ساختار و سازماندهی دهان و باکتریهای آن در سنین پایین تحت تاثیر زمینههای ژنتیکی ما قرار دارند. اما زمانی که بزرگ میشویم عوامل ژنتیکی به مراتب کمرنگ شده و رژیم غذایی و بهداشت دهان در شکل دادن میکروبیوم دهانی جای آن را میگیرند. در ادامه با ترنجی همراه باشید.
این ایده در یک مطالعهی جدید، به رهبری جی. کریگ ونتر -محقق و دانشمند- حمایت شده، در مجله Cell Host & Microbe منتشر شده است. در این تحقیقات میکروبیومهای دوقلوهای همسان و غیرهمسان در دوران کودکی بررسی شد.
کارن نلسون، سرپرست ارشد گروه و همکارانش، تصمیم به بررسی این دوقلوها گرفتند. دکتر نلسون و تیمش گروه بزرگی از بچههای دوقلو را به منظور بررسی مشارکت ژنوتیپ میزبان و محیط زیست اولیه در شکلدهی میکروبیومی دهان در زمینه بهداشت دهان، مورد مطالعه قرار دادند.
پوسیدگی دندان یا مشکلات و بیماریهای دهان مسئله مهمی است که بهداشت دهان را در سطح جهانی به چالش کشیده است. حدود 90 درصد کودکان مدرسهای و نزدیک به 100 درصد از بزرگسالان در سراسر جهان، پوسیدگیهای سطحی و عمقی دندان دارند. تقریبا 20 درصد از افراد میانسال دچار بیماریهای شدید یا پریودنتال هستند که میتواند منجر به از دست رفتن دندان و سایر مشکلات سلامتی شود. در آمریكا آمار مربوط به بهداشت دهان، كاهش 37 درصدی دندانهای شیری یا اولیه كودكان 2 تا 8 سال را نشان میدهد. همچین براساس این آمار درحال حاضر 58 درصد از نوجوانان دارای بیماریهای دندان و دهان بوده و بیش از 90 درصد بزرگسالان با آن درگیر میباشند.
در این مقاله محققان بیان کردند پوسیدگی دندان معمولا به دلیل متابولیز شکر زیاد توسط باکتریهای دهانی رخ میدهد. این امر باعث اسیدی شدن محیط دهان شده و مینای دندان را تحریک میکند و به مرور زمان منجر به ایجاد حفره در دندانها میگردد. همچنین در افرادی که دچار بیماریها و التهاب لثه هستند، باکتریهای خاصی باعث تخریب بافت لثه شده و حفرههایی را بر سطح دندان و لثه ایجاد میکنند که نتیجهی آن، از دست دادن دندان است.
همچنین شواهدی مبنی بر ارتباط بین میکروبیوم دهان – یعنی جمعآوری میکروبهای دهان و مواد ژنتیکی آنها – و سایر بیماریها، از جمله سرطان دهان و بیماریهای قلبی عروقی وجود دارد. همچنین مطالعات متعددی در ارتباط با میکروبیوم روده و سلامتی انجام شده و بیان شده که این موضوع تا حدی تحت تأثیر پیامدهای ژنتیکی میزبان قرار میگیرد.
در این مطالعه، دکتر نلسون و تیم تحقیقاتی وی با سوابق مخصوص دهان از 485 جفت دوقلو، 205 همسان و 280 غیرهمسان، در گروه سنی 5 تا 11 سال نمونه برداری کردند.
ارتباط پوسیدگی دندان و مصرف موادغذایی
همانطور که انتظار میرفت، نتایج نشان داد میکروبیومهای دهانی دوقلوهای همسان نسبت به دوقلوهای غیرهمسان بیشتر بهم شباهت دارند.
پژوهشگران بیان کردند که پسزمینهی ژنتیکی افراد بر انواع باکتریهای دهانی تاثیر میگذارد. همچنین دریافتند که انواع باکتریهایی که بیشتر تحت تاثیر زمینه ژنتیکی میزبان هستند – در اصطلاح به باکتریهای مجرایی معروفند – در پوسیدگی دندان نقش ندارند. در مقایسه کودکان 5 ساله با کودکان 11 ساله مشخص شد، باکتریهای قابل انتقال با افزایش سن، کاهش مییابند. همچنین تعداد باکتریهای ژنتیکی دوقلوهایی که دارای رژیم غذایی با قند و شکر بالایی بودند، کمتر از سایرین بود، این امر نشان داد باکتریهای دهانی ارتباط کمی با پوسیدگی دندان دارند.
مطالعهی محققان درباره بیماریهای دهان و دندان به اینجا ختم نمیشود بلکه قصد دارند تغییر الگوهای میکروبیومهای دهان را نیز بررسی کنند. همچنین تصمیم به مقایسهی سلامت دوقلوهای یکسان و غیر یکسان با تفاوتهای عملکردی در میکروبیومهای دهانشان گرفتند.
به طور کلی میتوان گفت محدود کردن مصرف قند و اسید در دهان جزء دگماتیسم جامعهی دندانپزشکی است. این کار گونههای خاص باکتریهایی که بر اثر مصرف موادغذایی ایجاد شده و توانایی تخریب دندان را دارند، معرفی میکند.
چقدر به سلامت دهان و دندان خود اهمیت میدهید؟
والا من آدم میشناسم تو عمرش مسواک نزده ولی دندوناش یه خال سیاه هم ندارن و برعکس من تا جایی که میتونم رعایت میکنم اما اکثر دندونام خراب شدن. ??
سلام دوست خوبم
این مسئله فقط بستگی به مسواک زدن و نزدن نداره، مسواک زدن یکی از راه های پیشگیری به حساب میاد، چون حفظ سلامت دندان ها روش های مختلفی داره که باید همشون رعایت بشه تا بتونیم دندان های سالمی داشته باشیم.