداد استرس زای جسمی یا روحی رخ دهد. هیث می گوید:
“بعضی از افراد این حس را اینگونه توصیف می کنند که گویی فیلی روی سینه آن ها نشسته است. تعریق، درد فک، درد بازوی چپ، حالت تهوع، استفراغ، سبکی سر، تپش قلب و درد در میانه شکم نیز از علائم احتمالی است.”
اگر علائم جدیدی در قفسه سینه خود احساس کردید، یا درد قفسه سینه و تنگی نفس دارید، متخصصان به شما توصیه می کنند فوراً به پزشک مراجعه کنید.
وودی می گوید: “حمله قلبی علائمی مشابه سندرم قلب شکسته دارد، بنابراین تمایز میان این دو بسیار مهم است زیرا حمله قلبی می تواند کشنده باشد.”
هنگامی که بیمار علائمی شبیه به سندرم قلب شکسته دارد، متخصصان معمولاً از تصویربرداری، آزمایش خون و نشانگرهای زیستی قلب استفاده می کنند تا قبل از تشخیص قطعی، هرگونه اختلال بالقوه را تشخیص دهند.
وودی می گوید پزشکان اغلب از MRI قلب یا اکوکاردیوگرام (سونوگرافی قلب) استفاده می کنند تا مشخص شود آیا بطن چپ متورم شده است یا نه تا بتوان سندرم قلب شکسته را تشخیص داد. آن ها همچنین ممکن است از آنژیوگرام کرونر بهره گیرند؛ روشی که از تصویربرداری اشعه ایکس برای تشخیص حمله قلبی استفاده می شود.
وودی می گوید در حالی که بهبودی پس از حمله قلبی ممکن است دو تا سه ماه طول بکشد، پس از سندرم قلب شکسته فرد معمولاً طی یک تا شش هفته بهبود می یابد و طی یک تا دو ماه بهبودی کامل حاصل می شود.
یک مطالعه در سال 2015 نشان داد که میزان مرگ و میر در بیماران مبتلا به سندرم قلب شکسته 5.6 درصد در سال است. در حالی که مرگ ناشی از این بیماری به ندرت اتفاق می افتد، تقریباً در 20 درصد این بیماران، نارسایی قلبی رخ می دهد.
بنابر گفته وودی درمان سندرم قلب شکسته بستگی زیادی به علائم بیمار دارد و این علائم تعیین کننده شدت بیماری ست. وی اظهار داشت كه پزشكان اغلب داروهایی مانند مسدود كننده های بتا، مهاركننده های ACE و ادرار آورها را تجویز می کنند. همچنین ممکن است به بیمارانی که تجمع پلاک در دیواره شریان خود دارند، آسپرین بدهند.
مسدود کننده های بتا و مهار کننده های ACE می توانند در کاهش اثرات هورمون های استرس موثر باشند، در نتیجه از عود بیماری جلوگیری می کنند. ثابت شده است که مدیتیشن و ورزش روش های موثری برای کاهش استرس هستند.
سندرم قلب شکسته
طبق گفته وودی، برخی از عوارض ناشی از سندرم قلب شکسته شامل جریان مایعات در ریه ها یا ضربان قلب نامنظم است. انسداد جریان خون از بطن چپ و پارگی دیواره بطن نیز هر چند که نادر است اما غیر محتمل نیست.
وی افزود: “علائم این بیماری توسط پزشکان متخصص به طور موثر قابل درمان هستند و معمولاً طولانی مدت نیستند. سندرم قلب شکسته می تواند خطرناک باشد، اما وضعیت به سرعت بهبود می یابد، این بدین معنی است که بیمارانی با قلب قوی نباید اثرات ماندگار سندرم را تجربه کنند.”
و در آخر:
نشکن دلمو…. به خدا آهم میگیره دامنتو