اسپیس اکس موتور راکت جدید رپتور (Raptor) را که فضاپیمای (آینده) بین‌سیاره‌ای این شرکت را به فضا پرتاب خواهد کرد، آزمایش کرد. ایلان ماسک، مدیرعامل اسپیس اکس، روز یکشنبه در یک سری توئیت از این آزمایش رونمایی کرد و عکسی از این آزمایش را منتشر کرد که در آن به «لوزی‌های ماخ» که در جریان مافوق صوت خروجی موتور دیده می‌شود، اشاره کرد. در ادامه با ترنجی همراه باشید…
این موتور برای پیشرانش یک راکت قابل بازیافت قدرتمند به مقصد مریخ و مقاصد فراتر از آن به کار خواهد رفت و بخشی از سامانه حمل‌ونقل بین‌سیاره‌ای (ITS) این شرکت خواهد بود.
بااینکه ماسک برخی از مشخصات فنی این موتور را در توییتر رونمایی کرد، او قول داد که امروز (سه‌شنبه) در سخنرانی زمان‌بندی‌شده‌اش در کنگره بین‌المللی فضانوردی در گوادالاخارا در مکزیک از اطلاعات بیشتری پرده بردارد. ماسک زمان انجام آزمایش موتور رپتور را افشا نکرد.
نمونه‌ای از توئیت ایلان ماسک که دیروز منتشر شد، به شرح زیر است:
پیشرانش اسپیس اکس اولین استارت موتور حمل‌ونقل بین‌سیاره‌ای رپتور را انجام داد.
اوایل این ماه میلادی، ماسک در توییتر اعلام کرد که نام سامانه حمل‌ونقل مهاجرنشین مریخ تغییر کرده و چون می‌تواند «خیلی فراتر از مریخ» برود (این عبارت را در چند توئیت به کار برد)، نام این پروژه بلندپروازانه به «سامانه حمل‌ونقل بین‌سیاره‌ای» تغییر کرده است.
در توییتر، ماسک تأیید کرد که قطر نازل موتور ۴/۳ متر است و اینکه مدل نهایی موتور، سه میلیون نیوتون نیرو تولید خواهد کرد و فشار محفظه احتراق آن سه برابر موتور مرلین خواهد بود که اکنون در راکت فالکن ۹ استفاده می‌شود.
ماسک در توییتر نوشت:
هدف تولیدی رپتور، ضربه ویژه ۳۸۲ ثانیه و تراست (نیروی پیشران) ۳ مگا نیوتون (۳۱۰ تن نیرو) در فشار ۳۰۰ بار (۳۰ مگا پاسکال) است. (ضربه ویژه) ۳۸۲ ثانیه با نسبت مساحت ۱۵۰ و در شرایط خلأ (یا فشار محیطی مریخ) است. روز سه‌شنبه مشخصات فنی هر دو مدل را مرور خواهیم کرد.
توضیح ترنجی: ضربه ویژه معیاری از عملکرد موتور راکت است که نیروی تولیدی به ازای نرخ بیرون دادن جرم پیشران را بیان می‌کنند و واحد «ثانیه» مورداستفاده در بیان آن ربطی به زمان ندارد و درنتیجه فرمول‌بندی به این واحد رسیده است. منظور از نسبت مساحت نیز نسبت مساحت انتهای نازل (گشادترین قسمت) به گلوگاه نازل است.
قبلاً در سال ۲۰۱۲، ماسک موتورهای رپتور را به این صورت توصیف کرد که مشابه موتورهایی کار می‌کنند که شاتل فضایی ناسا را پیش می‌راندند. این موتورها دارای یک سیکل دومرحله‌ای هستند که به‌مراتب کارایی بهتری نسبت به موتورهای مرلین مورداستفاده در راکت‌های فالکن ۹ این شرکت دارند. در این موتور، به‌جای استفاده از اکسیژن مایع و کروزین که سوخت موتور مرلین است، از اکسیژن مایع و متان مایع استفاده خواهند کرد تا هزینه‌های انرژی را نیز کاهش دهند.
اسپیس اکس قصد دارد یک مأموریت بدون سرنشین در سال ۲۰۱۸ با استفاده از کپسول فضایی دراگون و راکت فالکن سنگین انجام دهد. به گفته ماسک، اگر همه‌چیز طبق روال پیش برود، مأموریت سرنشین دار به مقصد مریخ از سال ۲۰۲۴ آغاز خواهد شد.
خبر مهم دیگری که در هفته گذشته در رسانه منتشر شد، این بود که احتمال می‌رود ترکیدگی بطری هلیوم داخل مخزن اکسیژن مایع باعث انفجار راکت فالکن ۹ (سانحه روز ۱۱ شهریور) روی سکوی پرتاب شده بود. تحقیقات در مورد سانحه ادامه دارد.
خبر نه‌چندان مهم اما جالب دیگر اینکه دیروز مرحله دوم راکت فالکن ۹ که مدتی پس از پرتاب در مدار زمین باقی می‌ماند (زباله فضایی) به زمین بازگشت و در جزیره ماودورا در سومنپ در اندونزی یک مخزن و قطعات دیگر راکت به زمین برخورد کرد و حتی به یک کلبه برخورد و آن را تخریب کرد. اما خوشبختانه هیچ تلفات انسانی و جراحتی ایجاد نشد. تصویر تانکر کامپوزیتی مرحله دوم فالکن ۹ پس از برخورد به کلبه را در شکل زیر می‌بینید:
این بدنه راکت متعلق به پرتاب ماهواره JCSAT-16 ژاپن در ۱۴ اوت بود. مرحله دوم راکت پس از خاموشی در مداری با نقطه اوج به ارتفاع اوج ۳۵۹۱۲ و ارتفاع حضیض ۱۸۴ کیلومتر قرار گرفته بود که به‌مرورزمان در اثر اصطکاک لایه‌های بالای جو از ارتفاع آن کاسته شد و در اتمسفر سوخت و بقایای آن در سومنپ اندونزی به زمین خورد. تصویر زیر، مخزن پیداشده در سومنپ را با مخزنی که چندی پیش در برزیل سقوط کرده بود و متعلق به فالکن ۹ بود، مقایسه می‌کند. مخزن یافت شده در برزیل تأیید شد که مخزن سوخت بوده است. اما فعلاً نوع مخزن سقوط‌کننده در سومنپ تعیین نشده است.
ساعت ۲۲:۰۰ امشب به‌وقت‌تهران (دقایقی پس از انتشار این مطلب)، سخنرانی ایلان ماسک در کنگره بین‌المللی فضانوردی آغاز خواهد شد و می‌توانید در لینک زیر، آن را به‌طور زنده تماشا کنید.
[button type=”link” link=”http://www.space.com/34192-spacex-raptor-rocket-test-first-photos.html” size=”btn-small”]Space[/button]
[button type=”link” link=”https://ekliptika.wordpress.com/2016/09/26/roket-falcon-9-full-thrust-penerbangan-28-jatuh-di-pulau-madura/” size=”btn-small”]ُEkliptika[/button]
