پرونده ای برای بررسی امنیت در سیستم عامل‌های اندروید، iOS، ویندوز و بلک‌بری [اختصاصی ترنجی]

تلفن همراه دوست داشتنی تان را همین حالا در دستانتان بگیرید و از خود بپرسید : آیا تلفن همراه من امن است؟!

 آیفون و آیپد اپل، تا مدت ها پیش در این مورد تحت فشار بودند که، برند بلک بری و سیستم عاملش، در مقوله امنیت، به عنوان استاندارد شرکت های بزرگ در دنیای تلفن های همراه بدل گشته اند و اکنون گوگل و اندروید هم، با تلاش فراوان قصد به ایجاد چنین فشاری به سوی اپل دارند. در بازاری که رقابت برندها در مسائل سخت افزاری و نرم افزاری روز به روز بیشتر می شود، رقابت در زمینه ایجاد امنیت هرچه بیشتر در میان برندها چگونه است؟

در ادامه همراه ترنجی باشید.

چند هفته پیش، محققان یک آسب پذیری با نام Stagefright در پلت فرم اندروید کشف کردند که اجازه می دهد تا یک هکر بتواند، کنترل کامل یک تلفن و یا تبلت اندرویدی را بر عهده بگیرد. این مساله باعث شد تا نزدیک به یک میلیارد دستگاه اندرویدی تهدید شوند و در پی آن به این منجر شد که، گوگل و سازندگان سخت افزار اندرویدی از قبیل سامسونگ و ال جی، به تجدید نظر پیرامون نحوه ارائه به روزرسانی نرم افزاری در دستگاه های اندرویدی بپردازند.

دستگاه های پست پی سی اپل هم، نسبت به تهدیدات امنیتی مصون نیستند. البته باید بگوییم که این موارد در مقایسه با اندروید بسیار کمتر است. در شرایطی نادر، همچون نسخه نرم افزارهای جاسوسی، همچون فیسبوک و اسکایپ، دستگاه های iOS در تهدید امنیتی کمتری نسبت به اندروید قرار دارند.

بلک بری و وینفون هم که نسبت به دو سیستم عامل دیگر، اپلیکیشن های کمتری دارند، تا به امروز، مساله نرم افزارهای مخرب برایشان آن چنان مساله ساز نبوده است. هرچند که باید اذعان کنیم که شیوع بدافزارها در گذشته و در مواردی برای بلک بری وجود داشته است.

البته در کنار مورد بالا، باید به این نکته اذعان کنیم که، از لحاظ تاریخی، رایانه های شخصی ویندوزی و مک، اهداف بسیار بزرگتری برای هکرها و کلاهبرداران اینترنتی، نسبت به پست پی سی های اپلی و اندرویدی به شمار می روند. باید گفت که یک دلیل بسیار بزرگ برای به وجود آمدن این اتفاق این است که از نظر تاریخی، رایانه های شخصی دارای سیستم عاملی کاملا باز هستند و این همان دلیلیست که باعث شده، پی سی ها اینقدر محبوب باشند.

Guillaume Ross، مشاور ارشد شرکت امنیتی Rapid7 در این مورد می گوید :

“در استفاده شما از اپلیکیشن ها، موانع تاثیر گذار کمی وجود دارد.” رایانه های شخصی تکامل یافته پیش از به دست آوردن امنیتی آنلاین، از نگرانی های عمده ما بودند و ما در تلاش برای مقاوم سازی آن ها، در برابر این تهدیدات آنلاین بودیم. گوشی های هوشمند و تبلت ها نیز، از سوی دیگر و پس از برقراری این امنیت برای پی سی ها، اکنون تبدیل به مساله ای مهم شده اند و باید پرسید که آیا آن ها و بر اساس آن چه که طراحی شده اند، برای ما تا چه اندازه امن هستند و امنیتمان را تهدید نمی کنند؟! آیا طراحی اپلیکیشن محور آن ها در سیستم عامل های اندروید و iOS تا چه اندازه کاربران را از تهدیدات امنیتی مصون نگه می دارد؟”

در کنار این، راس اذعان دارد که آمار تهدیدهای تلفن همراه به رشد خود ادامه خواهد داد و حالا که برای مقایسه تلفن های همراه نکاتی چون گرفتن سلفی بهتر در هنگام مقایسه میان این دستگاه ها پیش می اید، وقت آن رسیده که کاربران توجه نزدیکی هم به مقایسه میان آن ها، در چگونگی برقراری امنیت ترتیب بدهند.

یکی از مهمترین بعدهای مسائل امنیتی در دستگاه های تلفن همراه امروزی، به نحوه رمزگذاری اطلاعات کاربر، توسط شرکت های سازنده تلفن همراه مربوط می شود.

باید گفت که در سیستم عامل اندروید، رمزگذاری به طور پیش فرض، در دستگاه هایی که با این سیستم عامل کار می کنند وجود ندارد.(در بسیاری از مدل ها، مخصوصا مدل های ارزان). البته گوگل قول داده بود که این رمز گذاری را به صورت پیش فرض و در آب نبات چوبی، به تمامی دستگاه های جدید اندرویدی بیاورد. که متاسفانه این وعده عملی نشده و گوگل بدون سروصدا از موضع خود در این زمینه عقب نشینی کرد.

در مقابل، رمزگذاری در تمامی دستگاه های iOS، از سال ۲۰۱۰ تاکنون، به صورت پیش فرض (بدون هیچ گزینه ای برای غیرفعال کردن) وجود دارد. دستگاه های بلک بری هم، برای حداقل یک دهه است که رمزگذاری شده اند. اما در مورد ویندوزفون ۸٫۱ کمی قضیه متفاوت است. در ویندوز فون ۸٫۱، دستگاه ها با رمزگذاری سیستم عامل ارائه می شوند، اما این رمزگذاری به صورت پیش فرض وجود ندارد و افراد باید خود آن را فعال کنند. (ویندوز ۸٫۱، اولین نسخه از پلت فرم تلفن همراه مایکروسافت است که با پشتیبانی از رمزگذاری دستگاه ها ارائه شده است)

یکی از کلیدی ترین تفاوت های موجود میان اندروید و iOS و وینفون، این است که اولی در فلسفه طراحی “باز” ساخته شده است. به همین دلیل، در دنیای اندروید، سازندگان تلفن همراه و اپراتورهای موبایل می توانند پیکربندی سیستم عامل اندروید را برای خود سفارشی کنند. پس به همین دلیل، سازندگان برنامه های سوم شخص ثالث نیز، راه های فراوانی برای دریافت برنامه های خود توسط کاربران در این سیستم عامل دارند و این برنامه ها می توانند دسترسی بیشتری به عملکرد داخلی سیستم عامل نسبت به iOS داشته باشند.

به همین دلیل است که گفته می شود در وینفون و iOS، آسیب پذیری امنیتی به خودی خود وجود ندارد. زیرا مایکروسافت و اپل، تمامی برنامه ها را در نسخه دست نخورده وینفون و iOS برای کاربران از نظر امنیتی کنترل و سپس عرضه می کند. شاید برایتان جالب باشد که بدانید، در سال ۲۰۱۴، موری هابر، معاون شرکت BeyondTrust که یکی از بزرگ ترین شرکت های بزرگ در زمینه نرم افزارهای امنیتیست، محاسبه کرده که در این سال، در سیستم عامل iOS، ۱۲۷ نقص امنیتی کشف شده است. این مقایسه زمانی جالب می شود که بدانید، در همان سال، هیچ کس نمی دانست که میزان آمار آسیب پذیری امنیتی در اندروید چقدر بوده است.

پس پرواضح است که چرا آسیب پذیری اندروید بیشتر است. شرکت هایی همچون اچ تی سی و یا سامسونگ برنامه های پیش فرض اندروید و یا حتی رابط کاربری آن را تغییر می دهند. آن ها با انجام این کار می خواهند اندروید را برای کاربران برندشان خاص تر از سایرین کنند و حتی برای رسیدن به این موضوع، برنامه های اضافی زیادی را هم، به کالبد اندروید اضافه می کنند. این چنین کاری را در روندی مشابه، اپراتورهای تلفن همراه نیز انجام داده و حال ببینید که وقتی آشپز چندتا می شود، دستپخت گوگل هم این چنین دچار تغییر شده و چنین تغییراتی همانطور که در بالا هم بدان اشاره کردیم، سبب به وجود آمدن آسب پذیری های زیادی در سیستم عامل می شود.(اگرچه، اگر بخواهیم از عدالت هم دور نشویم، باید بگوییم که برخی از این تغییرات هم می تواند به حذف برخی از آسیب پذیری ها کمک کند.)

نکته منفی دیگر این تغییرات در به روز رسانی دستگاه های اندرویدی خودش را نشان می دهد. همانطور که واقفید، به روز رسانی های سریع و در یک لحظه آن هم برای تمامی کاربران می تواند مثلا به برطرف کردن یک آسیب پذیری جدی در آن سیستم عامل، کمک شایانی کند. حال ربات های سبز کوچک بی زبان را در نظر بگیرید که هر یک از برندها، آن ها را به شکل دلخواه خود بزک کرده اند! سامسونگ، سونی، اچ تی سی و حتی جی ال ایکس خودمان! فرض کنید حالا در برهه ای از زمان، یک آسیب پذیری جدی، متوجه کاربران اندرویدی شود. که برطرف کردن موضوع نیاز به ارائه یک به روزرسانی حیاتی برای بستن مثلا یک حفره امنیتی به خصوص داشته باشد. همانطور که می توانید حدس بزنید، به دلیل تنوع گسترده برندهای اندرویدی و انواع و اقسام رابط های کاربری آن ها برای اندروید و کاربرانشان، ارائه به روزرسانی ها برای تمامی برندها در یک زمان و مخصوصا برای کاربران تمامی مناطق دنیا در یک زمان امکان پذیر نیست. و این یعنی خطری که خیلی از کاربران اندرویدی را می تواند تهدید کند. در کنار این، به دلیل گستردگی و تنوع رابط کاربری در میان برندها و حتی خود رابط کاربری در یک شرکت (مثلا خود سامسونگ چند مدل تاچ ویز برروی انواع گلکسی هایش دارد) آپدیت های سریع و به موقع، عملا برای آن برند، برای عرضه در میان تمام دستگاه هایش و برای کاربران تمامی نقاط دنیا عملا غیر ممکن می شود و شاید در این پروسه، خیلی ها ماه ها و یا یک سال و یا برای همیشه، در انتظار ارائه به روز رسانی دستگاهشان باقی بمانند و در نهایت به روز رسانی ها برای خیلی ها عرضه نشود. این چنین چیزی واقعا به همین دلیل است که باعث شده تا خوراک مهاجمان برای ایجاد آسیب پذیری به سمت دستگاه های اندرویدی به دلیل تنوع و گستردگی آن، بیش از سایر پلت فرم ها باشد.

گوگل هم گفته های ما را تصدیق می کند. به گفته این شرکت، تنها ۱۲٫۴ درصد از دستگاه های اندرویدی، آخرین ورژن اندروید یغنی ۵٫۰ و یا ۵٫۱ را اجرا می کنند و هشت نسخه دیگر اندروید که از سال ۲۰۱۱ پا به بازار گذاشته اند، هنوز در گردش گسترده ای هستند. پس بدیهی است که بسیاری از کسانی که از نسخه های قدیمی تر با آسیب پذیری های اصلاح نشده استفاده می کنند، بسیار بیشتر از سایرین، در برابر آسیب پذیری های امنیتی، در معرض خطر هستند.

همانطور که می دانید، تنها استثنا موارد بالا پیرامون اندروید هم، به گوشی ها و تبلت های نکسوس خود گوگل بر می گردد که این گوشی ها و تبلت ها، خوشبختانه، همچون آیفون و آیپد اپل، به روزرسانی های اندروید را به لطف گوگل، بلافاصله پس از انتشار دریافت می کنند.

آسیب پذیری تازه کشف شده اندروید با نام Stagefright، که به سمت دستگاه های اندرویدی روانه شده بود، پاسخی به ترس مشتریان در دنیای اندروید بود که واقعا، تلفن و یا تبلت آن ها چقدر امنیت دارد. مثل همیشه، مردم خوشحال، مردمی بودند که نکسوس های گوگل را خریده بودند و آن ها را به دنیای پرزرق و برق سایر تولیدکنندگان اندرویدی ترجیح داده بودند. بله! بلافاصله پس از انتشار این آسیب پذیری، گوگل سریعا، در ۵ آگوست همین ماه دست به کار شد و یک بسته به روز رسانی امنیتی را برای کلیه نکسوس هایی که در سه سال گذشته فروخته شده بود عرضه کرد. این حرکت به موقع و فوق العاده گوگل بدان معنا بود که حتی، کاربرانی که نکسوس های قدیمی تر، با سیستم عامل اندروید ۴٫۴ برروی آن را دارند، نگرانی هایشان بابت این مسئله حاد امنیتی برطرف خواهد شد و مشکلات امنیتی دستگاهشان، با دریافت این به روز رسانی، فعلا حل خواهد شد، حتی اگر دستگاه نکسوس خود را، به آخرین نسخه از سیستم عامل ارتقا نداده باشند. (شبیه به مردمی که در حال اجرای ویندوز ۷ برروی رایانه های شخصی خود هستند و برای در امان ماندن از تهدیدات امنیتی، نیازی به ارتقا به ویندوز ۱۰ ندارند)

شاید اتفاقات بالا و عکس العمل سریع گوگل در مشتری مداری برای کاربرانش، تلنگری شود بر سایر برندهای اندرویدی که سهم زیادی هم در فروش در این ورطه برای خود کسب کرده اند. ال جی و سامسونگ، پس از این جریان، فعلا اعلام کرده اند که قصد دارند، برای کاربرانشان در زمینه مسائل امنیتی، به روز رسانی های ماهانه را در نظر بگیرند. هرچند که این موضوع به هماهنگی با اپراتورهای طرف قرارداد شرکت ها و همچنین ارائه خدمات همزمان و سریع به کاربرانشان در سراسر دنیا، نیاز دارد که ممکن است چنین وعده ای را فعلا در حد همان حرف نگه دارد و موضوع را برای این برندها پیچیده کند.

اما به هر حال، اندروید در زمینه رفع مشکلات امنیتی، آن هم در زمان سریع، در حال پیشرفت است و این موضوع به خصوص در میان دستگاه های نکسوس محسوس تر است. اما بر خلاف اندروید که باید گفت، شاید چوب تنوع و گستردگی بیش از حد خود را می خورد، اپلی ها به لطف سیستم بسته و انحصاری شان، بسیار کمتر درگیر چنین مشکلاتی هستند و کوپرتینویی ها، همواره با ارائه به روزرسانی های گاه و بی گاه خود، سخت در تلاش برای پاک نگه داشتن پلت فرم خود، از تهدیدات امنیتی هستند، طوری که سیستم عامل پایدارشان، در تمامی محصولاتشان، به خوبی و با قدرت امنیتی بالا کار کند.

نکته دیگری که در زمینه امنیت در این مقاله وجود دارد، مربوط به بحث پیرامون مدیریت دستگاه های تلفن همراه و اساسا تثبیت آن هاست.

در مورد ویندوزفون، که تا پیش از این مایکروسافت در زمینه قابلیت های مدیریت در ویندوزفون ضعیف عمل کرده بود و بالاخره در ویندوز فون ۸٫۱ که در پاییز منتشر شد، مایکروسافت سرانجام، در پلت فرم گوشی های هوشمند ویندوزفونی، یک سطح معقول از قابلیت های اساسی را برای کاربرانش فراهم ساخت. در کنار این، برای دستگاه های بلک بری هم، از زمان های گذشته، و برای مدت طولانی، برنامه های کلیدی به همراه مدیریت دسترسی به کاربر داده شده است. iOS هم به دنبال قابلیت های اندرویدی، کم کم در این زمینه به پیش رفته و هر سال هم برنامه های مدیریتی جدید و جالبی عرضه می کند.

در کنار خود سیستم عامل، که هدف اصلی در دستگاه های تلفن همراه است، برنامه های مخرب هم، می توانند، مهره ای کارامد، برای چینش حملات امنیتی حاد، با درجه آسیب پذیری بالا باشند. ایرا گراسمن، مدیر ارشد تکنولوژی MCPc در این زمینه جمله جالبی دارد. وی می گوید :

اگر برنامه های سوم شخص سیستم عامل شما امن نیست، پس مهم نیست که سیستم عامل شما چقدر امنیت دارد.

به نظر می رسد که در این جا هم، امنیت به روی اپل لبخند می زند. شاید خیلی ها، اپل را، به دلیل محدودیت های شدیدی که بر سیستم توزیع برنامه های خود در نظر می گیرد، سرزنش کنند. اما واقعا باید گفت که چنین تدبیری از سوی اپل، نه تنها ناراحت کننده نیست، بلکه در به وجود آمدن پلت فرمی یک دست و پایدار و با امنیت بالا، بسیار موثر است. پلت فرم اپل به گونه ایست که در دستگاه های پست پی سی این شرکت، دریافت برنامه از طریقی به جز خود فروشگاه برنامه اپل موسوم به اپ استور، بسیار دشوار است. و این مسئله، که صاحبان آیفون و آیپد بتوانند از راه های دیگری به جز اپ استور برنامه دریافت کنند، امری به شدت طاقت فرساست. اپل با این کار توانسته، یکی از پایدارترین سیستم عامل های دنیای پست پی سی ها و در عین حال، یکی از محبوب ترین ها را برای کاربرانش عرضه کند. برنامه های آی دیوایس ها، تنها از اپ استور قابل دریافت هستند و اپل با قرار دادن مهندسان نرم افزار خبره در این فروشگاه، کلیه برنامه ها را پیش از عرضه در اپ استور کنترل و محتوای آن را از نظر عدم مخرب بودن برای کاربران و دستگاه هایشان بررسی می کند. این چنین است که کاربران اپلی، برخلاف اندرویدی ها، با آرامش و اطمینان کامل برنامه ها را دریافت و حتی حاضر می شوند که برای بسیاری از آن ها پول بپردازند. زیرا آن ها مطمئن هستند که اپل همواره این برنامه ها را مانیتور کرده و آن ها از نظر امنیتی، نمی توانند هیچ آسیبی به دستگاه های اپلی شان وارد کنند. این چنین است که این امر، علاوه بر بالا بردن امنیت برای دستگاه های اپلی، برای توسعه دهندگان هم عالی عمل می کند و کاربران با پرداخت حق الزحمه برنامه نویسان، هم به امنیت بیش از پیش دستگاه های خود کمک کرده و هم توسعه دهندگان را در ارائه برنامه های عالی و با کیفیت بالا، بیش از پیش ترغیب می کنند. اتفاقی که آیفون اپل را و پلت فرم این شرکت را این چنین در جهان محبوب کرده است. چیزی که ما مشابه آن را در اندروید خیلی کمتر می بینیم. هرچند که در کنار این مورد، هکرها که همه جا حضور دارند، با ارائه هکی با نام جیلبریک، سعی در شگستن حصاری از اپل دارند که اگر خوب به گفته های بالا دقت کنید، باید گفت که این حصار، در جهت صلاح هر چه بیشتر آن ها تدارک دیده شده است. البته اپل همواره به کاربران پیرامون این موضوع هشدار می دهد و به آن ها می گوید که با جیلبریک، انواع حفره های امنیتی را در دستگاه خود ایجاد خواهید کرد و امنیت خود و دستگاه تان را به شدت پایین خواهید آورد که در این زمینه هیچ مسئولیتی متوجه اپل نخواهد بود. به همین دلیل، بر طبق مقررات اپل و در جهت بالا بردن امنیت دستگاه های اپلی و کاربرانشان، دستگاهی که جیلبریک شود، از درجه اعتبار خارج بوده و گارانتی آن نیز توسط اپل باطل می شود. پس می توان واقعا به این نکته پی برد، که برخلاف پلت فرم اندروید و گستردگی بیش از حد آن، اپل با ایجاد قوانینی سخت گیرانه در یک سیستم عامل بسته، به کیفیت کار و پایداری و امنیت هرچه بیشتر کاربران در پلت فرم خود می اندیشد.

باید بگوییم که چنین اتفاق خوشایندی برای وینفون هم وجود دارد و در این پلتفرم هم، کاربران تنها می توانند برنامه های خود را تنها از فروشگاه مایکروسافت دریافت و برروی دستگاه های خود نصب کنند که مطمئنا این برنامه ها، کاملا از سوی مایکروسافت از نظر امنیتی چک شده و در دسترس کاربران قرار می گیرند. مایکروسافت در ویندوز فون با استفاده از برخی از فن آوری های مشابه که در ویندوز ۸٫۱ استفاده می کند که پردازش امنیتی بوت نام دارد.، که به طور خاص شامل UEFI و مولفه بوت امن است. بوت امن در واقع، یکی از ویژگی های UEFI است که کمک می کند تا دستگاه های برابر نرم افزارهای مخرب و یا دستکاری های دیگر محافظت شود. بدین صورت که هنگامی که یک دستگاه تلفن ویندوزفونی روشن و آغاز به کار می کند، سیستم عامل بوت لودر تنها اگر امضای دیجیتال بوت لودر را شناسایی و صداقت آن را تایید کند دستگاه را اجرا می کند. بوت لودر یک مرجع معتبر است که در پایگاه داده ثبت نام UEFI ثبت شده و در مورد تمام دستگاه های تلفن ویندوزفونی، امضای بوت لودر تلفن قابل اعتماد است. برای ویندوز ۸٫۱ شما می توانید که این بوت امن را غیرفعال کنید.

به اپل بازگردیم، کمی بالاتر در مورد محدودیت ها و حصاری که اپل در پلت فرمش برای کاربران ایجاد کرده صحبت کردیم و برخلاف خیلی ها که از آن به بدی یاد می کنند، در مقوله امنیت از این روش تقدیر کردیم. اما نکته ای که وجود دارد این است که درواقع باید گفت که با وجود آن که در مورد چنین حصاری که اپل ایجاد کرده، امنیت و کیفیت خوب را اپل در پلت فرمش برای کاربر به ارمغان می آورد، هکرها باز هم آرام ننشسته و سعی در نفوذ، آن هم از طریق دیگری دارند. روشی که “حمله ماسک” نامیده می شود. در این روش، که هکرها از آن و بر علیه امنیت iOS استفاده می کنند، مهاجمان، از محبوبیت برنامه های محبوبی چون فیسبوک و یا واتس اپ در iOS استفاده کرده و آن ها را به اصطلاح بمب گذاری می کنند. بدین صورت که، آن ها وقتی می بینند که با به روزرسانی های مداوم و کنترل کامل برنامه های اپ استور، نمی توان به iOS ضربه جدی وارد کرد، با ورود به سرورهای برنامه های این چنینی در iOS و هک و کنترل آن ها، همچون مهاجمی که ماسک به صورت زده، از این سرورها استفاده و اطلاعات کاربران در این اپلیکیشن ها را در iOS، به یک سرور جاسوسی ارسال و بدین صورت دزدی اطلاعات می کنند. روشی خطرناک، که می تواند، خطرات حادی را برای کاربر و در پی آن اپل ایجاد کند.

اما در این حالت هم، خوشبختانه، چنین برنامه هایی که به برنامه های بمب گذاری شده معروف است، باز هم به دلیل کنترل سرسختانه اپل، نمی توانند به اپ استور راه بیابند و تنها قربانیانشان را از میان کاربرانی که آی دیوایسشان را جیلبریک کرده اند، پیدا می کنند. بدین صورت که مثلا یک شرکت و یا یک ارگان خاص، می تواند برای جاسوسی از کارمندانش، چنین برنامه هایی را بمب گذاری کرده و برروی دستگاه های اپلی جیلبریک شده کارمندانش نصب  کند. هرچند که در مرحله اول، خود این شرکت ها، به هکرهایی متخصص برای هک کردن و بمب گذاری کردن چنین برنامه هایی، جهت هک و جاسوسی از کاربران مورد نظر نیاز دارند که این امر برای آن ها در مواردی بسیار دشوار خواهد بود. جدیدا هم، آمارهایی که منتشر شده، که اشاره به خطرات بزرگ و فراگیر شدن حملات ماسک به سمت کاربران متوسط دارد و این نشان می دهد که کاربری که خطرات جیلبریک کردن آیفون خود را به جان می خرد، باید آن قدر باهوش باشد تا دستگاهش توسط هکرها و در قالب چنین برنامه هایی که آن را از جایی جز اپ استور می گیرد، مورد تهاجم واقع نگردد.

البته باید به این موضوع هم اشاره کنیم که در اندروید هم فروشگاه خود گوگل با نام گوگل پلی وجود دارد که برنامه های ارائه شده در آن، از نظر مسائل امنیتی ارزیابی و کنترل می گردند. اما به گفته گیوم راس، شیوه ارزیابی امنیتی گوگل پلی دارای فرایندی خودکار است و برخلاف این فرایند خودکار، در اپ استور، اپل مهندسانی را به شیوه سنتی، برای ارزیابی امنیتی برنامه ها در نظر می گیرد که این افراد، همواره با تمامی برنامه های ارائه شده در اپ استور درگیر، و آن ها را از نظر امنیتی چک می کنند.

باید گفت که با توجه به نکات بالا، اگر کاربران، برنامه های خود را از فروشگاه های رسمی اپل و یا گوگل و یا مایکروسافت دریافت کنند، احتمال دریافت برنامه های مخرب برای آن ها بسیار  کم خواهد بود، این اتفاق در مورد مایکروسافت و اپل و اکوسیستمشان، قطعا محقق خواهد شد و در مورد گوگل هم گفته شده، که بر طبق آمارها، تاکنون تنها ۰٫۱۵ درصد از برنامه های گوگل پلی، به برنامه های مخرب آلوده بوده است که واقعا درصد پایینیست. پس باید گفت که این آمار، نشان از سالم بودن برنامه های فروشگاه های اپل و گوگل است. اما نکته نگران کننده این است که خیلی از کاربران، سعی در نصب برنامه ها از منابعی غیر از این فروشگاه ها می کنند که در این جاست که مشکلات آسیب های امنیتی در قالب برنامه های شخص سوم آغاز می شود، که البته باید گفت که این دریافت از منابع نامشخص، در اندروید به دلیل باز بودن سیستم عاملش، بسیار بیشتر از iOS و وینفون است. زیرا در اندروید و در بخش تنظیمات، برخلاف آیفون و وینفون، گزینه ای وجود دارد که با زدن تیک آن و فعال کردنش، به کاربران اجازه می دهد تا برنامه های سوم شخص را علاوه بر گوگل پلی، از هر منبع دیگری دریافت کنند. و بر اساس همین قابلیت، فروشگاه های کوچک و بزرگ بسیاری برای کاربران اندرویدی در سراسر دنیا به وجود آمده، که کاربران بدون هک سیستم عاملشان و تنها با زدن همان تیک در بخش تنظیمات، می توانند از این فروشگاه ها برنامه دریافت و نصب کنند، که در بیشتر موارد، متاسفانه این برنامه ها، به دلیل نبود ارزیابی کیفی و امنیتی کافی، برای دستگاه های اندرویدی کاربران می توانند مساله ساز شوند. به طور مثال در این زمینه می توان به فروشگاه های اندرویدی چون : Mumayi ،AnZhi ،Baidu ،eoeMarket و liqucn اشاره کرد که در این فروشگاه ها، برنامه هایی به غیر از برنامه های گوگل پلی عرضه می شود که در اکثر موارد، برنامه های این فروشگاه ها جعلی و مخرب است.

پس باید گفت که در فروشگاه های رسمی اپل و گوگل و مایکروسافت، برنامه ها با ارزیابی امنیتی بالا عرضه شده که همانطور که در بالا گفتیم، گوگل از ماشین ارزیابی امنیتی برای چک کردن برنامه ها استفاده کرده و اپل ترجیح داده تا به شیوه سنتی و به طور دقیق برنامه ها را مورد ارزیابی کیفی و امنیتی قرار دهد که باید گفت در این زمینه، سخت ترین شیوه ارزیابی برنامه ها را اپل در اپ استورش، نسبت به سایر فروشگاه ها دارد.

اما نکته دیگری که باید به آن اشاره کنیم، خود برنامه ها و نحوه تعامل آن ها با یکدیگر است. برنامه ها برروی دستگاه های اندرویدی، قدرت بیشتری برای تعامل با یکدیگر و خود سیستم عامل دارند. این مورد یعنی انعطاف پذیری بیشتر برنامه ها در اندروید نسبت به iOS که اپل در آن شیوه ای محافظه کارانه را در پیش گرفته، بسیار بیشتر است. به طور مثال، کاربران اندرویدی از مدت ها پیش، می توانستند صفحه کلید سیستم عاملشان را تغییر و از برنامه های شخص ثالث صفحه کلید در این زمینه بهره بگیرند. این در حالی بود که iOS از این قابلیت بی بهره بود، که به تازگی اپل در iOS 8 خود، این ویژگی را برای کاربرانش فعال کرد. یا مثلا می شود به برنامه هایی با دسترسی به فایل های سیستمی دستگاه اشاره کرد که این ویژگی در اندروید وجود داشته و هنوز هم اپل آن را در iOS فعال نکرده است.

اما حالا که بحث برنامه ها در سیستم عامل ها و نحوه تعامل آن ها با یکدیگر در پایداری هرچه بیشتر سیستم عامل صحبت به میان آمد، و این که ما از آزادی عمل در اندروید سخن به میان آوردیم و از امنیت پایین تر این سیستم عامل به واسطه این آزادی عمل بیشتر نسبت به سایر سیستم عامل ها صحبت کردیم. باید عادل هم باشیم و باید بگوییم که در بعضی موارد این آزادی عمل می تواند به صورت جالبی در خدمت امنیت در سیستم عامل قرار گیرد. بله! حالا که مقاله ما در مورد امنیت است، بد ندیدیم که اشاره ای هم به سرویس Knox در اندروید داشته باشیم. ایده جداسازی ایمیل های کاری از شخصی و حفظ اطلاعات در محیط های مختلف کاربری، یکی از دلایل محبوبیت سیستم عامل بلک بری در دیرباز بوده است و شرکت سامسونگ، بزرگ ترین تولید کننده اندرویدی دنیا، با ایده برداری از این موضوع و به لطف منبع باز بودن اندروید، این سرویس امنیتی را برای کاربران خود فراهم ساخته است. این ایده همانطور که گفتیم، برای بالا بردن امنیت هرچه بیشتر کاربران، در تقسیم تلفن به دو فضای کاری و شخصی تعریف شده است. در این سرویس با اظافه شدن یک آیکن در پایین صفحه نمایش موبایل، کاربر قادر می شود که میان فضای کاری و شخصی دیوار محکمی بکشد و به وسیله این آیکن میان آن ها جا به جا و یا به اصطلاح سوییچ کند. پس با این روش، کاربر می تواند دو محیط کاری و شخصی مجزا را برای خود تعریف کند که در این دو محیط، با خوش سلیقگی، فضای ذخیره سازی اطلاعات و رمزهای عبور و کلیه مسائل امنیتی از یکدیگر مجزا و متفاوت است.

سرویس ناکس دارای ویژگی های امنیتی جالبیست که به آن ها اشاره می کنیم :

• در ناکس نمی توان به هیچ وجه اسکرین شات گرفت و آن را ذخیره کرد.
• محیط ناکس کاملا ایزوله بوده و اطلاعاتی که در آن وجود دارد در بخش های دیگر قابل مشاهده نیست.
• وقتی در ناکس کپی پیست می کنید اطلاعات در کلیپ بورد بیرون ناکس ذخیره نمی شوند.
• ناکس بدافزارها را شناسایی و اسکن کرده و از ورودشان به محیط خود جلوگیری می کند.
• در ناکس تمامی اطلاعات رمز گذاری شده و بنابراین دسترسی افراد به اطلاعات ناکس ممکن نخواهد بود.
• اگر در دستگاه شما مشکل امنیتی خاصی رخ دهد، ناکس سریعا آن را شناسایی و گزارش خوهد داد.
• با ناکس شما می توانید همچون گوشی های بلک بری، دستگاه های اندرویدی را برای ارگان ها و شغل های مهم دولتی و برای کارمندان آن ها استفاده کنید.
• ناکس دارای دو محیط متفاوت است.محیط کاری و شخصی که کاملا از هم جدا هستند.
• ناکس قابل ریست کردن نیست.

باید بگوییم که ناکس بخشی از مقوله امنیت پیرامون ایمیل ها و اطلاعات شخصی افراد را پوشش داده و می تواند با توجه به آن که تنها در گوشی های سامسونگی در دسترس است، به مقدار زیای از مشکلات امنیتی اندروید پیرامون بدافزارها بکاهد. ناکس همچون ویژگی iOS و وینفون، دارای برنامه ریزی بوت امن است که باعث می شود تنها نرم افزارهای مجاز و تایید شده برروی دستگاه مورد نظر اجرا شود. همچنین این سرویس بر ساختار اندازه گیری یکپارچه ساخته شده که نظارتی یکپارچه را برهسته لینوکسی فراهم می آورد. در کل باید گفت که این حرکت سامسونگ در ساخت چنین سرویسی در مقوله امنیت برای افزایش امنیت اندروید، بسیار قابل تحسین بوده و در بازار رقابتی باعث خواهد شد که توسط سایر برندهای اندرویدی دیگر هم الگوبرداری و سرانجام شاید توسط گوگل به عنوان یک ویژگی پیش فرض، با به اندروید گذارد.

اما حالا که از سرویس ناکس سامسونگ و شباهت آن با سیستم عامل بلک بری صحبت کردیم، بگذارید کمی هم در مورد بلک بری و سیستم عاملش صحبت کنیم. استیون کنتروویتز مدیرعامل CelPro و از همکاران و شریک تجاری بلک بری در نییورک می گوید :

بلک بری امن ترین سیستم عامل در دنیای پست پی سی هاست. تنها به همین دلیل هم هست که آن ها هنوز زنده هستند.

اگر اهل نوستالژی باشید، بلک بری و تلفن های با صفحه کلید معروفش، هنوز هم می توانند برایتان دلبری کنند، اما اگر در زمان حال و پای یک انتخاب مناسب در میان باشد، شاید خیلی ها به عنوان گزینه آخر به بلک بری فکر کنند. آن ها همانطور که زمانی در اوج بودند، خیلی زود فرود آمدند و در این بازار رقابتی نتوانستند به آن چه که در خور حقشان بود برسند. اما این دلیل نمی شود که ما از یکی از امن ترین سیستم عامل های دنیای پست پی سی ها حرفی به زبان نیاوریم. بلک بری به لطف سیستم پیام رسانی خود که یکی از امن ترین ها در نوع خود است، هنوز هم برای افرادی که شغل هایی امنیتی دارند یک گزینه عالی محسوب می شود و بسیاری از افراد مهم در ارگان های مهم، به دلیل امنیت بالای این سیستم عامل، تنها اجازه استفاده از گوشی های بلک بری را به کارمندانشان می دهند. به عنوان مثال، باراک اوباما رئیس جمهوری ایالات متحده، چندی پیش اعلام کرد که بسیار علاقه مند به داشتن یک آیفون است، ولی به دلایل امنیتی، پنتاگون، اجازه استفاده از آیفون را به او نداده و این در حالیست که جالب است که بدانید تلفن همراه او، یک دستگاه بلک بری است. امنیت گوشی های بلک بری که اوباما را هم مجبور به استفاده از آن ها کرده بدین صورت است که ایمیل هایی که به گوشی های بلک بری ارسال می شوند برخلاف سایر سیستم عامل ها، با واسطه سرور بلک بری (BlackBerry Enterprise Server) که به اختصار BES نامیده می شود ارسال می گردند. این ایمیل ها تحت پروتوکلی خاص رمز گذاری شده که قابل دستیابی و خواندن نیستند. زیرا این پروتوکل کاملا مستقل از گواهی های عمومی عمل می کند. این جاست که این تفاوت جذاب در امر پیام رسانی و امنیت آن در سیستم عامل بلک بری در مقایسه با سایر سیستم عامل ها خود را نشان می دهد. زیرا در گوشی های با سیستم عامل اندروید و iOS، هکرها و کسانی که برای خرابکاری، قصد نفوذ به شبکه موبایل شما را داشته باشند، می توانند به صورت قانونی وارد سامانه صدور گواهی دیجیتال شده و ایمیل هایی که برای دستگاه های اندرویدی و اپلی شما ارسال می شود را بخوانند. همچنین، سرورهای بلک بری یا همان BES، دارای ویژگی جالبی با نام ریزسازی کنترل امنیتی بوده که بهتر از سایر سیستم عامل ها عمل می کند. همچنین اپلیکیشن های بلک بری های کلاسیک با زبان جاوا نوشته شده که امکان حمله را در مقایسه با سایر سیستم عامل ها کم می کند. علاوه بر این ها، در سیستم عامل بلک بری رمزنگاری برخلاف سایر سیستم عامل ها به صورت تلفیقی در سخت افزار و نرم افزار با هم انجام شده که امنیت دستگاه را بسیار بالاتر می برد. اما خیلی هم هیجان زده نشوید. در زمینه کدگذاری، درست است که افراد با ورود به سامانه گواهی های دیجیتال، نمی توانند آن ها را بخوانند اما، تمامی پیام های دستگاه های بلک بری، با یک کلید اشتراکی کدگذاری شده که به صورت قرینه در صورت نیاز و یا درخواست مسئولان قابل دسترسی خواهند بود. که در این مورد باید اذعان کنیم که اکنون اپل در iOS بسیار عالی تر عمل کرده و بر طبق خبرهای جدید، اپل سیستم جدیدی از کدگذاری را ارائه داده که حتی خود کارکنان اپل هم نمی توانند به آن ها دسترسی داشته باشند، بنابراین اپل طبق گفته ها اعلام کرد که اگر هم بخواهد، نمی تواند این کدها را در اختیار سران دولت در آمریکا قرار دهد.

موارد دیگری هم در گوشی های بلک بری هستند که در کل به ما می گویند که واقعا هیچ سیستم عاملی امنیت کامل ندارد و همه سیستم عامل ها چندجایشان در زمینه امنیت می لنگد که البته برای هر سیستم عامل کم و زیاد دارد.  مواردی چون : هک شدن گوشی های بلک بری که با توجه به این که اکثر اپ های این سیستم عامل با ++C نوشته شده، پس رخنه در سیستم مدیریت حافظه آن امکان پذیر است. مورد بعدی هم، همه بدافزارها به این سیستم عامل است که شاید در گذشته غیرممکن بود ولی اکنون، با ارائه کیت توسعه دهندگان توسط ریم به برنامه نویسان، آن ها می توانند اپلیکیشن های خود را در خارج از محیط JVM نوشته که درست است که مشکلات توسعه دهندگان را کمی رفع می کند، اما در عین حال، پای بدافزارها را هم به گوشی های بلک بری باز می کند.

اما اجازه دهید که اکنون در بحث آزادی عمل و رابطه مستقیم آن با امنیت هم، نکاتی را اشاره کنیم :

باید گفت که گوگل شاید با این آزادی ها، بسیاری از کاربران علاقه مند به آزادی عمل بیشتر را از اپل و محدودیت هایش به سمت خود کشاند، اما نباید این نکته را از یاد برد که آزادی به هر نحو عواقبی هم به دنبال دارد و از همین رو، شاید همین آزادی بی حد و حصر، برای کاربران متوسط و دستگاهشان، مشکلات امنیتی حادی را به وجود آورد. به همین دلیل، گوگل قصد دارد که در اکتبر امسال، در اندروید ۵٫۰ خود، با قرار دادن محدودیت بیشتری برروی برنامه ها، در اندروید، یک فرایند با نام جعبه ایمنی را بیش از پیش تقویت کند. (باید گفت که اندروید برای مدتیست که دارای این جعبه ایمنیست اما، این جعبه ایمنی در اندروید ۵٫۰ به طور قابل توجهی تقویت شده است.) پس باید گفت که برای کاربران اندرویدی با نسخه های قدیمی، اگر دستگاهشان قابلیت ارتقا به اندروید آب نبات چوبی را دارد، بهتر است که هرچه زودتر، نسبت به ارتقا به این نسخه از اندروید اقدام کنند. در کل باید گفت که اپل با توجه به سیستم خاص خود در محدودیت ها، از آغاز برنامه ها را با کنترل و قرار دادن محدودیت هایی مهار کرده بود. اتفاقی که گوگل در اندروید احساس می شود که به تازگی و به خاطر بالا بردن امنیت به سراغ آن رفته است.

نکته دیگری که در بحث امنیت باید بدان توجه کرد این است که خوشبختانه اپل تنها به فکر ارتقای امنیت از زبان نرم افزار نبود و بلکه برای تقویت امنیت دستگاه هایش از قدرت سخت افزاری هم در این زمینه استفاده کرد. بله.سنسور اثر انگشت که اپل به شیوه خودش، باز هم با انقلابی در آن که پیشتر در تعدادی از تلفن های همراه نه به شکل امروزی آن را دیده بودیم، کاری کرد که آیفون و سپس و آیپدها، از نظر امنیتی با زبان سخت افزار دچار تحول شوند. خوشبختانه به دلیل محبوبیت بالای این شرکت، برندهای اندرویدی همچون سامسونگ و اچ تی سی هم به دنبال این شیوه جذاب امنیتی رفته و آن را در محصولاتشان به کار گرفتند. اپل هم در معرفی این شیوه، تنها به کاربرد امنیت در مسائل ساده باز کردن صفحه نمایش بسنده نکرد و آن را در مواردی چون خرید اپلیکیشن هم گسترش داد. اکنون نیز، توسعه دهندگان می توانند از این ویژگی جذاب استفاده و امنیت برنامه های خود را از این طریق بالا ببرند.

اما علاوه بر بررسی های امنیتی در قالب نکات بالا، همانطور که می دانید، خود شرکت ها سعی می کنند که برای کاربرانشان، بالاترین امنیت ممکن را فراهم کنند، و البته کاربرانی که دغدغه امنیت دارند، می توانند با قراردادن آن به عنوان یک اولویت مهم، در کنار سایر اولویت هایشان، تلفن همراه و یا تبلت موردنظرشان را انتخاب کنند. اما کاربران پلت فرم های مختلف، از نظر امنیتی به سراغ کدام دستگاه ها بروند و یا تکلیفشان با امنیت دستگاهشان چگونه است :

برای یک آیفون و یا آیپد : درست است که دغدغه امنیت به عنوان یک نگرانی همواره وجود دارد. اما باید به شما بگوییم که نمی خواهد به صورت تمام وقت نگران این موضوع باشید. یک آیفون و یا آیپد با سیستم عامل iOS برروی آن، هنوز هم، ذاتا امن تر از اندروید(مخصوصا در نسخه های قدیمی) است. و به لطف به روزرسانی های امنیتی اپل که به طور منظم برای تمامی دستگاه ها، در یک زمان و در تمامی نقاط عرضه می شود، می توان از نظر امنیتی کمی آسوده خاطر بود. در کل شما با داشتن یک آی دیوایس، تا حدود زیای نگرانی کمی بابت مسائل امنیتی خواهید داشت.

یک گوشی و یا تبلت نکسوس : خوب اگر اندروید را به iOS ترجیح می دهید و بدتان هم نمی آید که دستگاهتان از به روز رسانی های به موقع امنیتی بهره ببرد، نکسوس گوگل بهترین انتخاب برای شماست. دستگاه های نکسوس نسبت به سایر اندرویدی ها، با سرعت بیشتری به روز رسانی ها را دریافت می کنند. البته سایر تولیدکنندگان اندرویدی چون سامسونگ هم وعده عرضه چنین به روزرسانی های منظمی را داده اند اما، جزییات این ادعاها هنوز مبهم هستند.

برای سایر دستگاه های اندرویدی : این دستگاه ها بسته به همت سازنده آن ها، به روزرسانی های اندروید را در زمان های مختلفی دریافت می کنند. برخی از سازندگان این به روزرسانی ها را بیشتر برای دستگاه های جدید ارائه می دهند و برخی از دستگاه ها هم هستند که از به روزرسانی ها در زمان هایی محروم می مانند. برای آن ها که از به روزرسانی ها محروم می مانند راه حلی ارائه شده و آن نصب نرم افزارهای امنیتی برروی آن ها از طریق بسته های امنیتی AV است که برای کسب اطلاعات بیشتر می توانید به وبسایت AV-Test.org مراجعه نمایید.

در مورد آیفون آیپد هم باید بگوییم که در حال حاضر، این بسته های AV برای این دستگاه ها اجرا نمی شوند. زیرا جعبه ایمنی iOS و محدودیت هایش، آن قدر قدرتمند است که در آن، برنامه های امنیتی قادر به حمایت سیستمی از دستگاه نخواهند بود. (تنها می توانید اپلیکیشن آن را از اپ استور دریافت و آن را اجرا کنید.)

در مورد دستگاه های وینفونی : وینفون ۸٫۱، از هر نظر، یکی از بهترین ها در بحث امنیت است. تیم توسعه و تحقیق مایکروسافت، با ایجاد نکات امنیتی بالا، سعی به از بین بردن و یا کاهش حداقلی خطرات امنیتی بالقوه را داشته اند. اگر کسی علاقه به محیط وینفون دارد و با کمی اپلیکیشن ها نسبت به اندروید و iOS کنار می آید، از نظر امنیتی کاملا آسوده خاطر باشد که سیستم عاملی را انتخاب کرده که در آن، نرم افزارهای مخرب همچون iOS اپل بسیار کم است و بسیار بسیار کمتر از سیستم عامل منبع باز اندروید است. همچنین، قطعا با همه گیرشدن ویندوز ۱۰ برروی اسمارت فون های ویندوزی، باز هم افزایش امنیت را شاهد خواهیم بود. اتفاقی که مدیرعامل شرکت امنیت فن آوری اطلاعات کاسپراسکای هم آن را تایید و از وینفون به عنوان امن ترین سیستم عامل پست پی سی ها نام برده است.

در مورد دستگاه هایی با سیستم عامل بلک بری : خیلی کم پیش می آید که کسی بدون توجه به پست و مقامی که دارد، تنها برای بحث امنیت به سراغ گوشی های بلک بری برود و افرادی که گوشی های بلک بری را انتخاب می کنند یا بنا به موقعیت کاری دست به این انتخاب می زنند و یا به خاطر علاقه شان به این برند. در کل همانطور که در بالا هم اشاره کردیم، شاید در گذشته ای نه چندان دور، سیستم عامل بلک بری در زمینه امنیت، حرف اول را می زد اما اکنون، به دلیل رشد زیاد سیستم عامل ها، تمامی برندها، شکاف ها را کم و مقوله امنیت را تا حدی به یکدیگر نزدیک کرده اند. بنابراین اگر کسی دغدغه امنیت بسیار برایش حیاتیست، در کنار بلک بری می تواند قطعا به آیفون و گوشی های ویندوزی و اندرویدی (به شرط استفاده صحیح) هم نگاهی داشته باشد.

باید گفت که مقوله امنیت در دنیای پست پی سی ها، به دلیل گستردگی بسیار آن ها، اکنون به یک مساله بسیار مهم و جدی برای شرکت ها و کاربران تبدیل شده و با وجود آن که هنوز این حملات نسبت به پی سی ها آمار کمتری دارند، اما، از رشد قابل توجهی برخوردار شده اند که بسیار نگران کننده به نظر می رسد.اندروید و iOS اکنون با ۹۶ درصد، بیشترین سهم کاربران را در بازار در اختیار خود دارند. (اندروید با ۷۸ درصد در مقابل iOS با ۱۸ درصد) در کنار این، ویندوز ۸ با ۲٫۷ درصد و بلک بری با ۰٫۳ درصد در رتبه های بعدی قرار گرفته اند، و همچنان رقابت داغ میان این سیستم عامل ها ادامه دارد.

در مجموع صحبت پیرامون پلت فرم ها، یعنی صحبت پیرامون مجموعه ای که یک شرکت برای استقرار برنامه های خود از آن استفاده می کند و به طور مستقیم کاربرانش را درگیر آن می کند. پلت فرمی که در آن، تیم های امنیتی زیای مستقر می شوند تا کاربران بتوانند از یک منبع امن و بدون به وجود آمدن آسیب های امنیتی، به برنامه های آن پلت فرم دسترسی داشته باشند. در یک شرکت تکنولوژی، ابزار مدیریت تلفن همراه، می تواند این مکانیزم های امنیتی را به سیاست های برند در پلت فرم و کنترل محتوای مدیریت ارتباطی پیوند بزند.

باعث تعجب نیست که در شرایط مورد نیاز در مسائل امنیتی شرکت ها، iOS و وینفون و بلک بری، در مقوله امنیت نسبت به اندروید، خدمات بهتری را ارائه می دهند. در گام بعدی که صحبت از اندروید به میان می آید، اندروید برای کاربران سامسونگی که بیشترین آمار کاربر اندرویدی را به خود اختصاص داده اند، به لطف سامسونگ و سیستم عامل متن بازش توانسته، با ارائه یک راه حل منحصر به فرد امنیتی با نام Knox، این کمبودها را تا حدودی جبران نماید.

باید گفت که بهترین طعم امنیت و داشتن حریم خصوصی، اکنون به ویژگی های اصلی سیستم عامل های تلفن همراه بدل گشته و یک پلت فرم امن تلفن همراه، قابل مقایسه با هیچ یک از سایر ویژگی های دیگر آن پلت فرم نبوده، و قطعا کاربران، ویژگی های پرزرق و برق را فدای نادیده گرقتن بالاترین شیوه های امنیتی نکرده و امنیت و حریم خضوضی شان را با هیچ چیز دیگری جایگزین نخواهند کرد. اتفاقی که اگر کاربران به جای پرداختن به بنچمارک های تبلیغاتی، نسبت به آن اهمیت بیشتری داده و آن را در بالاترین ردیف اولویت های خود قرار دهند، به زودی شاهد به کمال رسیدن مسائل امنیتی در اسمارت فون ها خواهیم بود. اتفاقی که لبخند را بر لبان کاربران بیش از هر زمانی پر رنگ می کند.