اخیراً دانشمندان با ساخت یک عینک شگفت‌انگیز موفق شدند تا رنگ‌های نامرئی و سایه‌های غیرقابل رؤیت را مشاهده کنند. این عینک می‌تواند طیف تشخیص رنگ‌ها توسط چشم شما را گسترش دهد. در ادامه با ترنجی همراه باشید.
تتراکروماسی (Tetrachromacy) نام یک بیماری بسیار نادر در چشم انسان‌ها است. این بیماری به‌صورت شگفت‌انگیزی سبب شده تا چشم فرد مورد نظر قدرت خارق‌العاده‌ای نسبت به چشم افراد عادی داشته باشد. این بیماری، حالتی به نام تتراکرومات را در چشم فرد ایجاد می‌کند که باعث شده توانایی تشخیص رنگ‌ها و سایه‌های نامرئی توسط چشم بیمار تا ۱۰۰ برابر افزایش یابد. چشم انسان‌های معمولی قادر است تا طیفی معادل ۱ میلیون رنگ را مشاهده کرده و آن‌ها را از یکدیگر متمایز کند اما چشم کسانی که در وضعیت تتراکرومات قرار می‌گیرد می‌تواند به‌طور تقریبی ۹۹ میلیون رنگ و سایه را مشاهده کرده و هریک را از دیگری تفکیک کند!
چشم افراد عادی دارای ۳ نوع سلول مخروطی شکل برای دیدن رنگ‌ها است که مغز می‌تواند از طریق این سه سلول رنگ‌های بسیار زیادی را تشخیص دهد. کسانی که چشمانشان در حالت تتراکرومات قرار می‌گیرد، دارای ۴ نوع از این سلول‌های مخروطی شکل هستند که این عامل سبب می‌شود تا قدرت تشخیص رنگ‌ها و سایه‌های نامرئی توسط مغز به‌صورت خارق‌العاده‌ای افزایش یابد. دانشمندان در پی کشف علت این پدیده دریافتند که تغییر حالت‌هایی در کروموزوم X سبب شده تا این‌گونه افراد رنگ‌های بیشتری را نسبت به افراد عادی تشخیص دهند. این تغییر وضعیت که در ژنتیک افراد رخ می‌دهد سبب شده تا گیرنده‌های چشم آن‌ها که وظیفه تشخیص رنگ و جذب نور را دارند، به‌شدت افزایش یابند. گفته می‌شود که این حالت بیشتر در بانوان رخ می‌دهد و تنها ۳ درصد احتمال دارد که شخصی درگیر تتراکرومات شود. نمونه ای از دید تتراکروماتیک را می توانید در تصویر زیر مشاهده کنید.
دانشمندان دانشگاه ویسکانسین- مدیسون (Wisconsin-Madison) موفق شدند تا با ساخت یک عینک دوگانه، حالت تتراکرومات را در چشم افراد عادی ایجاد کنند. گزارش‌های منتشرشده در مجله New Scientist نشان می‌دهد که دانشمندان با بهره‌گیری از یک کیت الکترونیکی در این عینک موفق شدند تا طیف رنگی چشم را افزایش دهند. این عینک می‌تواند کاربردهای فوق‌العاده زیادی از جمله تشخیص اشیا استتار شده یا تشخیص مدارک جعلی و تقلبی داشته باشد. این عینک چشم را قادر می‌سازد تا سایه‌های متفاوت حاصل از یک رنگ را تشخیص دهد. چشم غیرمسلح این دو سایه متفاوت را یکسان تشخیص می‌دهد اما هنگامی‌که عینک بر روی چشم قرار می‌گیرد، سبب می‌شود تا وجوه تمایز این دو سایه برای چشم آشکار شود.
این عینک که به‌تازگی توسعه‌یافته است، می‌تواند با فیلتر کردن بخش‌های مختلفی از طیف نور آبی، قدرت تشخیص چشم هنگام مواجه‌شدن با طیف‌های گسترده نوری را افزایش می‌دهد. محققان در تلاش هستند تا با ساخت فیلترهای مختلف از نورهای قرمز و سبز، دامنه کاربرد این عینک را افزایش دهند. این تکنولوژی می‌تواند در تشخیص طیف‌های رنگی نزدیک به هم بسیار کارآمد باشد. برای مثال هنگامی‌که یک جسم در محیط استتار می‌شود در واقع نورهای ساطع از آن با نورهای موجود در محیط مخلوط می‌شوند. این ترکیب نور بازتابی از جسم و نورهای موجود در محیط باعث می‌شود تا جسم مورد نظر از دید چشم‌های غیرمسلح پنهان شود. چشم توسط این عینک می‌تواند تفاوت‌های بسیار اندک نورهای ساطع‌شده از جسم و نورهای موجود در محیط را شناسایی کرده و به‌وضوح اشیاء استتار شده در محیط را ببیند.
